559. HIS MASTER'S VOICE AO-5190 ΤΣΑΟΥΣΑΚΗΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ 1954

Τσαουσάκης Πρόδρομος- Κουλαξίδης Γιώργος- Σαββαΐδης Χαράλαμπος (Λάμπρος)- Δέδες Ιωάννης- Δερβενιώτης Θεόδωρος- Αθανασίου Ανέστος- Τατασόπουλος Ιωάννης- Αναγνώστου Σπύρος HIS MASTER'S VOICE AO-5190 Βασανισμένοι μας γονείς (Ζεϊμπέκικο) - Ερημιά παντού και χάρος (Ζεϊμπέκικο) 1954- 78rpm- 10''

«Ο Πρόδρομος Τσαουσάκης ήταν Έλληνας τραγουδιστής, στιχουργός και τραγουδοποιός του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού. Κατάφερε να συνδέσει το νέο λαϊκό τραγούδι με το ρεμπέτικο παρελθόν του. Σημείωσε ξεχωριστές ερμηνείες στα τραγούδια των Βασίλη Τσιτσάνη, Απόστολου Καλδάρα, Στέλιου Χρυσίνη, του Γερ. Κλουβάτου και πολλών άλλων δημιουργών. Με την γλυκιά βραχνάδα, την εκφραστικότητά του και την ευελιξία της φωνής του επηρέασε όσο κανέναν άλλος την νεώτερη γενιά των τραγουδιστών. Ο Βασίλης Τσιτσάνης τον είχε χαρακτηρίσει μεταπολεμικό γίγαντα του λαϊκού τραγουδιού με την βροντερή ρεμπέτικη φωνή.

Ο Πρόδρομος Τσαουσάκης γεννήθηκε στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης το 1919. Το πραγματικό του επίθετο ήταν Μουτάφογλου. Το 1922, όταν ήταν 3 ετών, με τον διωγμό ήρθαν οικογενειακώς στην Ελλάδα και σύντομα βρέθηκαν στην Θεσσαλονίκη, όπου έμειναν στην Ακρόπολη, στο λεγόμενο Κουλέ-καφέ, πάνω στα κάστρα.

Από μικρό παιδί ο Πρόδρομος Τσαουσάκης αγαπούσε να τραγουδάει. Μικρό παιδί ακόμα έβγαινε στο παράθυρο του σπιτιού του και τραγουδούσε κι εκεί τον άκουγαν οι «παλιές γυναίκες», που αργότερα, όταν έβγαλε δίσκους του θύμιζαν τι ωραία που τραγουδούσε μικρός. Τα πρώτα του επαγγέλματα όμως ήταν πολύ μακριά από το τραγούδι. Σε νεαρή ηλικία έγινε επαγγελματίας παλαιστής ή πεχλιβάνης, όπως λεγόταν στην τουρκική ορολογία οι παλαιστές που πάλευαν αλείφοντας τα σώματά τους με λάδι. Για τον Πρόδρομο Τσαουσάκη τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα. Εργάστηκε ως επαγγελματίας παλαιστής μέχρι το 1940.

Το 1940 ο Πρόδρομος Τσαουσάκης πήγε εθελοντής φαντάρος και όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος ήταν ήδη στρατιώτης. Στον πόλεμο αιχμαλωτίστηκε από τους Γερμανούς και βασανίστηκε. Παρά την ταλαιπωρία, τις κακουχίες, τον κίτρινο πυρετό, τα κρυοπαγήματα και τα βασανιστήρια, ο Πρόδρομος Τσαουσάκης πολέμησε και διακρίθηκε για τα ανδραγαθήματα του στη μάχη, φτάνοντας στον βαθμό του λοχία.

Τα χρόνια της Κατοχής γνωρίστηκε με την Άννα Καδόγλου, από την Προύσα, με την οποία κλέφτηκαν το 1942 και παντρεύτηκαν το 1943. Μαζί απέκτησαν δυο γιους. Εκείνη την περίοδο είχε ξεκινήσει να παίζει και να τραγουδάει με κομπανίες σε ταβέρνες της Θεσσαλονίκης. Σε με τέτοια εμφάνιση γνώρισε και τον Βασίλη Τσιτσάνη και συνεργάστηκαν. Ο Τσιτσάνης ήταν αυτός που τον βάφτισε Τσαουσάκη, όταν έμαθε ότι στον στρατό ήταν λοχίας, και τους λοχίες τους λέγανε τσαούσηδες. Έτσι ο Πρόδρομος Μουτάφογλου έγινε Πρόδρομος Τσαουσάκης.

