Πυργάκη Φιλιώ-
Βασιλόπουλος Γιάννης- Καραΐσκος Γιώργος HIS MASTER'S VOICE 7PG 8146 Σκάρνατα βλάχα (Καγκέλι) - Βλέπεις σ' εκείνο το βουνό
(Τσάμικο) 1973- 45rpm- 7''
«H Φιλιώ Πυργάκη γεννήθηκε στον Aσπρόκαμπο Kορινθίας το 1939
και εμφανίστηκε στο πάλκο στα μισά της δεκαετίας του ’50.
Ήταν η εποχή που οι τραγουδιστές, ειδικά στο χώρο του δημοτικού τραγουδιού, μεστώνονταν από παιδάκια. Την περίοδο εκείνη το είδος αναζητούσε νέους πρωταγωνιστές που θα εξέφραζαν, και το χτες αλλά και το -τότε- «σήμερα».
Η Πυργάκη απ’ τα πρώτα χρόνια του ’60 έγινε στο «ψωμί του κόσμου» ηχογραφώντας σειρά δίσκων 45 στροφών στην Κολούμπια έχοντας στο πλευρό της τον πολύ Γιώργο Κόρο στο βιολί και τον κλαρινίστα Κώστα Κοντογιώργο που με τη σειρά του ήταν «φίρμα» της εταιρείας στο εργοστάσιο στον Περισσό. Δική του ανακάλυψη ήταν η Πυργάκη και με δικά του τραγούδια ξεκίνησε και αγαπήθηκε από το πανελλήνιο. Η φωνή της ήταν καταιγίδα που ράγιζε τις καρδιές και ρίζωνε σ’ αυτές. Δεν είχε το «βελούδο» της Βέρρα ή το «κεντράρισμα» της Κολλητήρη αλλά ήταν περίτεχνη με τη μεστότητά της και συγκινούσε.
Δούλεψε γερά στα «δημοτικάδικα», τα μαγαζιά που άνθιζαν στο κέντρο και τα «εξαπτέρυγα» της Αθήνας (Έλατο, Πλάτανο, Bοσκοπούλα, Eλληνικό Γλέντι, Σταλακτίτες, Γλυκοχαράματα, Αγρίμια κ.ά) συνεργαζόμενη με σπουδαίους ερμηνευτές (Καρναβά, Κάβουρα, Σκαφίδα κ.ά.) και οργανοπαίκτες (Κόρο, Βασιλόπουλο, Γιαούζο, Κοκοντίνη, Mάκη Bασιλειάδη, Βαγγέλη και Βασίλη Σούκα, Μάγκα κ.ά).
Στα πανηγύρια λειτουργούσε σαν κεντρικό σημείο αναφοράς. Ήταν απ’ τις περιπτώσεις που πρώτα έπρεπε να κλείσεις εκείνην και μετά να πας στους επόμενους. Η Πυργάκη στην περιοχή της Λαμίας και της Λιβαδειάς ακόμη και λίγο πριν φύγει απ’ τη ζωή… ήταν Θεά! Και μόνο η παρουσία της προκαλούσε κύματα ενθουσιασμού στους μερακλήδες αλλά και τους νεότερους. Αλλά γενικά η Πυργάκη είχε πανελλήνια πέραση γι’ αυτό και εμφανίστηκε σε πολλές γωνιές της χώρας μας καθώς και σε Αμερική, Καναδά, Γερμανία, Αυστραλία, Σκανδιναβία, γνωρίζοντας μεγαλειώδη υποδοχή.
Μέχρι και λίγο μετά τα μισά του ΄70 παρέμεινε στην Κολούμπια ηχογραφώντας 45άρια αλλά και μεγάλους δίσκους. Στη συνέχεια δισκογράφησε σε μικρότερες εταιρείες, σημειώνοντας επιτυχία, ενώ κυριολεκτικά αμέτρητες είναι οι ζωντανές ηχογραφήσεις που κυκλοφορούν με εκείνη πρωταγωνίστρια. Αν μπορούσαν να μετρηθούν οι πωλήσεις αυτών των άλμπουμ θα μιλάγαμε για… ατέλειωτη πλατίνα. Οι εγγραφές αυτές, παρά τα ταπεινά τεχνολογικά μέσα, -λίγες είναι αντάξιες της-, δείχνουν και τη δυναμική της αλλά και τη λατρεία του κοινού για τη φωνή της.
