Μουντάκης Κώστας (Μουντόκωστας)- Τσαγκαράκης Δημήτρης- Περιστέρης
Σπύρος- Μουντάκη Αγγελική- Βαρούχα Χρυσάνθη ODEON EXTENDED PLAY GEOG 2550 Βενιζέλε
Εθνοπατέρα μας - Ο Ύμνος της Κρήτης - Αετόπουλα απ' τον Ομαλό - Λεβεντογέννα
Κρήτη μας 1964- 45rpm- 7''
«Ο Κώστας Μουντάκης γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου του 1926 στην Αλφά, χωριό της
Επαρχίας Μυλοποτάμου, με τις περίφημες πέτρες ("αλφόπετρες"), τις
ελιές, τις χαρουπιές και τους ονομαστούς γλεντζέδες. Ήταν το μικρότερο από τα
επτά παιδιά του Νίκου και της Καλλιόπης Μουντάκη. Η καταγωγή της οικογενείας
του είναι από τον Καλλικράτη Σφακίων και ο προπάππος του, ο Μανούσος,
πρωτοπαλίκαρο του Χατζημιχάλη Νταλιάνη, σκοτώθηκε πολεμώντας τους Τούρκους στο
Φραγκοκάστελλο στην Επανάσταση του 1827. Ο πατέρας του, που ήταν ικανός
χορευτής αλλά και συνάμα καλός τραγουδιστής (είχε το παρατσούκλι
"κελαϊδής"), πέθανε τρεις μόλις μήνες μετά την γέννηση του Κώστα. Τον
βάφτισαν στην ιστορική Μονή του Αρκαδίου.
Τελείωσε το δημοτικό το 1938 και πέτυχε στο ημιγυμνάσιο Πανόρμου, όμως δεν
μπόρεσε να συνεχίσει τις σπουδές του εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής
κατάστασης που βρισκόταν η οικογένεια του. Εξάλλου ήδη είχε αρχίσει να τον
τραβάει η λύρα, που είναι το κυρίαρχο μουσικό όργανο όχι μόνο στο χωριό του
αλλά και μέσα στο ίδιο του το σπίτι. Λύρα έπαιζαν ο μεγάλος του αδερφός, ο
Νικήστρατος και ο νονός του ο Στουμπούρης, ενώ ο δάσκαλος του υπήρξε ο Μήτσος ο
Καφάτος, ο καλύτερος δεξιοτέχνης του χωριού. Μία αυτοσχέδια λύρα από τάβλι,
χορδές από ίνες "αθάνατου" και δοξάρι με τρίχες από ουρά γαϊδάρου
ήταν το πρώτο του όργανο όπου "βοσκάκι ακόμα, κίνησε τα δαχτύλια του πάνω
στις κοντυλιές της κρητικής μουσικής".
Παίζοντας για ώρες μόνος του, άρχισε να μαθαίνει τους σκοπούς και τα ξόμπλια τους, τα "μυστικά" της τεχνικής της λύρας και τελειοποίησε την τεχνική του έτσι ώστε, στην κατοχή - 15χρονος πια - έπαιζε στο καφενείο του χωριού για να ξεκουράσει το δάσκαλό του, το Καφάτο. Όταν λίγο αργότερα, μπόρεσε να "κρατήσει" μόνος του έναν ολόκληρο γάμο χρίστηκε πλέον επίσημα λυράρης! Απέκτησε μάλιστα και την πρώτη του "καλή" λύρα, το 1943, δίνοντας ένα ολόκληρο αρνί και 5 οκάδες τυρί. Ήταν βέβαια εποχή πείνας αλλά "έτσι είναι, η τέχνη θέλει θυσίες".
Την περίοδο αυτή το Ρέθυμνο είναι ο χώρος όπου η κρητική μουσική γνωρίζει μιαν
εξαιρετική ακμή με μεγάλους δεξιοτέχνες όπως ο Αντρέας Ροδινός, ο Γιάννης
Μπερνιδάκης (Μπαξεβάνης), ο Αντώνης Καρεκλάς, ο Στέλιος Φουσταλιέρης, που
σηματοδοτούν το πέρασμά της σ' ένα ύφος πιο επεξεργασμένο μέσα σ' ένα
περιβάλλον με ολοένα αυξανόμενες αστικές επιδράσεις.
Στα εργαστήρια των οργανοποιών η κρητική λύρα αποκτά τη σημερινή της μορφή, η τεχνική παιξίματος γίνεται όλο και πιο δεξιοτεχνική, το ρεπερτόριο εμπλουτίζεται και επεκτείνεται πέρα από τα τοπικά όρια, αποκτώντας πλέον παγκρήτια διάδοση. Σ' αυτήν την εξελικτική διαδικασία ο Κώστας Μουντάκης θα συμβάλλει αποφασιστικά, ενδυναμώνοντας με την τέχνη του την παρουσία δεξιοτεχνών μουσικών που λειτουργούν ταυτόχρονα ως φορείς της λαϊκής παράδοσης αλλά και ως συνθέτες, με αναγνωρίσιμο προσωπικό ύφος και έργο……».
Παίζοντας για ώρες μόνος του, άρχισε να μαθαίνει τους σκοπούς και τα ξόμπλια τους, τα "μυστικά" της τεχνικής της λύρας και τελειοποίησε την τεχνική του έτσι ώστε, στην κατοχή - 15χρονος πια - έπαιζε στο καφενείο του χωριού για να ξεκουράσει το δάσκαλό του, το Καφάτο. Όταν λίγο αργότερα, μπόρεσε να "κρατήσει" μόνος του έναν ολόκληρο γάμο χρίστηκε πλέον επίσημα λυράρης! Απέκτησε μάλιστα και την πρώτη του "καλή" λύρα, το 1943, δίνοντας ένα ολόκληρο αρνί και 5 οκάδες τυρί. Ήταν βέβαια εποχή πείνας αλλά "έτσι είναι, η τέχνη θέλει θυσίες".
Στα εργαστήρια των οργανοποιών η κρητική λύρα αποκτά τη σημερινή της μορφή, η τεχνική παιξίματος γίνεται όλο και πιο δεξιοτεχνική, το ρεπερτόριο εμπλουτίζεται και επεκτείνεται πέρα από τα τοπικά όρια, αποκτώντας πλέον παγκρήτια διάδοση. Σ' αυτήν την εξελικτική διαδικασία ο Κώστας Μουντάκης θα συμβάλλει αποφασιστικά, ενδυναμώνοντας με την τέχνη του την παρουσία δεξιοτεχνών μουσικών που λειτουργούν ταυτόχρονα ως φορείς της λαϊκής παράδοσης αλλά και ως συνθέτες, με αναγνωρίσιμο προσωπικό ύφος και έργο……».
Στο σημερινό δισκάκι, Μουντόκωστας στο τραγούδι και τη λύρα, Δημήτρης
Τσαγκαράκης στο λαούτο, Σπύρος Περιστέρης στην καμπάνα και το πιάνο και τέλος
στη χορωδία η Αγγελική Μουντάκη με την Χρυσάνθη Βαρούχα. Ανατριχιαστική η φωνή
του Μουντάκη στα ¨Βενιζέλε Εθνοπατέρα μας¨, ¨Αετόπουλα απ’ τον Ομαλό¨ και
¨Λεβεντογέννα Κρήτη μας¨, ενώ το κρητικό εμβατήριο ¨Ο Ύμνος της Κρήτης¨ από τα
καλύτερα εμβατήρια που έχουν βγει. 
Το δισκάκι κυκλοφόρησε με και χωρίς καβαλάρη στο κέντρο (βλέπε
φωτογραφίες) και με εξώφυλλο με τίτλο ¨Η Κρήτη και τα ένδοξα παιδιά της¨ και το
αντίστοιχο εξώφυλλο της Odeon.
Τα εξώφυλλα του δίσκου μας τα πρόσφερε ο Βασίλης Χατζηαντωνίου
(greekdiscography) και τον ευχαριστώ πολύ. Το έργο και η προσφορά του στην
καταγραφή της ελληνικής δισκογραφίας έχει ήδη αφήσει το στίγμα της.
Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).