Κατά την διάρκεια της θητείας του ο Πρόδρομος Τσαουσάκης άρχισε να ασχολείται επαγγελματικά με το τραγούδι και τα πρώτα χρόνια στην Θεσσαλονίκη συνεργάστηκε με τους Τάκη Μπίνη, Στέλλα Χασκίλ και Σεβάς Χανούμ (Σεβαστή Παπαδοπούλου). Ο Βασίλης Τσιτσάνης του άρεσε πάντα και ήρθε η στιγμή να τον γνωρίσει όταν δούλευε στα «Κούτσουρα» του Δαλαμάγκα. Κατά την διάρκεια της Κατοχής ο Τσαουσάκης με τον Τσιτσάνη ήταν νύχτα και μέρα μαζί. Η φωνή του Πρόδρομου Τσαουσάκη αποτέλεσε μεγάλη έμπνευση για τον Τσιτσάνη, που έγραψε πολλά μεγάλα τραγούδια εκείνη την εποχή.

Το 1946, όταν η δισκογραφία άρχισε να δραστηριοποιείται ξανά, ο Τσιτσάνης κατέβηκε για οριστική εγκατάσταση στην Αθήνα, όπου ξεκίνησε φωνοληψίες. Και μαζί του ήθελε οπωσδήποτε να πάρει και τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Εκείνος όμως δεν ήθελε να γίνει επαγγελματίας τραγουδιστής δίσκων. Έτσι ο Τσιτσάνης αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει την γνωριμία του με τον κουμπάρο του και αστυνομικό διευθυντή της Θεσσαλονίκης, Νίκο Μουσχουντή. Ο Μουσχουντής έπεισε τελικά τον Τσαουσάκη να υπογράψει το συμβόλαιο και να κατεβεί στην Αθήνα.

Η πρώτη δισκογραφική εταιρία με την οποία άρχισε να συνεργάζεται ο Πρόδρομος Τσαουσάκης ήταν η «Odeon» (μετέπειτα «Minos») και τα πρώτα τραγούδια που κυκλοφόρησε ήταν τα «Κάτσε ν’ ακούσεις μια πενιά» και «Ο ζητιάνος». Το «Κάτσε ν’ ακούσεις μια πενιά», το πρώτο τραγούδι του Τσιτσάνη, που ερμήνευσε ο Τσαουσάκης, έγινε αμέσως επιτυχία και σήμανε την αρχή μιας μεγάλης καριέρας.

Στις 6 Νοεμβρίου 1946 ο Πρόδρομος Τσαουσάκης υπέγραψε συμβόλαιο με την εταιρία «Columbia-His Masters Voice». Ήταν μια από τις ιστορικότερες συνεργασίες στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού. Η αμοιβή των καλλιτεχνών εκείνη την εποχή γινόταν με βάση το αντίτιμο της λιανικής πώλησης ενός δίσκου 25 εκατοστών. Στο πρώτο συμβόλαιο ο Πρόδρομος Τσαουσάκης αμείφτηκε με την τιμή 5 δίσκων. Και ο 15χρονος τότε Στέλιος Καζαντζίδης θα έχει σαν πρώτο του τραγουδιστικό πρότυπο τον Πρόδρομο Τσαουσάκη.

Το 1948 γραμμοφωνήθηκε για πρώτη φορά ένα κλασικό πια τραγούδι του Τσιτσάνη, η «Συννεφιασμένη Κυριακή», που γράφτηκε την περίοδο της Κατοχής στην Θεσσαλονίκη. Πρώτοι ερμηνευτές του τραγουδιού είναι ο Πρόδρομος Τσαουσάκης και η Σωτηρία Μπέλλου.

Η συνεργασία Τσαουσάκη – Τσιτσάνη κράτησε μέχρι το 1951. Τότε ο Τσιτσάνης διέκοψε τη συνεργασία του με την «Columbia» και επέστρεψε στην «Odeon». Σε αυτό το διάστημα της συνεργασίας τους ο Πρόδρομος Τσαουσάκης είχε συνεργαστεί σε λίγα τραγούδια και με τους Κ. Καπλάνη, Απ. Καλδάρα, Γ. Μητσάκη, Γ. Παπαϊωάννου, Στέλιο Χρυσίνη και τον Θεσσαλονικιό μπουζουξή και συνθέτη Χρίστο Μίγκο. Έτσι, η βάση του σε αυτά τα πρώτα χρόνια της καριέρας του ήταν τα τραγούδια του Τσιτσάνη. Λέγεται μάλιστα ότι αυτές οι εμβόλιμες συνεργασίες του Τσαουσάκη με άλλους συνθέτες είναι που κλόνισαν την σχέση του με τον Τσιτσάνη, μιας και ο Τσιτσάνης, που θεωρούσε τον Τσαουσάκη ανακάλυψή του, ήθελε να έχει τον απόλυτο έλεγχο. Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι, γεγονός είναι ότι από το 1951 και μετά δεν υπήρξε ποτέ ξανά κάποια επίσημη συνεργασία Τσιτσάνη – Τσαουσάκη. Ακόμα και το 1956, όταν ο Τσιτσάνης επέστρεψε δυναμικά στην «Columbia», στην οποία βρισκόταν ακόμη ο Τσαουσάκης, δεν υπήρξε συνεργασία.