Η Φιλιώ Πυργάκη θεσμοθέτησε το «Καμπίσιο» και το «Καγκέλι» χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η γκάμα της δεν ήταν πλατιά. Σίγουρα όμως δεν ήταν και ατελείωτη, όπως όμως ήταν η ακτινοβολία της.
Για πολλούς ανθρώπους για πολλά χρόνια, το να δουν έστω και για μια φορά την Πυργάκη, ήταν ένα γεγονός ζωής.Έφυγε από την ζωή στις 17 Ιουλίου 2021.»
Ήταν η εποχή που οι τραγουδιστές, ειδικά στο χώρο του δημοτικού τραγουδιού, μεστώνονταν από παιδάκια. Την περίοδο εκείνη το είδος αναζητούσε νέους πρωταγωνιστές που θα εξέφραζαν, και το χτες αλλά και το -τότε- «σήμερα».
Η Πυργάκη απ’ τα πρώτα χρόνια του ’60 έγινε στο «ψωμί του κόσμου» ηχογραφώντας σειρά δίσκων 45 στροφών στην Κολούμπια έχοντας στο πλευρό της τον πολύ Γιώργο Κόρο στο βιολί και τον κλαρινίστα Κώστα Κοντογιώργο που με τη σειρά του ήταν «φίρμα» της εταιρείας στο εργοστάσιο στον Περισσό. Δική του ανακάλυψη ήταν η Πυργάκη και με δικά του τραγούδια ξεκίνησε και αγαπήθηκε από το πανελλήνιο. Η φωνή της ήταν καταιγίδα που ράγιζε τις καρδιές και ρίζωνε σ’ αυτές. Δεν είχε το «βελούδο» της Βέρρα ή το «κεντράρισμα» της Κολλητήρη αλλά ήταν περίτεχνη με τη μεστότητά της και συγκινούσε.
Δούλεψε γερά στα «δημοτικάδικα», τα μαγαζιά που άνθιζαν στο κέντρο και τα «εξαπτέρυγα» της Αθήνας (Έλατο, Πλάτανο, Bοσκοπούλα, Eλληνικό Γλέντι, Σταλακτίτες, Γλυκοχαράματα, Αγρίμια κ.ά) συνεργαζόμενη με σπουδαίους ερμηνευτές (Καρναβά, Κάβουρα, Σκαφίδα κ.ά.) και οργανοπαίκτες (Κόρο, Βασιλόπουλο, Γιαούζο, Κοκοντίνη, Mάκη Bασιλειάδη, Βαγγέλη και Βασίλη Σούκα, Μάγκα κ.ά).
Στα πανηγύρια λειτουργούσε σαν κεντρικό σημείο αναφοράς. Ήταν απ’ τις περιπτώσεις που πρώτα έπρεπε να κλείσεις εκείνην και μετά να πας στους επόμενους. Η Πυργάκη στην περιοχή της Λαμίας και της Λιβαδειάς ακόμη και λίγο πριν φύγει απ’ τη ζωή… ήταν Θεά! Και μόνο η παρουσία της προκαλούσε κύματα ενθουσιασμού στους μερακλήδες αλλά και τους νεότερους. Αλλά γενικά η Πυργάκη είχε πανελλήνια πέραση γι’ αυτό και εμφανίστηκε σε πολλές γωνιές της χώρας μας καθώς και σε Αμερική, Καναδά, Γερμανία, Αυστραλία, Σκανδιναβία, γνωρίζοντας μεγαλειώδη υποδοχή.
Μέχρι και λίγο μετά τα μισά του ΄70 παρέμεινε στην Κολούμπια ηχογραφώντας 45άρια αλλά και μεγάλους δίσκους. Στη συνέχεια δισκογράφησε σε μικρότερες εταιρείες, σημειώνοντας επιτυχία, ενώ κυριολεκτικά αμέτρητες είναι οι ζωντανές ηχογραφήσεις που κυκλοφορούν με εκείνη πρωταγωνίστρια. Αν μπορούσαν να μετρηθούν οι πωλήσεις αυτών των άλμπουμ θα μιλάγαμε για… ατέλειωτη πλατίνα. Οι εγγραφές αυτές, παρά τα ταπεινά τεχνολογικά μέσα, -λίγες είναι αντάξιες της-, δείχνουν και τη δυναμική της αλλά και τη λατρεία του κοινού για τη φωνή της.
