512. COLUMBIA SCDG 3126 ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ- ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ 1961

Σκορδαλός Αθανάσιος- Μαρκογιαννάκης Ιωάννης (Μαρκογιάννης)- Μαρκογιαννάκης Ευάγγελος (Μαρκοβαγγέλης) COLUMBIA SCDG 3126 Σ΄ένα ψηλό βαθύ γκρεμνό (Συρτός Ατσιποπουλιανός) - Η νύχτα είναι μάρτυρας (Συρτός Βαλσαμονερίτης) 1961- 45rpm- 7''

 

Ο Θανάσης Σκορδαλός (10 Δεκέμβρη 1920 - 23 Απρίλη 1998) ήταν Κρητικός λυράρης. Γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1920 στο Σπήλι της επαρχίας Αγίου Βασιλείου του νομού Ρεθύμνου. Μαζί με τον Κώστα Μουντάκη θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους δασκάλους της λύρας.

Ο ίδιος άρχισε να μαθαίνει μόνος του να παίζει λύρα, σε ηλικία 9 ετών. Μόλις στα δώδεκα του χρόνια, έκανε το πρώτο του γλέντι στο χωριό Χαμαλεύρι Ρεθύμνου. Έχει συνεργαστεί με πάρα πολλούς λαουτιέρηδες, όπως το Γιάννη Μαρκογιαννάκη που κατάγεται επίσης από το Σπήλι, το Γιάννη Μπερνιδάκη (Μπαξεβάνη), το Νίκο Μανιά και πολλούς άλλους.
Το δισκογραφικό έργο είναι πάρα πολύ πλούσιο και περιέλαβε πολύ γνωστά τραγούδια όπως το Φιλεντέμ, Μόνο εκείνος π'αγαπά, Ένας καινούργιος άνεμος, Ποιος ουρανός ποια θάλασσα Συ μ'έμαθες πως αγαπούν, Ένας ψαράς, Όνειρα βλέπω μυστικά, και πολλά άλλα.

Διορίστηκε υπάλληλος στην τράπεζα της Ελλάδος από τον Σοφοκλή Βενιζέλο και κατόπιν αφιερώθηκε στη λύρα. Εμφανίστηκε στην Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία και την Αφρική παίζοντας για Κρητικούς μετανάστες.Απεβίωσε στις 22 Απριλίου 1998 σε ηλικία 78 ετών.

«Ο Θανάσης Σκορδαλός στην διάρκεια της ζωής του έδωσε πολλές συνεντεύξεις. Ωστόσο εκείνη, που έχει μια ιδιαίτερη σημασία, γιατί πρόκειται για σπηλιανή εφημερίδα, ήταν η συνέντευξη, που έδωσε το 1996, δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, στην εφημερίδα “Σπηλιανά Νέα”.

Ο μεγάλος δάσκαλος είχε μιλήσει στον Γιώργο Βλατάκη.

 Ανάμεσα στα άλλα, που είχε πει:

“Ήμουνα 12 χρονών, όταν γνώρισα τον Ροδινό τον Ανδρέα και τον Γιάννη Μπαξεβάνη. Οπότε ερχόταν ο Ροδινός στο Σπήλι για χορούς, παρά το ότι ήμουνα παιδί, πρώτος έτρεχα να τον ακούσω και η ραχοκοκαλιά μου έτρεχε νερό”.

–Πώς ξεκινήσατε τις δημόσιες εμφανίσεις σας;

“Πρωτόπαιξα λύρα σε γάμο εκτός Σπηλίου σε ηλικία 12-13 ετών. Σε ηλικία 15-16 ετών με ζητούσανε με το όνομα, το Σκορδαλάκι, για να μας γλεντήσει και σε ηλικία 16 ετών δημιούργησα τον πρώτο μου σκοπό, που τον ηχογράφησα μετά τον πόλεμο. Σπηλιανός Συρτός ” μόνο εκείνος π΄αγαπά μπορεί να το πιστέψει”. Την πρώτη μου λύρα την αγόρασα μέσα από το Σπήλι από κάποιο χωριανό αντί 18 δραχμών. Όμως εκτός της αγάπης μου για τη λύρα επήγαινα και στο ψαλτήρι του Αγίου Χαραλάμπους και έψελνα. Όταν ήμουνα 13 ετών ήξερα τον οκτόηχο και πιστεύω απόλυτα, ότι οι ήχοι της Εκκλησίας με βοήθησαν πολύ στη μουσική παραδοσιακή του οργάνου της λύρας”.

