Διαμαντίδης
(Χατζηδιαμαντίδης-Νταλγκάς) Αντώνης)- Δραγάτσης Γιάννης (Ογδοντάκης- Ογδόντας) HIS MASTER'S VOICE AO 242 Ομολογίες - Μάτια
μου 1928- 78rpm- 10''

«Ο Αντώνης
Διαμαντίδης ή Χατζηδιαμαντίδης (βλέπε και ανάρτηση 363), γνωστότερος με το
ψευδώνυμό του "Νταλγκάς" ανήκει στη γενιά των μουσικών, που
εγκαταστάθηκαν στην απελευθερωμένη Ελλάδα, μετά τη μεγάλη καταστροφή του 1922.
Κατά κύριο λόγο υπήρξε τραγουδιστής, αλλά η δισκογραφία του, αποδεικνύει πόσο
σπουδαίος συνθέτης και στιχουργός ήταν.
Γεννήθηκε το 1892 στο προάστιο Αρναούκιοί της Πόλης και ήταν το τρίτο παιδί ευκατάστατης Ελληνικής οικογένειας , μετά από δύο αδελφές την Αικατερίνη και την Ελένη. Στα νεανικά του χρόνια, παράλληλα με τα μαθήματά του στο σχολείο, δούλευε, βοηθώντας τον πατέρα του που ήταν εμποροράφτης. Έτσι έμαθε την "τέχνη του γελεκά" που όμως έμελλε να μη χρησιμοποιήσει ποτέ για επιβίωση. Κι αυτό γιατί από παιδί γύριζε στα εξοχικά κέντρα της Πόλης ακούγοντας και θαυμάζοντας τους μεγάλους Έλληνες και Τούρκους τραγουδιστές και μουσικούς των αρχών του αιώνα. Άρχισε την επαγγελματική του καριέρα, από την μικρή ηλικία των 18 περίπου ετών. Γρήγορα έμαθε ούτι και κιθάρα και η φήμη του, σαν τραγουδιστής, εξαπλώθηκε στους τότε γνωστούς χώρους όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και των Τούρκων μερακλήδων που αναζητούσαν τον εξαίρετο αυτόν νεαρό τραγουδιστή.
Όλα αυτά τα χρόνια εκτός από την Κωνσταντινούπολη, περιόδευσε και τραγούδησε στη Σμύρνη στις πόλεις των παραλίων της Μικράς Ασίας και πιθανόν να ήρθε και στην Ελλάδα.
Το 1919 παντρεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη την Αργυρώ Νικολάου και απέκτησαν μια κόρη την Άννα. Η παρουσία του σε πλοίο της γραμμής Ελλάδα Αμερική τα χρόνια εκείνα, ίσως να ήταν και η πρώτη, με Έλληνες μουσικούς και τραγουδιστές, κάτι που έγινε συνήθεια τα επόμενα χρόνια, με διάφορες ορχήστρες. Τα γεγονότα του 1922 Μ.Ασία και καταστροφή της Σμύρνης βρίσκουν τον Αντώνη Νταλγκά να τραγουδά στο υπερωκεάνιο "Μέγας Αλέξανδρος". Γράφει στην οικογένειά του στην Πόλη να φύγουν και συναντώνται το 1922 στην Ελλάδα. Με την εγκατάστασή του, πρώτα στον Πειραιά, και μετά στην Αθήνα έρχεται σε επαφή με τους μουσικούς στο γνωστό στέκι της οδού Αθηνάς "Το καφενείον η Μικρά Ασία" και με διάφορα σχήματα αρχίζει να τραγουδά στα γνωστά κέντρα της εποχής.
Τα χρόνια αυτά συνεργάζεται στο πάλκο με όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής, όπως τον Δημήτρη Σέμση, τον Κώστα Τζόβενο, τον Σπύρο Περιστέρη, τον Κώστα Καρίπη , τον Μήτσο Αραπάκη , και πολλούς άλλους.
