477. ODEON GA 7561 ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ- ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1950

Σκορδαλός Αθανάσιος- Μπερνιδάκης (Μπαξεβάνης- Μπαξές) Ιωάννης ODEON GA 7561 Συρτός Αμαριώτικος (Στων αμαθιώ σου τη φωτιά) - Συρτός Αποκώρωνας (Έλα σαν έχεις όρεξη) 1950- 78rpm- 10''

«Ο Θανάσης Σκορδαλός γεννήθηκε στο Σπήλι το 1920. Ήταν η Θεία Φώτιση αυτή, που από μικρό παιδί τον έφερε στην εκκλησία, να βοηθάει τον παπά και σε ηλικία μόλις επτά χρονών, βρίσκουμε το μικρό Θανάση στο ψαλτήρι. Μέσα σε πέντε χρόνια, είχε μάθει όλη την οκταηχία, χωρίς καν ακόμα να ξέρει μουσική.

 «Σε ηλικία 9 ετών, αγόρασα μια λύρα. 18 δραχμές. Και ευγνωμονούσα τον άνθρωπο που μου έδωσε τη λύρα. Του έκαμα πολλές ευχαριστίες. Άρχισα λοιπόν, χωρίς να μου δείξει κανένας, να παίζω κομμάτια απ’ αυτά που άκουγα σαν παιδί. Σιγά-σιγά, αναπτύχθηκε το ταλέντο. Σε ηλικία 11 ετών., ήρθε ο Αντρέας Ροδινός στο χωριό μου. Είχε συμπάθεια στο Σπήλι και γι’ αυτό ερχότανε εύκολα, κάθε φορά που τον φωνάζανε. Όταν τον προωτοάκουσα, ενώ είχαμε κι άλλους οργανοπαίχτες στο χωριό μου, μου ‘κανε τρομερή εντύπωση. Όταν τον άκουγα, η ραχοκοκαλιά μου έσταζε νερό. Δημιουργούσα σκέψεις μέσα μου, αν μπορούσα μια μέρα των ημερών να κατορθώσω να παίξω κι εγώ λύρα στο ήμισυ αυτού του ανθρώπου, που λέγεται Ανδρέας Ροδινός.

Ένα βράδυ, του Αγίου Στυλιανού αξέχαστα, ξανάρθε ο Ροδινός στο χωριό. Τον είχε καλέσει στη γιορτή του ένας δικηγόρος, ο Στυλιανός Καλογρίδης. Οι Σπηλιανοί, χωρίς να ξέρω εγώ τίποτα, είπαν στον Αντρέα, όταν του ταιριάσει και είναι καλά, “Φώναξε στο Σκορδαλάκι, να παίξει λίγη λύρα, να μας πεις και τη γνώμη σου.” Πράγματι έγινε αυτό! Εγώ ήμουν στο τελευταίο σκαλί σε μία σκάλα και έβαλα το χέρι μου για να σηκώσω την μπουκαπόρτα που λέμε, να φύγω. Μ’ έπιασε τρεμούλα, αλλά ο Θεός ξέρει τι είχανε βάλει από πάνω και δεν άνοιγε η πόρτα! Έτσι, υποχρεωτικώς με το χειροκρότημα, ο Θεός ξέρει πώς, εκατέβηκα τη σκάλα. Πήγα κοντά στον Μπαξεβάνη που έπαιζε με τον Ροδινό. Σηκώθηκε ο Αντρέας επάνω, μου έδωσε τη λύρα και μου είπε: “Θανάση, θέλω να με ξεκουράσεις λίγο, γιατί κουράστηκα.” Η σκέψη του βέβαια ήταν άλλη. Εν πάση περιπτώσει, έπιασα τη λύρα. 

Ο Μπαξεβάνης άρχισε τον πρώτο χανιώτικο συρτό, για να τον ακολουθήσω εγώ! Τον ακολούθησα παρά το τρακ που είχα. Ο Αντρέας δεν ήταν κοντά μου. Επήγε πίσω από την πόρτα για να μην τον βλέπω και παθαίνω μεγαλύτερο τρακ. Με άκουσε που έπαιξα κάμποσα γυρίσματα, δεν άντεξε, ήρθε, μου πιάνει το δεξί χέρι, με αγκαλιάζει, με φιλεί και λέει: “Σπηλιανοί, αυτός θα είναι ο διάδοχος μου!”. Σα να ήξερε ο καημένος, ότι στα 23 του χρόνια θα φύγει. Τα χρόνια περνούσαν σιγά-σιγά. Οι Σπηλιανοί αντιλήφθηκαν το ταλέντο μου, με αγκάλιασαν και με βοήθησαν πάρα πολύ.»

