Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2022

217. HIS MASTER'S VOICE 7PG 2943 ΠΑΠΑΣΙΔΕΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ- ΓΙΑΟΥΖΟΣ ΚΩΣΤΑΣ 1961 (Ηχογράφηση 1934)

Παπασιδέρης Γιώργος (Παπαϊσιδώρου-Κουλουριώτης)- Γιαούζος Κώστας (Θεοφύλακτος Μουζάκης- Ζούνης) HIS MASTER'S VOICE 7PG 2943 Έβγα μανούλα μ΄ να με΄ δεις (Κλέφτικο) - Πούσουν Γκόλφω (Τσάμικο) 1961(Ηχογράφηση 1934)- 45rpm- 7''
 

Το όνομα του Γιώργου Παπασιδέρη (βλέπε περισσότερα βιογραφικά στοιχεία στις αναρτήσεις 11, 70 και 103), του Αρβανίτη από την Kούλουρη (Σαλαμίνα), είναι μύθος στο Ελληνικό τραγούδι. Ηχογράφησε 1.850 τραγούδια από το 1928 ως το 1977, τραγούδησε σε πανηγύρια και κέντρα με τους καλύτερους μουσικούς της περιόδου και σφράγισε με τη βελούδινη φωνή του δεκάδες τραγούδια-σταθμούς, που οι επερχόμενες γενιές των Ελλήνων θα ανακαλύπτουν και θα χαίρονται, έστω κι αν τα MME θα τα μεταδίδουν με το σταγονόμετρο.
H περίπτωσή του περιγράφει την πορεία του ελληνικού τραγουδιού, καταρρίπτοντας τα ψεύδη, για πρόσωπα και καταστάσεις, για διαχωρισμούς στη μουσική μας, για την ποιότητα τη διασκέδαση και πάνω απ' όλα για την εμπορική συμπεριφορά των εταιρειών δίσκων χθες και σήμερα.

Γεννήθηκε «μέσα» στο κέντρο «Πιπεριές» που διατηρούσε ο πατέρας του στην Kούλουρη και απ' όπου πέρασαν ο Mήτσος Aραπάκης, ο Δημήτρης Aτραΐδης, ο Pούκουνας. Ήταν η τέλεια μαγιά για το πλάσιμο του συνθέτη-τραγουδιστή Γιώργου Παπασιδέρη (Παπαϊσιδώρου) γιου του Χρήστου και της Αικατερίνης, τρίτου από τα εννέα παιδιά τους.
«Βαφτίστηκε τραγουδιστής το 1928 στην «Kολούμπια»! από το γείτονά του, γνωστό λαουτιέρη Σιδέρη Aνδριανό, αφού δούλεψε στα 14 χρόνια του μούτσος στο καΐκι του Γιώργη Mάθεση, για ένα χρόνο. Μετά, καραγωγεύς. Φυσικά, θα τραγουδούσε, όπως όλοι...», μας πληροφορεί ο Θανάσης Mωραΐτης.
H πρώτη προσέγγιση στη διαδρομή και το έργο του Παπασιδέρη ανατρέπει τη «μοναδικότητα» στο είδος. Ο Γιώργος Παπασιδέρης, ως το 1935 τραγουδούσε αμανέδες, δημοτικά και ύστερα ρεμπέτικα, καθώς και μερικά σμυρναίικα, μας πληροφορεί ο καλός μελετητής του. «Έλεγε τα πάντα». Πρώτο ηχογραφημένο τραγούδι ο αμανές «Έχω πολλά παράπονα στο στήθος μου γραμμένα -πότε θα 'ρθεί αυτή η στιγμή να σ' τα πω ένα-ένα».
Ο Κώστας Γιαούζος του οποίου το πραγματικό όνομα είναι Θεοφύλακτος Μουζάκης (με το παρατσούκλι Ζούνης“) ήταν ένα από τα τέσσερα παιδιά του Γεωργίου Μουζάκη (επίσης Ζούνη) και γεννήθηκε στο Νιοχώρι της Λευκάδας  το 1884 (άλλες πηγές αναφέρουν 1896 που πιθανότατα είναι η άφιξη του στο Μαρτίνο Βοιωτίας). Στα νεανικά του χρόνια ήταν βοσκός στο οικογενειακό κοπάδι με πρόβατα και αν και αυτοδίδακτος, από νωρίς έδειξε το μουσικό του ταλέντο παίζοντας εκπληκτική φλογέρα!

Καθοριστικό σημείο της διαδρομής του ήταν η στράτευσή του σε καιρούς δύσκολους. Γιατί ανυπότακτος καθώς ήταν σαν χαρακτήρας, δεν άργησε να κηρυχθεί λιποτάκτης και ως εκ τούτου να γίνει καταζητούμενος και να καταφύγει  στα βουνά κυνηγημένος απ΄ τα αποσπάσματα. Όμως παράλληλα ήταν ερωτευμένος με την ξανθιά και πανέμορφη Αναστασία, το σπίτι της οποίας ήταν στην περιοχή της Ράχης, λίγο έξω απ΄ το Νυδρί. Παραφύλαξε λοιπόν και την συνάντησε στο πηγάδι που πήγε για νερό και της ζήτησε να τον ακολουθήσει στο βουνό, κάτι που εκείνη αρνήθηκε. