328. HIS MASTER'S VOICE AO 2405 ΑΜΠΑΤΖΗ ΡΙΤΑ- ΤΟΥΝΤΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 1937

Αμπατζή Ρίτα (Αηδόνι της ανατολής)- Τούντας Παναγιώτης HIS MASTER'S VOICE AO 2405 Δασκαλοπούλα λυγερή (Καλαματιανό) - Θάλασσα μπαμπέσα (Συρτό) 1937- 78rpm- 10''

 

«Η Ρίτα Αμπατζή (βλέπε και ανάρτηση 148) γεννήθηκε το 1914 (1906;) στη Σμύρνη.

Ανήκει στη φημισμένη τριάδα των λαϊκών τραγουδιστριών της δεκαετίας του ’30, που μαζί με την Ρόζα Εσκενάζυ και την Μαρίκα Πολίτισσα (Φραντζεσκοπούλου), συνέβαλαν στη διαμόρφωση του ηχητικού κλίματος της πολύ ενδιαφέρουσας εκείνης δεκαετίας.
Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1914, λίγο μετά 1916 και η αδελφή της Σοφία (Καρίβαλη), δεύτερη τραγουδίστρια της οικογένειας και ήρθαν χωρίς τον πατέρα τους που χάθηκε στην μεγάλη καταστροφή και εγκαταστάθηκαν στην Κοκκινιά το 1922.
Από μικρή είχαν όλοι αντιληφθεί τις τεράστιες φωνητικές τις δυνατότητες και έτσι, όταν λίγο πριν από το ’30, βρέθηκε σ’ ένα γάμο στην γειτονιά της όπου παίζανε ο Στελλάκης Περπινιάδης, ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης, ( ή Μακαρόνας), ο Κώστας Νούρος και άλλοι, μετά από ένα τραγούδι την «αρπάζουν» όλοι και έτσι άρχισε η καριέρα της.

Βέβαια, ακολούθησε αμέσως, ένας άτυχος γάμος κι ένα παιδί (όταν ήταν μόλις 16 χρονών), που όμως δεν ανέκοψαν την δισκογραφική της πορεία που αρχίζει τον επόμενο χρόνο. Τραγουδίστρια με πιο «σκληρή» και ρεμπέτικη φωνή, έγινε γρήγορα η μούσα όλων των μεγάλων συνθετών του ρεμπέτικου, όπως των: Παναγιώτη Τούντα, Κώστα Σκαρβέλη, Ιωάννη Δραγάτση ( ή Ογδοντάκη), Ευάγγελου Παπάζογλου, Κώστα Καρίπη, Μανώλη Χρυσαφάκη, Σταύρου Παντελίδη, Στέλιου Χρυσίνη, Δημήτρη Σέμση, Γρηγόρη Ασίκη, Σωτήρη Γαβαλά, Κώστα Τζόβενου και άλλων. Όλοι αυτοί παίρνουν σειρά στις δισκογραφικές εταιρείες για να τραγουδήσει η Ρίτα τα τραγούδια τους. Ενδιαφέρον είναι να σκεφτούμε ότι μερικά από τα βαριά χασικλίδικα ρεμπέτικα τραγουδήθηκαν από την εικοσάχρονη τότε φωνή της Ρίτας Αμπατζή. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπισθεί 220 ρεμπέτικα και αμανέδες στην δεκαετία του ’30 και ίσως άλλα τόσα δημοτικά. Είναι ένας τεράστιος αριθμός που συναγωνίζεται ακόμα και τη Ρόζα Εσκενάζυ. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι για είναι πολύ εμπορικότερος ένας δίσκος, οι εταιρείες έβαζαν απ’ τη μια μεριά τραγούδι με τη Ρόζα και από την άλλη με τη Ρίτα.

Η δισκογραφική της πορεία ανακόπτεται οριστικά με την έναρξη του πολέμου. Είναι ακόμη αδιευκρίνιστου οι λόγοι που τόσο η Ρίτα όσο και η αδελφή της Σοφία, δεν επανεμφανίζονται στην μεταπολεμική δισκογραφία, παρά μόνο σε μερικά 45ρια μετά το ’60. Κι αυτό διότι η Ρίτα Αμπατζή παρέμεινε στο πάλκο και πολύ περισσότερο στα εκτός Αθηνών μεγάλα πανηγύρια, αφού με την εκπληκτική και δυνατή φωνή της ερμήνευε καλλίτερα από κάθε άλλη –αν και Σμυρνιά– τα δημοτικά και βλάχικα τραγούδια. Μετά τον γρήγορο χωρισμό με τον πρώτο της άντρα– τον Γιάννη Τσίπαρη– που ουσιαστικά δεν ξανασυναντήθηκε ποτέ, έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής της με τον καλλιτεχνικό της συνάδελφο –που έπαιζε σαντούρι– τον Στέλιο Κρητικό, με τον οποίο παντρεύτηκε αργότερα και κάνανε δύο παιδιά. Η Ρίτα Αμπατζή ανήκει στην κατηγορία των σοβαρών τραγουδιστριών και πάντα τραγουδούσε καθιστή στο πάλκο. Παρ’ όλα αυτά σκόρπιζε με τον δικό της τρόπο το κέφι και τη ζωηράδα στην παρέα και συχνά κατέβαινε για να χορέψει με τους καλούς χορευτές που συμμετείχαν στο γλέντι. Τον τελευταίο καιρό πριν πεθάνει βασανίστηκε από την «επάρατη νόσο «που αφαίρεσε τη ζωή από τις καλλίτερες Ελληνίδες τραγουδίστριες (Στέλλα Χάσκα, Μαρίκα Νίνου). Πέθανε στις 17 Ιουνίου του 1969.»

Δασκαλοπούλα λυγερή που το ‘βρες το μελάνι
και ‘βα βαι και ‘βαψες τα φρυδάκια σου
και ‘βαψες τα φρυδάκια σου και τα ‘κανες γαιτάνι,
και ‘βαψες τα φρυδάκια σου και τα ‘κανες γαιτάνι.

Για να περάσει ο Πασάς, να ‘δει ομορφιά και χάρη
και με βαι και μέσα στο σαράι του
και μέσα στο σαράι του γυναίκα να σε πάρει,
και μέσα στο σαράι του γυναίκα να σε πάρει.

Δεν τον εθέλω τον Πασά, ούτε και τον Βεζίρη,
μον’ θε βαι μον’ θέλω εκείνον π’αγαπώ,
μον’ θέλω εκείνον π’αγαπώ, να με φιλάει στα χείλη,
μον’ θέλω εκείνον π’αγαπώ, να με φιλάει στα χείλη.

Ρίτα Αμπατζή στη σημερινή ανάρτηση, σε δυο συνθέσεις του Παναγιώτη Τούντα. Αξιοπρόσεχτη η σφραγίδα του Τούντα στις ετικέτες του δίσκου. Για την εκτέλεση της Ρίτας τα λόγια είναι περιττά.

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).