172. POLYDOR V 45074 ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ- ΔΡΑΓΑΤΣΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ 1926

Σωφρονίου Ευάγγελος (Βαγγελάκης)- Δραγάτσης Γιάννης (Ογδοντάκης-Ογδόντας) POLYDOR V 45074 Η Λειβαδιά (Δημώδες- Τί ώμορφη πούναι η Λειβαδιά- Αλή Πασάς- Γιαννιώτικο) - Χορός Τσάμικος (Δημώδες- Στα Σάλωνα) 1926- 78rpm- 10''

«Ο Βαγγέλης Σωφρονίου γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1889 και πέθανε το 1963 στην Αθήνα σε ηλικία 74 ετών. Υπήρξε πρωτότοκος γιος εννεαμελούς οικογένειας.
Παρακολούθησε μαθήματα στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης και ταυτόχρονα σπούδασε βυζαντινή μουσική με δάσκαλο τον περίφημο τραγουδιστή Θοδωράκη Μαυρογένη.
Στα νεανικά του χρόνια διετέλεσε ψάλτης στο ναό της Αγίας Φωτεινής στη Σμύρνη. Όταν τελείωσε το σχολείο εργάστηκε σαν βιβλιοδέτης. Δεν κάπνιζε, δεν έπινε και είχε αδυναμία στο μπιλιάρδο.

Άρχισε να τραγουδάει από το 1910 σε μια ερασιτεχνική χορωδία ενώ τρία χρόνια μετά θα κάνει τις πρώτες του επαγγελματικές εμφανίσεις σε ταβέρνες της πόλης που γεννήθηκε της Σμύρνης..
Το 1922 συνελήφθη αιχμάλωτος από τους Τούρκους μαζί με τους Δραγάτση, Χρυσαφάκη και Ζαχαρία Κασιμάτη, που τους έσωσε από το θάνατο με το «τραγούδι του».
Στην Αθήνα ήρθε το 1923 και ασχολήθηκε με το παλιό του επάγγελμα και έγινε μέλος του συμβουλίου της Αλληλοβοηθείας που ήταν το σωματείο των μουσικών. Από τότε μέχρι το 1960 δούλευε συνεχώς, με μόνη διακοπή τα χρόνια της Κατοχής.

Ονομαστός τραγουδιστής υπήρξε ο Σωφρονίου με το μικρό του όνομα Βαγγελάκης και όχι συνθέτης.
Τραγούδησε 72 τραγούδια διαφόρων συνθετών, σμυρναίικα, ρεμπέτικα, δημοτικά και 31 αμανέδες με εξαιρετική απόδοση. Το όργανο που δήλωσε για την εγγραφή του στο σωματείο ήταν η κιθάρα».

Στο σημερινό δίσκο, πιθανότατα στο βιολί να είναι ο Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδοντάκης ή Ογδόντας γιατί στο τραγούδι ¨Στα Σάλωνα¨ ακούγεται η προσφώνηση ¨Γεια σου Ογδόντα¨. Επίσης ακούγεται το ¨Γεια σου Φώτη¨ αλλά  δεν κατάφερα να βρω πληροφορίες με τα συνοδευτικά όργανα.

«Ο Γιάννης Δραγάτσης, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1886. Ανήκε σε μεγάλη οικογένεια μουσικών, γνωστή στη Σμύρνη με το ψευδώνυμο « Οι Ογδοντάκηδες». Ο πατέρας του Γιώργος έπαιζε κόντρα μπάσο, ο αδελφός του Θόδωρος έπαιζε βιολί και ο άλλος αδελφός του Χαράλαμπος έπαιζε τσέμπαλο.

Ασχολήθηκε με την μουσική πολύ μικρός (από το 1904) και ήταν περίφημος μουσικός και άριστος δεξιοτέχνης βιολιστής. Μαζί με τον Δημήτρη Σέμση θεωρούνται οι καλύτεροι λαϊκοί βιολιστές της εποχή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται από μουσικούς που συνεργάστηκαν μαζί του πως ήξερε πάνω από εξήντα πέντε «δρόμους».

Πριν έρθει στην Ελλάδα είχε δουλέψει στη Σμύρνη. Το 1917 έφυγε από τη Σμύρνη και μαζί με τον Μανώλη Χρυσαφάκη έλαβε μέρος σαν εθελοντής στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας του Ε. Βενιζέλου. Το 1922 πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Τούρκους αλλά επειδή ήταν γνωστός βιολιστής οι Τούρκοι δεν τον πείραξαν.

Ήρθε στην Ελλάδα το 1923 και άρχισε να δουλεύει σαν βιολιστής στις ταβέρνες της εποχής μαζί με άλλους λαϊκούς δημιουργούς. Εξ αιτίας των μουσικών του γνώσεων ανέλαβε σαν μαέστρος υπεύθυνος στις εταιρίες δίσκων της εποχής. Υπήρξε για πολλά χρόνια διευθυντής της δισκογραφικής εταιρίας Κολούμπια.

Ήταν για πολλά χρόνια σύμβουλος του συνδέσμου Μουσικών Αθηνών – Πειραιώς “Η Αλληλοβοήθεια”.

Συνέθεσε γύρω στα 100 τραγούδια. Το πιο γνωστό είναι ο "Μανώλης χασικλής" με 5 προπολεμικές εκτελέσεις.

Ο Γιάννης Δραγάτσης πέθανε το 1958 στην Αθήνα».

Η Λιβαδειά (Λειβαδιά) στην πρώτη πλευρά, που ανήκει στα ΑληΠασα-λίτικα, τραγούδια που μιλάνε για τον Αλή Πασά, όπως μαρτυρά και η έρευνα που θα βρείτε στο φάκελο που θα κατεβάσετε (στα Αγγλικά βέβαια αλλά αξίζει η προσπάθεια να διαβαστεί). Πρώτη καταγραφή σε γραμμοφωνικό το 1904, από τον Πέτρο Ζουναράκη κομμένο στην Κωνσταντινούπολη (το σημερινό στη Γερμανική Polydor). Έχει κοπεί σε 126 γραμμοφωνικούς δίσκους μέχρι τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Οι διάφοροι τίτλοι που το συναντάμε είναι: Γιαννιώτικο, Αλή Πασάς, Λειβαδιά, Τι όμορφη που είναι η Λειβαδιά, Γιαννιώτικος μανές και πολλοί άλλοι. Το έχουν τραγουδήσει οι μεγαλύτεροι ερμηνευτές/τριες και ενστουντιαντίνες και οι στίχοι σε κάθε εκτέλεση διαφέρουν.  

Στη δεύτερη πλευρά η Μαρία από την Πενταγιού Φωκίδας (Μαρία Πενταγιώτισσα) ή o κλασικός τίτλος ¨Στα Σάλωνα¨.

Το αξιοσημείωτο με τους γραμμοφωνικούς δίσκους, είναι ότι έπρεπε να χωρέσει ένα τραγούδι σε κάθε πλευρά, στις 10 ή 12 ίντσες και ότι έπρεπε ¨μια και έξω¨ να ηχογραφηθεί χωρίς να υπάρχουν παρεμβάσεις από ηχολήπτες μετέπειτα. Φυσικά πριν την ηχογράφηση έπαιζε ρόλο, ο χώρος, η τοποθέτηση του φωνόγραφου και το πόσο ¨γάτα¨ ήταν ο φωνολήπτης. Εκεί βρίσκεται όλη η μαγεία του ήχου.  

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).