–Στην Αθήνα αργότερα παίζατε σε γλέντια;

“Ναι, στην Αθήνα αργότερα, όταν εργαζόμουνα στην Τράπεζα της Ελλάδος, τα Σαββατοκύριακα έπαιζα λύρα σε διάφορα κέντρα και όσοι σύλλογοι Κρητών με ζητούσαν από οπουδήποτε προθύμως επήγαινα”.

–Εκτός Ελλάδος που έχετε παίξει λύρα;

“Kαι που δεν έχω παίξει. Η πρώτη μου έξοδος, πάντως, ήταν στην Αμερική, το 1958, όταν με ζήτησε η Παγκρήτιος Ένωσης να παίξω στο συνέδριο των Κρητών στο Κλήβελαντ του Οχάιο. Ευτυχώς η Τράπεζα Ελλάδος μου επέτρεψε να πάω κι ενώ ήταν να μείνω για λίγες μέρες, εκάθησα πάνω από τρεις μήνες. Επισκέφθηκα όλες τις μεγάλες πόλεις”.

–Ποιό είναι εκείνο, που σας ξεχωρίζει στο χώρο της κρητικής μουσικής;

“Μέσα στο γενικότερο ταλέντο, που μου έδωσε ο Θεός και η Φύση υπάρχει και η συμμετοχή της αγάπης μου προς το όργανο, αυτό που και σήμερα που είμαι 76 χρονών αισθάνομαι την ίδια αγάπη.”

–Τώρα, που έχετε αυτό το μεγάλο όνομα, είσαστε ο ίδιος ο Θανάσης, όπως σας αποκαλούνε;

“Ούτε κατά διάνοια έλαβα υπ΄όψη μου ποτέ το ποιος είμαι. Ευχαριστώ όλο τον κόσμο των Απανταχού Κρητών, όπου κι αν ζουν, που εκτιμούν την μουσική μου και με αυτή διασκεδάζουν”.

–Δάσκαλε, τι έχετε να μου πείτε για τον Κώστα Μουντάκη;

“Όταν ο Κώστας Μουντάκης άρχισε να ηχογραφεί, έκανε καλό σε μένα, διότι ανέπτυξα περισσότερο ενδιαφέρον με μια γλυκιά άμιλλα για να προσφέρω περισσότερα. Στάθηκε κι εκείνος απέναντί μου κι εγώ το ίδιο και δημιουργήσαμε ό, τι καλύτερο για τη μουσική μας παράδοση”

–Είχατε πάει στην κηδεία του απαγγέλνοντας και μια μαντινάδα…

“Ναι. Είχα πει τούτη τη μαντινάδα: Στον κάτω κόσμο που θα πας-ετοίμασε το χώμα-για να δεχτεί με τον καιρό-και το δικό μου σώμα”.

–Πώς αισθάνεστε στα 76 χρόνια σας, για να συνεχίσετε;

“Με την ίδια όρεξη και αγάπη θα συνεχίσω για την παράδοσή μας, αλλά και να εργάζομαι, όπου με ζητήσουν, μέχρι να μην τρέμουν τα χέρια μου, να με βαστούν οι δυνάμεις μου. Παίζω λύρα 64 χρόνια, ουδέποτε έφυγα από γλέντι πιωμένος”.»

Στο σημερινό δισκάκι, συνοδεία στη λύρα του Σκορδαλού τα λαούτα των Γιάννη και Βαγγέλη Μαρκογιαννάκη. Εξαιρετικά και τα δυο συρτά.

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο ….(εδώ).