Η Φιλιώ Πυργάκη θεσμοθέτησε το «Καμπίσιο» και το «Καγκέλι» χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η γκάμα της δεν ήταν πλατιά. Σίγουρα όμως δεν ήταν και ατελείωτη, όπως όμως ήταν η ακτινοβολία της.
Για πολλούς ανθρώπους για πολλά χρόνια, το να δουν έστω και για μια φορά την Πυργάκη, ήταν ένα γεγονός ζωής.Έφυγε από την ζωή στις 17 Ιουλίου 2021.»
«Μία πολύ ιδιαίτερη άποψη για το τί σημαίνει καμπίσιο είναι
εκείνη του δημοφιλούς
οργανοπαίκτη από τον Ορχομενό της Λιβαδειάς Γιώργου
Καραΐσκου. Ο Καραΐσκος
υποστηρίζει πως καμπίσιο σημαίνει λεβέντικος χορός. Είναι
μια άποψη η οποία σαφώς
αποτελεί προσωπική οπτική του οργανοπαίκτη, όμως έχει
ενδιαφέρον να καταγραφεί.
Ετυμολογικά η λέξη καμπίσιος σημαίνει αυτός που ζει ή
παράγεται στον κάμπο.
Φαίνεται λοιπόν να ευσταθεί η εκτίμηση η οποία υποστηρίζει
πως το καμπίσιο μοτίβο
έλκει την καταγωγή του από τον κάμπο της Λιβαδειάς (Αγγέλου
2021, 127). Και ο
Καραΐσκος υποστηρίζει πως ονομάστηκε καμπίσιο επειδή
κυριαρχούσε σαν μοτίβο
κάποιος πως το καμπίσιο ονομάστηκε έτσι επειδή προέρχεται
από τον κάμπο της
Λιβαδειάς. «Το καμπίσιο είναι ένα μοτίβο πανελλαδικό.
Παίζεται παντού,
σε όλη την Ελλάδα, φυσικά με διαφορές από τόπο σε τόπο και
από ερμηνευτή σε
ερμηνευτή» υποστηρίζει ο ίδιος. Ο γιος του Νίκος όμως
υποστηρίζει πως το καμπίσιο
ξεκίνησε από τον κάμπο της Λιβαδειάς διότι οι μουσικοί της
περιοχής εκείνης το
παίζουν καλύτερα. «Είναι η πηγή, γιατί στην Βοιωτία το
παίζουν από πάντα αυθεντικά,
όπως είναι. Και σε άλλες περιοχές ακούς καλό καμπίσιο, πχ
Πελοπόννησο ή Θεσσαλία
αλλά εκεί στην Λιβαδειά είναι το αυθεντικό, το γνήσιο. Είναι
θέμα εντοπιότητας
«Ο σπουδαίος κλαρινίστας Γιάννης Βασιλόπουλος (βλέπε και
παλαιότερες αναρτήσεις) γεννήθηκε το 1939 στο Αγρίνιο, με γιαγιά τσιγγάνα από
το Μεσολόγγι και κατάγονταν από οικογένεια παραδοσιακών µουσικών. Τα πρώτα
µαθήµατα τα πήρε από τον πατέρα του Γιώργο Βασιλόπουλο και από τους θείους του
Κώστα και Γρηγόρη. Επηρεάστηκε από τους παλιούς κλαρινίστες, όπως τον Χαράλαµπο
Μαργέλη, τον Κώστα Φουσκοµπούκα (πατέρα του Αριστείδη Μόσχου), τον Βασίλη
Τουρκοβασίλη και τον Βάγιο Μαλλιάρα.
Πέθανε στις
4/2/2011, νικημένος από τον καρκίνο, σε ηλικία 72 ετών.»
¨Σκάρνατα βλάχα¨ στην πρώτη πλευρά του σημερινού 45αριού με
τον Γιώργο Καραΐσκο στο κλαρίνο και την Πυργάκη στο τραγούδι. «Σκάρνατα τα γίδια
και μέτρα τα, μας λείπουνε πέντε- έξι…», μου θυμίζει καραούλι στο χωριό με τον
τσομπάνη Καραστάθη να φυλάει για λύκους με κιάλια και την καραμπίνα στο
παπάκι (γραφικά πράγματα , βουκολικά στην ορεινή Φωκίδα). Στην Κρήτη βέβαια, οι
λύκοι κυκλοφορούν με turbo Navara και μαυροπουκάμισα. Στη δεύτερη πλευρά ο Γιάννης Βασιλόπουλος
στο κλαρίνο σε ένα εξαιρετικό τσάμικο.
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου