Πολυχρονάκης Μιχάλης-
Μπριλλάκη (Καβακοπούλου) Ειρήνη- Καλογρίδης Γιώργος- Μαρκογιαννάκης Ευάγγελος (Μαρκοβαγγέλης)-
Καβακόπουλος Παντελής MUSIC BOX EMB 405 Λευκά
όρη - Τρώτε και πίνετε Άρχοντες - Πηδηχτός πεντοζάλης - Με χωρίς πόνο και καημό
1962- 45rpm- 7''
¨Κάτω από τον ουρανό της Ελλάδος¨ μια σειρά από extended (με τέσσερα
κομμάτια) 45άρια της Music-Box με
τραγούδια (που είχαν κυκλοφορήσει σε ¨απλά¨ 45άρια) από διάφορα μέρη της
Ελλάδας. Το σημερινό extended 45άρι με τραγούδια από την Κρήτη. Τα τρία από τα τραγούδια
κυκλοφόρησαν σε απλά 45άρια το 1962 (τα δυο πρώτα θα τα βρείτε σε παλιότερες
αναρτήσεις). Ο ¨Πηδηχτός πεντοζάλης¨ κυκλοφόρησε μόνο σε αυτή την έκδοση. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι ο Μιχάλης Πολυχρονάκης,
η Ειρήνη Μπριλλάκη-Καβακοπούλου, ο Παντελής Καβακόπουλος, ο Γιώργος Καλογρίδης
(που λανθασμένα μεταφράζει στο οπισθόφυλλο το Γ με J δηλαδή John) και τέλος ο
Μαρκοβαγγέλης.
«Ο Μιχάλης Πολυχρονάκης γεννήθηκε το 1930
στα Τοπόλια Κισάμου του νομού Χανίων. Κληρονόμησε το καλλιτεχνικό ταλέντο του
από τους προγόνους του που ήταν ψάλτες και μουσικοί, όπως ο πατέρας του.
Καλλίφωνος, δεξιοτέχνης πριμαδόρος, έχει αφήσει κι αυτός το δικό του χνάρι στο
κρητικό μουσικό μονοπάτι. Έπαιξε με πλήθος βιολιστών, με τους πιο ονομαστούς
όπως ο Αντώνης Αναγνωστάκης, ο Μαύρος κ.α. Στα χρόνια που έζησε στην
πρωτεύουσα, έπαιξε σε πολυάριθμες εκδηλώσεις της Παγκρητίου Ενώσεως, της
Κρητικής Μούσας κλπ.
Έχει βραβευτεί κατά καιρούς από διαφόρους
πολιτιστικούς φορείς, ενώ λαμπρό είναι και το δισκογραφικό του έργο με τον
αδελφό του Μανώλη και άλλους βιολιστές. Στην τηλεοπτική σειρά "Η Κυρία
Ντο-Ρε-Μι" που προβλήθηκε την δεκαετία του'80 έπαιξε λαγούτο, ντύνοντας
μουσικά το σήριαλ. Επίσης, αξιόλογη και η παρουσία του στις δισκογραφικές
δουλειές του Καλλιτεχνικού ομίλου νομού Χανίων "Οι Μαδάρες" όπου
συνόδευσε με τις πενιές του, τους περήφανους ριζίτες μας. Έχει διδάξει λαγούτο
σε πολλά νέα παιδιά της Κισσάμου μέχρι σήμερα».
«Η Ειρήνη Μπριλλάκη γεννήθηκε στο Σπήλι
το 1924 κι αυτό τον τόπο τον λάτρεψε όπως κι όλοι οι επιφανείς άλλωστε που
κατάγονται από το πανέμορφο αυτό κεφαλοχώρι. Κόρη του Σήφη Μπριλλάκη και της
Ευαγγελίας Βλατάκη μεγάλωνε σε μια πολυμελή οικογένεια. Ήταν το τελευταίο παιδί
ανάμεσα σε τέσσερα ακόμα κορίτσια κι ένα αγόρι.