Η δισκογραφική του παρουσία αρχίζει αμέσως με την εγκατάσταση του παραρτήματος της Αγγλικής His Master's Voice στην Ελλάδα το 1925, με την οποία υπογράφει και το πρώτο συμβόλαιό του. Με το σήμα της εταιρείας αυτής θα τραγουδήσει ανάμεσα στο 1925 και 1932.
Γεννήθηκε το 1892 στο προάστιο Αρναούκιοί της Πόλης και ήταν το τρίτο παιδί ευκατάστατης Ελληνικής οικογένειας , μετά από δύο αδελφές την Αικατερίνη και την Ελένη. Στα νεανικά του χρόνια, παράλληλα με τα μαθήματά του στο σχολείο, δούλευε, βοηθώντας τον πατέρα του που ήταν εμποροράφτης. Έτσι έμαθε την "τέχνη του γελεκά" που όμως έμελλε να μη χρησιμοποιήσει ποτέ για επιβίωση. Κι αυτό γιατί από παιδί γύριζε στα εξοχικά κέντρα της Πόλης ακούγοντας και θαυμάζοντας τους μεγάλους Έλληνες και Τούρκους τραγουδιστές και μουσικούς των αρχών του αιώνα. Άρχισε την επαγγελματική του καριέρα, από την μικρή ηλικία των 18 περίπου ετών. Γρήγορα έμαθε ούτι και κιθάρα και η φήμη του, σαν τραγουδιστής, εξαπλώθηκε στους τότε γνωστούς χώρους όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και των Τούρκων μερακλήδων που αναζητούσαν τον εξαίρετο αυτόν νεαρό τραγουδιστή.
Όλα αυτά τα χρόνια εκτός από την Κωνσταντινούπολη, περιόδευσε και τραγούδησε στη Σμύρνη στις πόλεις των παραλίων της Μικράς Ασίας και πιθανόν να ήρθε και στην Ελλάδα.
Το 1919 παντρεύτηκε στην Κωνσταντινούπολη την Αργυρώ Νικολάου και απέκτησαν μια κόρη την Άννα. Η παρουσία του σε πλοίο της γραμμής Ελλάδα Αμερική τα χρόνια εκείνα, ίσως να ήταν και η πρώτη, με Έλληνες μουσικούς και τραγουδιστές, κάτι που έγινε συνήθεια τα επόμενα χρόνια, με διάφορες ορχήστρες. Τα γεγονότα του 1922 Μ.Ασία και καταστροφή της Σμύρνης βρίσκουν τον Αντώνη Νταλγκά να τραγουδά στο υπερωκεάνιο "Μέγας Αλέξανδρος". Γράφει στην οικογένειά του στην Πόλη να φύγουν και συναντώνται το 1922 στην Ελλάδα. Με την εγκατάστασή του, πρώτα στον Πειραιά, και μετά στην Αθήνα έρχεται σε επαφή με τους μουσικούς στο γνωστό στέκι της οδού Αθηνάς "Το καφενείον η Μικρά Ασία" και με διάφορα σχήματα αρχίζει να τραγουδά στα γνωστά κέντρα της εποχής.
Τα χρόνια αυτά συνεργάζεται στο πάλκο με όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής, όπως τον Δημήτρη Σέμση, τον Κώστα Τζόβενο, τον Σπύρο Περιστέρη, τον Κώστα Καρίπη , τον Μήτσο Αραπάκη , και πολλούς άλλους.
Η δισκογραφική του παρουσία αρχίζει αμέσως με την εγκατάσταση του παραρτήματος της Αγγλικής His Master's Voice στην Ελλάδα το 1925, με την οποία υπογράφει και το πρώτο συμβόλαιό του. Με το σήμα της εταιρείας αυτής θα τραγουδήσει ανάμεσα στο 1925 και 1932.
Στη συνέχεια συνεργάστηκε με όλες τις εταιρείες ηχογραφώντας
άγνωστο αριθμό τραγουδιών.
