478. DORE K-79 ΤΑΜΙΩΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ- ΒΕΡΓΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ- ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ Γ.- ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Ι. 1964

Ταμιωλάκης Γεώργιος- Βεργάκης (Τσικιντίρης- Τσικιντήρης) Ιωάννης- Αγγελάκης Γ.- Βασιλάκης Ι. DORE K-79 Μην κλαις μανούλα μου γλυκιά - Νέος Γαρυπιανός συρτός 1964- 45rpm- 7''

«Ο Γιώργης Ταμιωλάκης γεννήθηκε το 1938 και μεγάλωσε στην Γαρίπα Μονοφατσίου Γιός του Κωστή και της Ελένης μικρασιατικής καταγωγής της μητέρας του από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας ! Ένα έφορο ζωντανό χωριό με σπουδαίους ανθρώπους στην κοινωνία, και με σπουδαία ιστορική διαδρομή στην παράδοση και στον πολιτισμό!

Ένα χωριό που είχε δημιουργήσει και κτίσει την δικιά του σχολή πάνω στην κρητική μουσική γιατί στην δύναμη του διαχρονικά από παλιά υπήρξαν σπουδαίοι καλλιτέχνες που πρόσφεραν στο χωριό τους, στην γύρω περιοχή και στην Κρήτη γενικότερα !!!

Παρακάτω ακολουθούν αποσπάσματα από συνέντευξη του Γιώργου Ταμιωλάκη:

¨Εκείνα τα χρόνια στα μέσα του 1950 πήγα σε ένα γλέντι στην Μαχαιρά που έπαιζε ένας Λυράρης ο Γιάννης Κοκολάκης η ΄΄Κοκολογιάννης ΄΄με καταγωγή από τον Σχινιά Μεραμβέλου μαζί με τον Κωστή το Κατσουλιέρη από τον Πύργο στο Λαούτο !! Αυτός με ήξερε ότι τραγουδούσα και κάποια στιγμή που έπαιζαν ευρωπαϊκά, ταγκό, φώξ, Βάλς κ.λ.π. με φωνάζει να πάω να τραγουδήσω κάποια τραγούδια αλλά συγχρόνως να κατέβει και να χορέψει και αυτός με κάποια κοπέλα !!

Αφού τελείωσε ο χορός με ρωτά γιατί του άρεσα, ο Λυράρης ο΄΄Κοκολογιάννης΄΄…. αν παίζω… που παίζω… και με ποιο συνεργάζομαι, του λέω με κανένα, αλλά εγώ του λέω παίζω ακορντεόν! Τότε μου λέει, άμα θέλεις άφησε το Ακορντεόν έλα στο Ηράκλειο, πάρε ένα λαούτο να μάθεις, και αφού τραγουδάς καλά να συνεχίσεις δίπλα μου σαν λαουτιέρης , και μου ξαναλέει φεύγοντας, στον τάδε τόπο στο Ηράκλειο είμαι και έλα να με βρεις!

Στην συνέχεια όμως πήγα στρατιώτης και στον στρατό μας ρωτήσανε ποιος παίζει λύρα, ποιος παίζει λαούτο και σηκώνομε και λέω εγώ…. και που τόχεις το λαούτο; στο χωριό.. που είναι το χωριό σου; λέω η Γαρίπα …. Επειδή τότε ήταν ημέρες του Πάσχα και θα γινόταν γιορτή στο στρατόπεδο, μου λέει ο διοικητής να πας να το φέρεις!