Η Ειρήνη ξεχώριζε από τα άλλα κορίτσια κι
όχι μόνο για την ομορφιά της.
Παρά τα τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζει
καταφέρνει να συνεχίσει σπουδές στο γυμνάσιο Ρεθύμνου. Η φτώχεια της δεν
επέτρεπε να έχει δικά της βιβλία. Μα δεν την ένοιαζε. Περίμενε υπομονετικά να
διαβάσουν πρώτα οι συμμαθήτριές της και μετά δανειζόταν τα βιβλία για να
διαβάσει κι αυτή.
Ξεχώριζε πάντα κι οι καθηγητές της την
έβαζαν να τραγουδά στις εκδρομές για ν’ απολαύσουν την υπέροχη φωνή της.
Ο πόλεμος τη βρίσκει εθελόντρια να
προσφέρει με τις αδελφές της πολύτιμες υπηρεσίες στο πρόχειρο στρατιωτικό
νοσοκομείο Σπηλίου. Η Μάχη της Κρήτης την επηρεάζει τόσο, που αργότερα θα
συνθέσει τις ωραιότερες δημιουργίες της.
Το 1943, στην καρδιά της κατοχής, αφήνει
το χωριό της για να εκπληρώσει το μεγάλο της όνειρο. Να έρθει στην Αθήνα για
σπουδές. Μετά από ένα περιπετειώδες ταξίδι με ένα παλιό καΐκι, καταφέρνει να
φτάσει στην πρωτεύουσα. Εκεί πετυχαίνει την εισαγωγή της στη Νομική και στη
Γαλλική Ακαδημία.
Ο Παντελής Καβακόπουλος, ένας ταλαντούχος
μορφωμένος μουσικός, ερευνητής-μουσικολαογράφος, στην Κρατική Ορχήστρα, από την
Ήπειρο. Η Ειρήνη γοητεύτηκε από τον νέο, ήταν λεβέντης πραγματικά, αλλά
περισσότερο την έδεσε μ’ αυτόν η κοινή αγάπη για την έρευνα και τη μελέτη της
παράδοσης. Ο γάμος τους ήταν ένας από τους ευτυχισμένους σταθμούς στη ζωή της
Ειρήνης και η μεγάλη δωρεά από τη φύση δυο χαριτωμένα παιδιά ο Σπύρος και ο
Δημήτρης.
Οι συγκυρίες έκαναν την Ειρήνη πιο
πρακτική. Έτσι χωρίς να πάψει να μελετά, εξασφάλισε μια σίγουρη θέση στα
γραφεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, όπου εργάστηκε επί σειρά ετών και από
εκεί συνταξιοδοτήθηκε. Είχε όμως τόσα ενδιαφέροντα, που δεν την απογοήτευσαν
ποτέ οι αλλαγές στα σχέδιά της. Τα όνειρά της τώρα την οδηγούσαν σε πιο
ενδιαφέρουσες ασχολίες, όπως η καταγραφή της λαϊκής μας κληρονομιάς. Γι’ αυτό
και της έγινε συνήθεια να υπάρχει πάντα μαζί της ένα μαγνητόφωνο.
Η Ειρήνη Μπριλλάκη ήταν η πρώτη
Ρεθεμνιώτισσα λαογράφος και αρθρογράφος σε τακτική βάση στον τύπο από το 1967
και μετά. Η μόνη της αμοιβή ήταν πάντα ο καλός λόγος και οι απορίες που θα
δημιουργούσαν γόνιμο διάλογο.
Η ποίησή της μοναδική είχε έντονο το
παραδοσιακό στοιχείο. Κι εκείνα τα σχεδόν βιογραφικά της αληθινά διαμάντια.