¨Στων αμαθιώ σου τη φωτιά όποια καρδιά κεντήσει

μόνο νερό τσ’αγάπης σου μπορεί να τηνε σβήσει

Μέσα στα μαύρα μάθια σου και στα δικά σου κάλλη

επιάστηκα και ξέχασα κάθε αγάπη άλλη¨ 

«Ο Γιάννης Μπερνιδάκης ή «Μπαξεβάνης» ή απλά «Μπαξές» γεννήθηκε το 1910 στο Ρέθυμνο και καταγόταν από το Άνω Μαλάκι του νομού Ρεθύμνου. Η μητέρα του Στέλλα Βογιατζάκη, συγχωριανές με την Χρυσούλα Μαμαγκάκη, μητέρα του θρυλικού Ροδινού, από τα Φρατζεσκιανά Μετόχια. Λέγεται ότι ο πατέρας του ήταν κηπουρός στο τσιφλίκι κάποιου Τούρκου και γι' αυτό αποκαλούνταν και «Μπαξεβάνης» (μπαξές=κήπος). Στα 12 του χρόνια άρχισε να παίζει μαντολίνο και μπουλγαρί, αλλά τον κέρδισε τελικά το λαούτο.

Η καταπληκτική φωνή του ήταν εκείνη που έκανε όλη την Κρήτη να τον αποκαλεί "το αηδόνι της Κρήτης" και εξαιτίας αυτής έχει μείνει στην ιστορία σαν ένας από τους κορυφαίους τραγουδιστές που έχει βγάλει η Κρήτη. Εμφανίζεται στη δισκογραφία το 1928 με την ηχογράφηση ενός δίσκου με το λυράρη Αλέκο Καραβίτη, ενώ ακολούθησαν συνεργασίες με το Στέλιο Φουσταλιέρη ,το Μανώλη Λαγό, το Ανδρέα Ροδινό ,τον Καρεκλά και το Θανάση Σκορδαλό.

Το 1947 παντρεύτηκε με την Ελευθερία Κατσιμπράκη και απέκτησε μια κόρη. Αυτή ήταν και η αρχή μιας νέας εποχής στη ζωή του που συνοδεύτηκε από την αλλαγή επαγγέλματος. Ο Γιάννης Μπερνιδάκης άνοιξε φαρμακείο και παρά τις παρακλήσεις των φίλων του δεν επέστρεψε ξανά στην μουσική.

Όσον αφορά τη δισκογραφία, ο Γιάννης Μπερνιδάκης τραγούδησε κρητικά, νησιώτικα αλλά και σμυρναίικα τραγούδια. Μεταπολεμικά ηχογράφησε συνολικά 6 τραγούδια με τον Θανάση Σκορδαλό, εκ των οποίων τα δύο είναι στο σημερινό γραμμοφωνικό δίσκο.»

¨Έλα σαν έχεις όρεξη το κρίμα να διπλώσεις

να σου την δώσω την καρδιά να την ξαναπληγώσεις

Να μη θαρρείς πως σ’αγαπώ και τύχη και ξεγνοιάσεις

το πως μπορώ να σ’αρνηθώ πάντα στο νου σου να’χεις¨

Πρωτόπαιξαν λοιπόν μαζί, Σκορδαλός και Μπερνιδάκης την δεκαετία του ΄30. Ηχογράφησαν τη δεκαετία του ΄40 έξι τραγούδια. Στις σημερινές ηχογραφήσεις στον ¨Αμαριώτικο συρτό¨ τραγουδάει ο Σκορδαλός ενώ στον ¨Συρτό Αποκώρωνα¨ τραγουδάει ο Μπαξές.  

Ο σημερινός δίσκος κυκλοφόρησε με δυο διαφορετικές ετικέτες. Πρώτα με μαύρες και μετέπειτα με λευκές. Διάλεξα στην σημερινή ανάρτηση να βάλω και τις δύο ηχογραφήσεις. Ο δίσκος με τις λευκές ετικέτες είναι ¨κούτα¨ (άπαιχτος)  ενώ ο δίσκος με τις μαύρες έχει γράψει την ιστορία του (σε κάποια αποθήκη στην Κομοτηνή ανάμεσα σε ζόρικα λαϊκά). Στα 45άρια όταν τα έχω αρκετές φορές διαλέγω να ψηφιοποιήσω αυτό που είναι σε καλύτερη κατάσταση. Το ίδιο και για τους δίσκους γραμμοφώνου. Όμως προτιμώ και λόγω των χρόνων που έχουν περάσει από πάνω του, τις συνθήκες και τις καταστάσεις, να ακούω τον ταλαιπωρημένο. Σε όλες τις ψηφιοποιήσεις δεν κάνω αποθορυβοποίηση όχι από έλλειψη γνώσης ή βαρεμάρα αλλά έτσι τα προτιμώ. Αν διαβάσεις την πρώτη ανάρτηση μου πριν τέσσερα χρόνια θα καταλάβεις.    

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).