Γυρίζω στο χωριό και παίρνω ένα Λαούτο αυτό που είχε ο Ηλίας ο Βασιλάκης γιατί εγώ δεν είχα δικό μου και έτσι βγάλαμε το γλέντι του Πάσχα, που εξ’ άλλου για αυτό τον σκοπό το ήθελα!¨

Από τους καλλιτέχνες που ξεκίνησε και αυτός σε δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια αλλά και από αυτούς της γενιάς του, που στήριξαν και έδωσαν ώθηση στην κρητική μουσική, ώστε να μπει και να ακουστεί απο τα χωριά στα κέντρα της πόλης με το άνοιγμα των πρώτων κρητικών μαγαζιών πού αρχίζουν και κάνουν την εμφάνιση τους την δεκαετία του 1960-1970 και μετά στο Ηράκλειο, όπως η Καστέλλα και τα Ζαμάνια στην παραλιακή στο λιμάνι, η Καλλιθέα των αδελφών Βατσινά πάνω άπω κήπο στην πλατεία ελευθερίας, τα Ριζίτικα στην Θέρισο, ο Ερωτόκριτος στο υπόγειο στην Χάνδακος, το Λιμενικό περίπτερο στην παραλιακή, η Αρετούσα, η Ξαστεριά στου μπεντεβή του Μιχάλη Τσαγκαράκη, η Ντελίνα στην Αλικαρνασσό του Βασίλη Σκουλά, το καλοκαιρινό κέντρο στην ”Όασης” και από τα ποιο παλιά το ”Άλσος” που βρισκόταν στον κεντρικό δρόμο στην διακλάδωση Δημοκρατίας και Γερωνυμάκη όπως και άλλα αργότερα !!

50 χρόνια γεμάτα ως λαουτιέρης και τραγουδιστής και συγκεκριμένα από 1955 σε ηλικία 15-17 ετών που ξεκίνησε έως το 2003 που σταμάτησε οριστικά!

Ένα πραγματικά όμορφο και νοσταλγικό ταξίδι με το Λαούτο και με τούς εκάστοτε λυράρηδες που ήταν σε συνεργασία μαζί όλα αυτά τα χρόνια και με σκοπό στον κάθε προορισμό και κάλεσμα τους, να προσφέρουν χαρές και μόνο χαρές!!!!

Μία μεγάλη και ενδιαφέρουσα καριέρα με γλέντια και διασκεδάσεις σε Πανηγύρια, Γάμους, Βαπτίσεις, χοροεσπερίδες ,εκδηλώσεις, παρέες και καλέσματα σε όλη την Κρήτη, σε όλα τα χωριά προσκλήσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό και με πολλά ταξίδια, απο το 1971 έως το 2000 σε Αυστραλία Νέα Ζηλανδία, Αίγυπτο,Αμερική, Γερμανία και επαναλαμβανόμενα συνεχώς !!!

Για την δισκογραφική του δουλειά μας λέει ότι πρώτη φορά σε στούντιο μπήκα στην Αθήνα 1964 σε δίσκο με τον Γιάννη Κοκολάκη η Κοκολογιάννη και μετά έκανα ένα δίσκο και με τον Γιάννη Βεργάκη η ‘’Τσικιντίρης‘’ από το Μεσοχωριό (σημερινό δισκάκι)!

Με τον Χαράλαμπο ΄Γαργανουράκη το 1965 και όπως λέει ο ίδιος ο Χαράλαμπος ήταν η πρώτη του ηχογράφηση στη δισκογραφία σε ένα χανιώτικο συρτό σε μουσική και στίχους δικούς του, με τίτλο « Εχάρισα σου την καρδιά». Το τραγούδι κυκλοφόρησε τότε σε δίσκο 45 στροφών από την μικρή εταιρεία ΄΄DORE΄΄, έχοντας στην άλλη όψη το «Μ’ αγαπάς δεν μ’ αγαπάς» του Γιώργου Ταμιωλάκη με ερμηνευτή τον ίδιο.