Συνεργάστηκε επίσης με πολλούς παραδοσιακούς
οργανοπαίχτες της Κρήτης και φυσικά με όλους τους μουσικούς του Σπηλίου
(Κοντύλη, Μαρκογιώργη Μαρκογιανάκηδες, Μπριλογιάννη, Σκορδαλό, Γ. Χατζηδάκη,
Καλογρίδη κ.ά.) Από το 1949-1955 μετάδωσε στο ραδιόφωνο πλήθος λαογραφικών
συνεργασιών της, με τους τίτλους «Τραγούδια από όλη την Ελλάδα», «Τραγούδια για
να θυμάστε την πατρίδα», «Θρακικά τραγούδια» κ.ά.»
« Ο Γιώργος Καλογρίδης γεννήθηκε στο
Σπήλι Ρεθύμνης το 1923. Στα δεκατέσσερα του χρόνια άρχισε να ασχολείται με τη
λύρα δίπλα στους συγχωριανούς του λυράρηδες Στεφανή Βασιλάκη ή Κονδύλη και
Γιώργη Μαρκογιαννάκη ή Μαρκογιώργη.
Η κατοχή τον βρίσκει στο Σπήλι και λίγα χρόνια αργότερα φεύγει για την Αθήνα , όπου θα εγκατασταθεί για λίγο διάστημα. Την περίοδο αυτή (1946) ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο «Πολλές φορές στον ύπνο μου», που θεωρείται κλασσικό. Συνολικά ηχογράφησε είκοσι τραγούδια την περίοδο 1946-1956, ορισμένα από τα οποία είναι δικές του συνθέσεις και διακρίνονται για την άψογη εκτέλεση τους, την εκπληκτική τους μελωδία και το υπέροχο τραγούδι τους από την εξαιρετική φωνή του ίδιου Γ. Καλογρίδη, φωνή που σήμερα είναι σπάνια.
Η κατοχή τον βρίσκει στο Σπήλι και λίγα χρόνια αργότερα φεύγει για την Αθήνα , όπου θα εγκατασταθεί για λίγο διάστημα. Την περίοδο αυτή (1946) ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο «Πολλές φορές στον ύπνο μου», που θεωρείται κλασσικό. Συνολικά ηχογράφησε είκοσι τραγούδια την περίοδο 1946-1956, ορισμένα από τα οποία είναι δικές του συνθέσεις και διακρίνονται για την άψογη εκτέλεση τους, την εκπληκτική τους μελωδία και το υπέροχο τραγούδι τους από την εξαιρετική φωνή του ίδιου Γ. Καλογρίδη, φωνή που σήμερα είναι σπάνια.
Αξίζει να σημειωθεί ακόμη η ιδιαίτερη
προσοχή που επιδεικνύεται από τον Γ. Καλογρίδη στην επιλογή των μαντινάδων,
γεγονός που συντελεί αποφασιστικά στην επίτευξη μιας υψηλής ποιότητας που
χαρακτηρίζει όλο του το έργο. Οι ηχογραφήσεις του όλες έγιναν με την συνεργασία
δύο γνωστών και καταξιωμένων λαουτιέρηδων, των αδερφών Γιάννη και Βαγγέλη
Μαρκογιαννάκη.
Ο προικισμένος λυράρης ξενιτεύεται το 1966 στη Ν. Υόρκη. Το 1977 ύστερα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο το χρυσό χέρι του καλλιτέχνη παραλύει, στερώντας και από τον ίδιο αλλά και από την μουσική μας γενικά την ευκαιρία για νέες μουσικές συνθέσεις. Ο Γιώργος Καλογρίδης πέθανε στην Αμερική το 1999.»
Ο προικισμένος λυράρης ξενιτεύεται το 1966 στη Ν. Υόρκη. Το 1977 ύστερα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο το χρυσό χέρι του καλλιτέχνη παραλύει, στερώντας και από τον ίδιο αλλά και από την μουσική μας γενικά την ευκαιρία για νέες μουσικές συνθέσεις. Ο Γιώργος Καλογρίδης πέθανε στην Αμερική το 1999.»
Να ευχαριστήσω τον Βασίλη Χατζηαντωνίου (greekdiscography) για τα εξώφυλλα του σημερινού δίσκου 45 στροφών.
Φωτογραφίες και τα ηχητικά αρχεία …(εδώ).