Η δισκογραφία του Αντώνη Νταλγκά συμπληρώνεται ανάμεσα στο 1930-33 με τις εκδόσεις των Ελληνικών πλέον εταιρειών. Συνολικά η δισκογραφική δουλειά του Αντώνη Νταλγκά ξεπερνά τα 450 τραγούδια εκ των οποίων 60 περίπου είναι δικές του δημιουργίες. Περιλαμβάνονται ακόμη 35 δημοτικα. Από τη συνεργασία του με τους συνθέτες της εποχής έχει τραγουδήσει 30 τραγούδια του Παναγιώτη Τούντα, 15 του Γιάννη Δραγάτση , 10 του Κώστα Σκαρβέλη και 70 τραγούδια συναδέλφων του συνθετών.
Εκτός απ' τον ίδιο, τα δικά του τραγούδια ερμήνευσαν οι γνωστοί συνεργάτες του τραγουδιστές του μεσοπολέμου, Γρηγόρης Ασίκης, Γιώργος Βιδάλης, Ρόζα Εσκενάζυ, Ζαχαρίας Κασιμάτης και το 1939-40 οι Νίκος Γούναρης, Χρυσούλα Στίνη, Ρίτα Αμπατζή, Στελλάκης Περπινιάδης.
Ο Αντώνης Νταλγκάς από το 1933 και μετά κάνει μια περίεργη στροφή, απομακρύνεται απ΄τη δισκογραφία και επιστρέφει από κει που ξεκίνησε μικρός, δηλαδή τα ελαφρά τραγούδια όπως προσαρμόστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '30. Ο κύριος χώρος έκφρασής του εκείνα τα χρόνια, γίνεται η αριστοκρατική "ταβέρνα του Γιούλη" στο Κουκάκι. Ίσως οι πολύ μεγάλες αμοιβές να ήτανε η αιτία που παρέμεινε εκεί αρκετά χρόνια, παίζοντας και τραγουδώντας .Ο Αντώνης Νταλγκάς, μετά την κατάληψη της χώρας από τα γερμανικά στρατεύματα, τον Απρίλιο του 1941, θα αποχωρήσει από τη δουλειά θα πέσει σε μελαγχολία και δεν θα ξανακουστεί ποτέ πια η μεγάλη αυτή φωνή. Πικραμένος και απογοητευμένος πέθανε αρχές του 1945.»
Η δισκογραφία του Αντώνη Νταλγκά συμπληρώνεται ανάμεσα στο 1930-33 με τις εκδόσεις των Ελληνικών πλέον εταιρειών. Συνολικά η δισκογραφική δουλειά του Αντώνη Νταλγκά ξεπερνά τα 450 τραγούδια εκ των οποίων 60 περίπου είναι δικές του δημιουργίες. Περιλαμβάνονται ακόμη 35 δημοτικα. Από τη συνεργασία του με τους συνθέτες της εποχής έχει τραγουδήσει 30 τραγούδια του Παναγιώτη Τούντα, 15 του Γιάννη Δραγάτση , 10 του Κώστα Σκαρβέλη και 70 τραγούδια συναδέλφων του συνθετών.
Εκτός απ' τον ίδιο, τα δικά του τραγούδια ερμήνευσαν οι γνωστοί συνεργάτες του τραγουδιστές του μεσοπολέμου, Γρηγόρης Ασίκης, Γιώργος Βιδάλης, Ρόζα Εσκενάζυ, Ζαχαρίας Κασιμάτης και το 1939-40 οι Νίκος Γούναρης, Χρυσούλα Στίνη, Ρίτα Αμπατζή, Στελλάκης Περπινιάδης.