Είχε την τύχη και την τιμή να γνωρίσει και να συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα της εποχής και με νοσταλγία και συγκίνηση όσους μπορούσε να μου αναφέρει όπως Τον Θανάση Σκορδαλό, Κώστα Μουντάκη , Νικο Ξυλούρη, Σπύρο Σηφογιωργάκη, Μχάλη Τσαγκαράκη, Μανώλη Ρασιδάκη, Κωστή Γαρεφαλάκη ,Χαράλαμπο Γαργανουράκη, Μανώλη Καρπουζάκη,Στέφανο Μεσσαριτάκη,Γιάνη Ξυλούρη (Ψαρογιάννη) ως Λυράρη, Μανώλη Μανουρά, Γιώργη Τσαγκαράκη (αριστερόχειρα) λυράρη, Ηλία Βασιλάκη ,Μανώλη Βασιλάκη,Γιάννη Βασιλάκη, Γιάννη Κοκολάκη (Κοκολογιάννη) Χρόνη Πασπαράκη, Δημήτρη Πασπαράκη, Λαοκράτη Πασπαράκη, Ζαχαρία Κριτσωτάκη ,Γιάννη Βεργάκη η Τσικιντίρη, Γιώργη Λουλάκη το 1985΄΄Γιαχνή΄΄ τον Γιώργη Καφάτο γιό του Δημήτρη Καφάτου και άλλους !!!

Περισσότερα στοιχεία θα βρείτε στο αφιέρωμα εδώ.»

«Γιάννης Βεργάκης (Τσικιντήρης)…του Αντώνη Κουκλινού:

Σήμερο θα μιλήσω για έναν άθρωπο με σεβασμό και εκτίμηση, όπως το κάνω σε όλη μου τη ζωή για τον Γιάννη Βεργάκη (Τσικιντήρης- Τσικιντίρης) απου το Μεσοχωργιό.

Μετά το ογδόντα τέσσερα, που τον γνώρισα, επαίξαμε, σε πολλά γλέντια μαζί και σαν μαθητής τότε, ο Αντώνης ο γιος του, θα τα θυμάται.

Σαν καλλιτέχνης, όσοι τον είχατε ακούσει να παίζει, μα και όσοι χορέψανε στη λύρα ντου, κατέχουνε ίντα θεριό ήτονε ο Γιάννης.

Επαίξαμε σε πολλά γλέντια μαζί και πάντα θυμούμαι, πόσο τον αγαπούσε ο κόσμος.

Εκείνη την εποχή, είχα στο Πύργο στο Μονοφάτσι, ένα υποκατάστημα με βιντεοκασέτες.

Ένα απόγευμα εκαθούμουνε σκουτουργιασμένος έκειά στο μαγαζί, γιατί είχα μια υποχρέωση στην τράπεζα την άλλη μέρα και τα λεφτά δεν τά’χα μαζώξει, να πλερώσω.

Σε μια στιγμή μπαίνει μέσα ο Τσικιντήρης, με χαιρετά πεσίχαρος, όπως πάντα.

Μόλις με ξάνοιξε, όμως επάγωσε…

-Παναγία μου ίντα έχεις Αντωνιώ…πέ μου ίντα συμβαίνει.

Δε ν’εμίλησα μα επέμενε και μια στιγμή, εβούρκωσα.

-Δε ντο κουνώ από παέ, αδε μάθω ίντα έχεις, ίντα σου κάμανε.

Με τα πολλά έκαμά του το χατήρι και είπα του, πως δε θέλω να μπροσβαλθώ, να φανώ κακοπλερωτής και γι αυτό στενοχωρούμαι.

Εσηκώθηκε από τη καρέκλα και μου κάνει…

-Για όνομα τση Παναγίας…!!! ετονά το πράμα φταίει και είσαι έτσά λογιώς..?

Εγώ θα στα δώσω…πόσα λεφτά είναι…αύριο το πρωί θα περάσω απου τ’Ασήμι και θα σε περιμένω όξω από την Αγροτική.

Τη ν’ώρα που το’κουσα, μούρθενε, να λιποθυμήσω…

Αγκαλιαστήκαμε μα μόλις είδε να χαμογελώ, εντάκαρε αυτός, να κλαίει.