Λέγεται ακόμα ότι ο Τσιτσάνης δώρισε στον Τσαουσάκη κάποια τραγούδια, μεταξύ των οποίων και μερικά που ηχογραφήθηκαν μετά το 1952, όταν ο συνθέτης δεσμευόταν από το συμβόλαιό του με την «Odeon».

Ο Πρόδρομος Τσαουσάκης συνεργάστηκε με όλους τους μεγάλους συνθέτες της εποχή κι επηρέασε την νέα γενιά των τραγουδιστών. Μια πολύ δυνατή συνεργασία ήταν με τον Απόστολο Καλδάρα, που με τα χρόνια έγινε δυνατή φιλία. Όπως περιέγραφε μάλιστα και ο γιος του Πρόδρομου Τσαουσάκη, Δημήτρης, πολλές Κυριακές το πρωί, κατευθείαν μετά την δουλειά, πήγαιναν στην εκκλησία των Αγίων Πάντων της Καλλιθέας, όπου ο Τσαουσάκης έψελνε, και μετά την εκκλησία πήγαιναν στον σπίτι για καφέ.

Τα πρώτα του τραγούδια μαζί έγιναν το 1949, με δεύτερη φωνή την Ιωάννα Γεωργακοπούλου και ορχηστρική επιμέλεια του Βασίλη Τσιτσάνη, που μάλιστα έπαιξε μπουζούκι μαζί με τον Στέλιο Χρυσίνη. Ήταν τα τραγούδια «Γυναίκα απ’ το σωρό» και «Ας με κρίνει η κοινωνία». Ακολούθησαν τα τραγούδια «Βρε ζωή φαρμάκια στάζεις», «Εσύ πασά μου φάε και πιες», «Δεν ζούμε εμείς οι μάγκες», «Ότι βρέξει ας κατεβάσει», «Μια στενοχώρια που έχω απόψε» κ.α.

Του Καλδάρα ήταν επίσης και τα τελευταία τραγούδια που ηχογράφησε ο Τσαουσάκης στην «Columbia», την εποχή που εμφανιζόταν στο κέντρο «Παλόμα» στη Νέα Φιλαδέλφεια, μαζί με την Καίτη Πετράκη.

Την περίοδο 1952 – 1953 ο Πρόδρομος Τσαουσάκης ήταν ο πρώτος τραγουδιστής της «Columbia». Έφτασε μάλιστα να αμείβεται με την τιμή των 18 δίσκων. Επρόκειτο για την μεγαλύτερη αμοιβή λαϊκού καλλιτέχνη εκείνη την εποχή. Ο τρόπος ερμηνείας του ήταν λιτός και απαλλαγμένος από υπερβολές, κάνοντας της ερμηνείες του συγκλονιστικές, με μεγάλη εσωτερική ένταση, που αγγίζει την ψυχή του ακροατή.

Η περίοδος 1955 – 1959 χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή δισκογραφική πτώση για τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Μέχρι το 1960, διάστημα κατά το οποίο είχε πάει στην εταιρία «RCA Victor», ηχογράφησε μόνο 12 τραγούδια, όσα δηλαδή είχε ηχογραφήσει το 1953 μέσα σε λίγους μήνες. Φαίνεται πως στην νέα αυτή εποχή το φαινόμενο Στέλιος Καζαντζίδης είχε βάλει στο περιθώριο τον Πρόδρομο Τσαουσάκη, όπως και άλλους παλιούς τραγουδιστές όπως τον Στράτο Παγιουμτζή, τον Τάκη Μπίνη κ.α…..

Μετά την αναβίωση του ρεμπέτικου τραγουδιού το 1960, ήρθαν ξανά στο προσκήνιο και την δισκογραφία πρόσωπα της παλιότερης εποχής, όπως ο Βαμβακάρης, ο Παγιουμτζής, η Μπέλλου, η Γεωργακοπούλου και άλλοι. Αυτή την εποχή ξεκίνησε και μια δεύτερη καριέρα για τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Το ρεπερτόριο και η ερμηνεία του άντλησαν την δυναμική τους από τη ρεμπέτικη περίοδο με τα μάγκικα τραγούδια και τη μακρόσυρτη εκφορά των λέξεων που έγινε το σήμα κατατεθέν του.

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 60 χρόνων στις 23 Οκτωβρίου 1979 στην Καλλιθέα Αττικής.»

Με το σημερινό γραμμοφωνικό δίσκο, συνεχίζουμε σε γνήσια λαϊκά μονοπάτια, με τον Πρόδρομο Τσαουσάκη σε δυο δικά του τραγούδια. Σύμφωνα με τον Βασίλη Χατζηαντωνίου η ορχήστρα είναι οι παραπάνω αναγραφόμενοι καλλιτέχνες. Εξαιρετικός στο κανονάκι ο Σαββαΐδης στο ¨Βασανισμένοι μας γονείς¨ που δίνει ένα πολύ όμορφο ηχόχρωμα.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).