388. OLYMPIC OE 80106 ΜΕΞΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ- ΚΟΛΛΑΣ Ν.- ΜΠΕΖΗΡΗΣ- ΔΟΥΚΑΚΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ- ΛΑΥΡΑΝΟΥ ΑΡΕΤΗ 1970

Μέξας Χρήστος- Κόλλας Ν.- Μπεζήρης (Μπεζέρης)- Δουκάκη Κωνσταντίνα (Ντίνα)- Λαυράνου Αρετή OLYMPIC OE 80106 Άη Γιώργης (Κερκυραϊκός χορός) - Σινιώτικος Κερκυραϊκός συρτός 1970- 45rpm- 7''

 

«Στις αρχές του 20ου αιώνα εμφανίζεται στην περιοχή Λευκίμμης ο χορός Άη Γιώργης. Χορεύεται μόνο από γυναίκες, αλλά παρ’ όλα ταύτα έχουμε καταγραφή προφορική ότι χόρευαν και άνδρες στη Λευκίμμη το 1960, σε δίσημο και τετράσιμο ρυθμό δέκα κινήσεων. Μέχρι το 1950 χορευόταν χωρίς μουσική, τραγουδιστά, ιδίως τις Απόκριες, από την κορυφαία και μετά επαναλαμβανόταν από τους χορευτές.

Χορεύεται σε κύκλο με λαβή από το μικρό δάκτυλο και τα χέρια τεντωμένα προς τα εμπρός και ελαφρά κάτω, ενώ με τα υπόλοιπα δάκτυλα κρατάνε μαντήλια μεγάλα, όμοια με εκείνα της κεφαλής και του λαιμού.

Όπως είναι σε κύκλο με μέτωπο προς το κέντρο, κρατούν με τα δυο τους χέρια το μαντήλι διαγωνίως, ενώ συγχρόνως πιάνουν την κάτω γωνία της προηγούμενης με το αριστερό χέρι και της επόμενης με το δεξί με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μια σειρά από συνεχόμενα μαντήλια από όλες τις γυναίκες στο ύψος που φτάνουν τα χέρια όταν τα αφήνουν να κρεμαστούν προς τα κάτω. Όταν χορεύουν κάνουν κινήσεις με τα χέρια μπρος – πίσω και έτσι τα μαντήλια σηκώνονται και κατεβαίνουν.

Η αρχική θέση είναι η προσοχή· το μουσικό μέτρο του χορού είναι δίσημο (2/4) και τα βασικά του βήματα είναι δέκα (10), τα οποία ολοκληρώνονται σε 5 μουσικά μέτρα.

Το τραγούδι «Κάτω στον Άη Γιώργη» έλκει την καταγωγή του από τα Ακριτικά τραγούδια και είναι από τα παλαιότερα τραγούδια της κερκυραϊκής παράδοσης. Οι στίχοι του, κατά μία εκδοχή, αναφέρονται στον Γιαννάκη -γιο του φημισμένου ακρίτα Ανδρόνικου- και στον άδικο θάνατό του από τους Τούρκους, στα τέλη του 10ου αιώνα. Μια άλλη εκδοχή θέλει τον Γιαννάκη να είναι γιος του αυτοκράτορα Ανδρόνικου. Ο θρήνος για τον θάνατό του γίνεται θρύλος και, με τη μορφή δημοτικού τραγουδιού φτάνει στα πέρατα της αυτοκρατορίας, από τον Πόντο και την Καππαδοκία, μέχρι την Κύπρο, την Κρήτη  και την Κέρκυρα.

Υπάρχει, βέβαια, και μια άλλη εκδοχή. Το τραγούδι γράφεται για έναν λαϊκό ήρωα που έχασε τη ζωή του πολεμώντας γενναία σε μια από τις πολιορκίες του νησιού μας από τους Τούρκους την περίοδο της ενετοκρατίας.

Αρχικά ήταν διαδεδομένο και χορευόταν στα χωριά της Νότιας Κέρκυρας, γιατί συνδέεται με μια πραγματική Ιστορία. Με την αρπαγή του Γιαννάκη το 1725 περίπου από πειρατές στον Άι – Γιώργη, στην παραλία, κοντά στο «Κρύο το Νερό».

Κάτω στον Άη Γιώργη στο κρύο το νερό
σκοτώσαν’ το Γιαννάκη τον ακριβό υιό,

Τούρκοι τον (ε)σκοτώσαν’ Ρωμιοί τον κλαίγανε
τα δυο του τ’ αδερφάκια τον (ε)γυρεύανε,

Πάνε και τον εβρίσκουν μέσα σε μια λακιά
εκεί τον εσκοτώσαν οι Τούρκοι τα σκυλιά,

Σήκω μωρέ Γιαννάκη να πάμε σπίτι μας
που κλαίει η αδερφή  μας κλαίει κι η νύφη μας,

Κι όπως τον κατεβάζαν από τη σκάλα του

Μικροί – μεγάλοι κλαίγαν την ομορφάδα του

«Ο Σινιώτικος χορός είναι συρτός Κερκυραϊκός χορός των 2/4 που, όπως και υποδηλώνει το όνομά του προέρχεται από τις Σινιές. Χορεύονταν κυρίως από γυναίκες στρωτά, με τήρο (υπερηφάνεια) και στηθάτα (στημένο μπούστο) στον κύκλο, χωρίς αναπηδήσεις και λικνίσματα, ενώ στη μέση του κύκλου χόρευαν οι άνδρες ελεύθεροι. Είθισται να είναι ο εναρκτήριος χορός του πανηγυριού της περιοχής.»

Όμορφα Κερκυραϊκά ακούσματα και παιξίματα από τον Χρήστο Μέξα (κυρίως στο βιολί) και τις Δουκάκη Ντίνα- Λαυράνου Αρετή στο τραγούδι. Φυσικά συνοδεύουν και άλλα βιολιά και κιθάρες. Βιογραφικά στοιχεία για τους καλλιτέχνες δεν κατάφερα να βρω. Στην πρώτη φωτογραφία εικονίζεται ο Χρήστος Μέξας σε εκδήλωση το 1995.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).