-Συμπάθαμε μου κάνει, μα έχω πάθει πολλά και άμα τα θυμούμαι, το παθαίνω.

Την άλλη μέρα το πρωί, πρώτος, πρώτος, έφταξε στο ραντεβού.

Ανοίγει τη πόρτα στο αμάξι και μου κάνει.

-Πάρε τα λεφτά να ξεπλερώσεις και οντε θα τα μαζώξεις, πέ μου και θα κατεβώ να μου τα δώσεις.

Θυμούμαι πως τον επήρα τηλέφωνο, πως έχω τα λεφτά και νά ‘ρθει να του τα δώσω, ήρθενε μετά από αρκετές μέρες και του λέω, γιάντα άργησε και ακούσετε ίντα μου λέει.

-Πρώτο… δε μου κάνανε ανάγκη και δεύτερο, δεν ήθελα να γλακώ ντελόγω, για θελα φανεί, πως δε σού’ χα εμπιστοσύνη.

Ένας χαρισματικός άθρωπος, δεξιοτέχνης στη λύρα και σεμνός καλλιτέχνης.

Μα πάνω απ’όλα ένας αληθινός φίλος…».

Στο σημερινό δισκάκι ο Τσικιντίρης (Βεργάκης) στη λύρα και τραγούδι και στο λαούτο- τραγούδι ο Γιώργης Ταμιωλάκης. Επίσης στις ετικέτες εμφανίζονται δύο ακόμα ονόματα στα λαούτα ο Αγγελάκης Γ. και ο Ι. Βασιλάκης για τους οποίους δεν κατάφερα να βρω στοιχεία. Στον ¨Νέο Γαρυπιανό συρτό¨ εξαιρετικά παιξίματα.  

Το φωτογραφικό υλικό από τα αρχεία των Νίκο Μαθιουδάκη και Αντώνη Κουκλινού. 

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).

 

 

477. ODEON GA 7561 ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ- ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1950

Σκορδαλός Αθανάσιος- Μπερνιδάκης (Μπαξεβάνης- Μπαξές) Ιωάννης ODEON GA 7561 Συρτός Αμαριώτικος (Στων αμαθιώ σου τη φωτιά) - Συρτός Αποκώρωνας (Έλα σαν έχεις όρεξη) 1950- 78rpm- 10''

«Ο Θανάσης Σκορδαλός γεννήθηκε στο Σπήλι το 1920. Ήταν η Θεία Φώτιση αυτή, που από μικρό παιδί τον έφερε στην εκκλησία, να βοηθάει τον παπά και σε ηλικία μόλις επτά χρονών, βρίσκουμε το μικρό Θανάση στο ψαλτήρι. Μέσα σε πέντε χρόνια, είχε μάθει όλη την οκταηχία, χωρίς καν ακόμα να ξέρει μουσική.

 «Σε ηλικία 9 ετών, αγόρασα μια λύρα. 18 δραχμές. Και ευγνωμονούσα τον άνθρωπο που μου έδωσε τη λύρα. Του έκαμα πολλές ευχαριστίες. Άρχισα λοιπόν, χωρίς να μου δείξει κανένας, να παίζω κομμάτια απ’ αυτά που άκουγα σαν παιδί. Σιγά-σιγά, αναπτύχθηκε το ταλέντο. Σε ηλικία 11 ετών., ήρθε ο Αντρέας Ροδινός στο χωριό μου. Είχε συμπάθεια στο Σπήλι και γι’ αυτό ερχότανε εύκολα, κάθε φορά που τον φωνάζανε. Όταν τον προωτοάκουσα, ενώ είχαμε κι άλλους οργανοπαίχτες στο χωριό μου, μου ‘κανε τρομερή εντύπωση. Όταν τον άκουγα, η ραχοκοκαλιά μου έσταζε νερό. Δημιουργούσα σκέψεις μέσα μου, αν μπορούσα μια μέρα των ημερών να κατορθώσω να παίξω κι εγώ λύρα στο ήμισυ αυτού του ανθρώπου, που λέγεται Ανδρέας Ροδινός.

