Μενεμενλής
(Μπεσλεμεδάκης- Κος Λευτέρης) Ελευθέριος ODEON GA 1152 Ω Κρητικιά μου λεμονιά
(Χορός Κρητικός) - Άιντε άιντε (Χορός Κρητικός) 1926- 78rpm- 10''
«Ο Λευτέρης Μενεμενλής (βλέπε αναρτήσεις 252 και 389) ή Μπεσλεμεδάκης
(ή Κος Λευτέρης ) όπως ήταν το πραγματικό του επώνυμο γεννήθηκε το 1874 στη
Μενεμένη της Μ. Ασίας εξ ου πήρε και το παράνομά του. Ήταν τραγουδιστής, από
τους πρώτους αμανετζήδες και το όργανο που έπαιζε ήταν η κιθάρα. Ήταν από τα
βασικά μέλη της «Ελληνικής Εστουντιαντίνας» μαζί με τον Γιάννη Τσανάκα και τον
Χρήστο το ¨Αραπάκι¨.
Φωνογράφησε στις εταιρίες Favorit, The Gramophon Company, Columbia
Αγγλίας, Columbia Αμερικής, Odeon Γερμανίας, και Polydor Γερμανίας. Τραγούδησε
σε όλα τα είδη τραγουδιού, δημοτικά, ελαφρά, σμυρναίικα, ρεμπέτικα και
τούρκικα. Στη δισκογραφία φέρεται να έχει κάνει 122 εκτελέσεις τραγουδιών
μεταξύ των οποίων και 28 αμανέδες, αρχής γενομένης από το 1909 με το μανέ
«Ψεύτικος δουνιάς». Τελευταία του φωνογράφηση είναι το τραγούδι «Ο Γεροδήμος».
Έχει διατελέσει πρώτος πρόεδρος του Σωματείου Μουσικών.
Ο Ελευθέριος Μενεμενλής είναι από τους τραγουδιστές της Σμύρνης που ερχόμενος
στην Ελλάδα, συνεχίζει την δισκογραφική του παρουσία, ξεκινώντας μάλιστα πρώτος
τις ηχογραφήσεις της γερμανικής ODEON στην Ελλάδα το 1924. Μερικοί μάλιστα από
τους πρώτους αυτούς δίσκους, ηχογραφήθηκαν στο Βερολίνο γύρω στο 1925.
Στο σημερινό δίσκο γραμμοφώνου, σύμφωνα με το ¨Μίλιε μου Κρήτη απ’τα
παλιά, στο βιολί ο Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδόντας.
Από το 1926 η αναβάθμιση της ποιότητας των ηχογραφήσεων, που γίνονται
πια ηλεκτρικές, κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού και αυξάνει την ποσότητα των
εκδιδόμενων δίσκων 78 στροφών στην Ελλάδα. Μέσω αυτής της διαδικασίας αρκετοί
από τους πρόσφυγες καθιερώθηκαν ως τραγουδιστές, μουσικοί, στιχουργοί, μαέστροι
και υπεύθυνοι ρεπερτορίου σε δισκογραφικές εταιρείες. Έτσι, το σμυρναίικο, από
κοσμοπολίτικο είδος τραγουδιού της ευημερούσας Σμύρνης, άνθησε στην Ελλάδα ως
το τραγούδι των περιθωριοποιημένων προσφύγων. Στην αφρόκρεμα των μουσικών της
Σμύρνης Ογδοντάκηδες, Ελευθέριος Μενεμενλής, Γιώργος Βιδάλης, Γιώργος Σαβαρής,
Lucien, Τζών Μηλιάρης, Δημήτρης Σέμσης, Παναγιώτης Τούντας, Βαγγέλης Παπάζογλου
κτλ..»
Έπρεπε να δέσουμε τις προηγούμενες αναρτήσεις με τα παραδοσιακά και
το δρόμο μας δείχνει ο Κος Λευτέρης, ο οποίος έχει πλούσιο ρεπερτόριο. Στο
ρεπερτόριο του και τα δύο σημερινά τραγούδια, Κρητικού ύφους με το βιολί να
κεντάει παράλληλα με την φωνάρα του Μενεμενλή. Φωτογραφία του Μενεμενλή δεν
υπάρχει αλλά πιθανότατα να εικονίζεται παραπάνω, εν μέσω του σωματείου.
Το ¨Ω Κρητικιά μου λεμονιά¨ κυκλοφόρησε και από τον Τάκη Νικολάου σε δίσκο Columbia Αμερικής.
Φωτογραφίες
και τα ηχητικά αρχεία …(εδώ).