Ο Αντώνης Νταλγκάς από το 1933 και μετά κάνει μια περίεργη στροφή, απομακρύνεται απ΄τη δισκογραφία και επιστρέφει από κει που ξεκίνησε μικρός, δηλαδή τα ελαφρά τραγούδια όπως προσαρμόστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '30. Ο κύριος χώρος έκφρασής του εκείνα τα χρόνια, γίνεται η αριστοκρατική "ταβέρνα του Γιούλη" στο Κουκάκι. Ίσως οι πολύ μεγάλες αμοιβές να ήτανε η αιτία που παρέμεινε εκεί αρκετά χρόνια, παίζοντας και τραγουδώντας .Ο Αντώνης Νταλγκάς, μετά την κατάληψη της χώρας από τα γερμανικά στρατεύματα, τον Απρίλιο του 1941, θα αποχωρήσει από τη δουλειά θα πέσει σε μελαγχολία και δεν θα ξανακουστεί ποτέ πια η μεγάλη αυτή φωνή. Πικραμένος και απογοητευμένος πέθανε αρχές του 1945.»
Δύο από τα
γνωστότερα τραγούδια του Νταλγκά στη σημερινή πλάκα γραμμοφώνου.
Το
Μάιο του 1927 το Υπουργείο Γεωργίας δημιούργησε ένα πλάνο καταβολής
αποζημιώσεων των προσφύγων της Μικρασιατικής καταστροφής του '22 , σύμφωνα με
το οποίο, «θα μπορούσαν να πληρωθούν σε Ομολογίες που θα εκδίδονταν με την
εγγύηση της ανταλλάξιμης Μουσουλμανικής περιουσίας». Πήραν, πάνω κάτω, μόλις
ένα 25% της υπολογισθείσας αποζημιώσεως της περιουσίας τους, σαν προκαταβολή και
αυτό ήταν όλο. Παραδοσιακό τραγούδι των προσφύγων από την Μικρά Ασία με αφορμή
τον παραπάνω εμπαιγμό τους από το Ελληνικό κράτος. Διάσημο τραγούδι οι
¨Ομολογίες¨ με πολλές ηχογραφήσεις και με προσθαφαιρέσεις δίστιχων. Οι στίχοι
πραγματικά αξιοπρόσεχτοι.
Στη
δεύτερη πλευρά το ¨Μάτια μου¨. Το πρωτότυπο είναι το "Quadduka al
mayyas", από το μαρτυρικό Χαλέπι (Aleppo) της Συρίας. Με τον ίδιο σκοπό
υπάρχει ο "Χαλεπιανός Μανές" της Κρήτης. Η δε τουρκική εκδοχή αυτού
του τραγουδιού λέγεται "Ada sahillerinde". Ακούστε τη φωνή του Νταλγκά που με τους παρακάτω
στίχους (φτωχούς σε λέξεις) το απογειώνει. Τελειώνει με το ¨Αν πας σα ξένα¨ όπως
πολλά τραγούδια της τότε εποχής.
Μάτια μου, μάτια, μάτια μου, τωνε ματιών μου
μάτια,
τα μάτια μου δεν είδανε σαν τα δικά σου
μάτια.
Αυτά τα μάτια τα γλυκά, τους μάγους θα ρωτήσω,
Αυτά τα μάτια τα γλυκά, τους μάγους θα ρωτήσω,
αχ, αν μ’ αγαπούν ειλικρινά, να μην τα
λησμονήσω.
Μάτια μου, μάτια, μάτια μου, τωνε ματιών μου μάτια,
Μάτια μου, μάτια, μάτια μου, τωνε ματιών μου μάτια,
τα μάτια που σε λάτρευαν τα έκανες κομμάτια.
Αν πας στα ξένα, πάρε και μένα,
Αν πας στα ξένα, πάρε και μένα,
αχ, πάρε και μένα για συντροφιά.
Περισσότερα
βιογραφικά στοιχεία για τον Νταλγκά θα βρείτε στην πτυχιακή εργασία μέσα στο
φάκελο και στην ανάρτηση 363. Στις ετικέτες αναγράφετε λαϊκή ορχήστρα με
τενόρο. Από τις προσφωνήσεις στο βιολί ο Γιάννης Δραγάτσης (Ογδόντας-
περισσότερα σε παλαιότερες αναρτήσεις).
Φωτογραφίες
και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).