Ένα βράδυ, του Αγίου Στυλιανού αξέχαστα, ξανάρθε ο Ροδινός στο χωριό. Τον είχε καλέσει στη γιορτή του ένας δικηγόρος, ο Στυλιανός Καλογρίδης. Οι Σπηλιανοί, χωρίς να ξέρω εγώ τίποτα, είπαν στον Αντρέα, όταν του ταιριάσει και είναι καλά, “Φώναξε στο Σκορδαλάκι, να παίξει λίγη λύρα, να μας πεις και τη γνώμη σου.” Πράγματι έγινε αυτό! Εγώ ήμουν στο τελευταίο σκαλί σε μία σκάλα και έβαλα το χέρι μου για να σηκώσω την μπουκαπόρτα που λέμε, να φύγω. Μ’ έπιασε τρεμούλα, αλλά ο Θεός ξέρει τι είχανε βάλει από πάνω και δεν άνοιγε η πόρτα! Έτσι, υποχρεωτικώς με το χειροκρότημα, ο Θεός ξέρει πώς, εκατέβηκα τη σκάλα. Πήγα κοντά στον Μπαξεβάνη που έπαιζε με τον Ροδινό. Σηκώθηκε ο Αντρέας επάνω, μου έδωσε τη λύρα και μου είπε: “Θανάση, θέλω να με ξεκουράσεις λίγο, γιατί κουράστηκα.” Η σκέψη του βέβαια ήταν άλλη. Εν πάση περιπτώσει, έπιασα τη λύρα. 

Ο Μπαξεβάνης άρχισε τον πρώτο χανιώτικο συρτό, για να τον ακολουθήσω εγώ! Τον ακολούθησα παρά το τρακ που είχα. Ο Αντρέας δεν ήταν κοντά μου. Επήγε πίσω από την πόρτα για να μην τον βλέπω και παθαίνω μεγαλύτερο τρακ. Με άκουσε που έπαιξα κάμποσα γυρίσματα, δεν άντεξε, ήρθε, μου πιάνει το δεξί χέρι, με αγκαλιάζει, με φιλεί και λέει: “Σπηλιανοί, αυτός θα είναι ο διάδοχος μου!”. Σα να ήξερε ο καημένος, ότι στα 23 του χρόνια θα φύγει. Τα χρόνια περνούσαν σιγά-σιγά. Οι Σπηλιανοί αντιλήφθηκαν το ταλέντο μου, με αγκάλιασαν και με βοήθησαν πάρα πολύ.»

¨Στων αμαθιώ σου τη φωτιά όποια καρδιά κεντήσει

μόνο νερό τσ’αγάπης σου μπορεί να τηνε σβήσει

Μέσα στα μαύρα μάθια σου και στα δικά σου κάλλη

επιάστηκα και ξέχασα κάθε αγάπη άλλη¨ 

«Ο Γιάννης Μπερνιδάκης ή «Μπαξεβάνης» ή απλά «Μπαξές» γεννήθηκε το 1910 στο Ρέθυμνο και καταγόταν από το Άνω Μαλάκι του νομού Ρεθύμνου. Η μητέρα του Στέλλα Βογιατζάκη, συγχωριανές με την Χρυσούλα Μαμαγκάκη, μητέρα του θρυλικού Ροδινού, από τα Φρατζεσκιανά Μετόχια. Λέγεται ότι ο πατέρας του ήταν κηπουρός στο τσιφλίκι κάποιου Τούρκου και γι' αυτό αποκαλούνταν και «Μπαξεβάνης» (μπαξές=κήπος). Στα 12 του χρόνια άρχισε να παίζει μαντολίνο και μπουλγαρί, αλλά τον κέρδισε τελικά το λαούτο.

Η καταπληκτική φωνή του ήταν εκείνη που έκανε όλη την Κρήτη να τον αποκαλεί "το αηδόνι της Κρήτης" και εξαιτίας αυτής έχει μείνει στην ιστορία σαν ένας από τους κορυφαίους τραγουδιστές που έχει βγάλει η Κρήτη. Εμφανίζεται στη δισκογραφία το 1928 με την ηχογράφηση ενός δίσκου με το λυράρη Αλέκο Καραβίτη, ενώ ακολούθησαν συνεργασίες με το Στέλιο Φουσταλιέρη ,το Μανώλη Λαγό, το Ανδρέα Ροδινό ,τον Καρεκλά και το Θανάση Σκορδαλό.

Το 1947 παντρεύτηκε με την Ελευθερία Κατσιμπράκη και απέκτησε μια κόρη. Αυτή ήταν και η αρχή μιας νέας εποχής στη ζωή του που συνοδεύτηκε από την αλλαγή επαγγέλματος. Ο Γιάννης Μπερνιδάκης άνοιξε φαρμακείο και παρά τις παρακλήσεις των φίλων του δεν επέστρεψε ξανά στην μουσική.

Όσον αφορά τη δισκογραφία, ο Γιάννης Μπερνιδάκης τραγούδησε κρητικά, νησιώτικα αλλά και σμυρναίικα τραγούδια. Μεταπολεμικά ηχογράφησε συνολικά 6 τραγούδια με τον Θανάση Σκορδαλό, εκ των οποίων τα δύο είναι στο σημερινό γραμμοφωνικό δίσκο.»

¨Έλα σαν έχεις όρεξη το κρίμα να διπλώσεις

να σου την δώσω την καρδιά να την ξαναπληγώσεις

Να μη θαρρείς πως σ’αγαπώ και τύχη και ξεγνοιάσεις

το πως μπορώ να σ’αρνηθώ πάντα στο νου σου να’χεις¨

Πρωτόπαιξαν λοιπόν μαζί, Σκορδαλός και Μπερνιδάκης την δεκαετία του ΄30. Ηχογράφησαν τη δεκαετία του ΄40 έξι τραγούδια. Στις σημερινές ηχογραφήσεις στον ¨Αμαριώτικο συρτό¨ τραγουδάει ο Σκορδαλός ενώ στον ¨Συρτό Αποκώρωνα¨ τραγουδάει ο Μπαξές.  

Ο σημερινός δίσκος κυκλοφόρησε με δυο διαφορετικές ετικέτες. Πρώτα με μαύρες και μετέπειτα με λευκές. Διάλεξα στην σημερινή ανάρτηση να βάλω και τις δύο ηχογραφήσεις. Ο δίσκος με τις λευκές ετικέτες είναι ¨κούτα¨ (άπαιχτος)  ενώ ο δίσκος με τις μαύρες έχει γράψει την ιστορία του (σε κάποια αποθήκη στην Κομοτηνή ανάμεσα σε ζόρικα λαϊκά). Στα 45άρια όταν τα έχω αρκετές φορές διαλέγω να ψηφιοποιήσω αυτό που είναι σε καλύτερη κατάσταση. Το ίδιο και για τους δίσκους γραμμοφώνου. Όμως προτιμώ και λόγω των χρόνων που έχουν περάσει από πάνω του, τις συνθήκες και τις καταστάσεις, να ακούω τον ταλαιπωρημένο. Σε όλες τις ψηφιοποιήσεις δεν κάνω αποθορυβοποίηση όχι από έλλειψη γνώσης ή βαρεμάρα αλλά έτσι τα προτιμώ. Αν διαβάσεις την πρώτη ανάρτηση μου πριν τέσσερα χρόνια θα καταλάβεις.    

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).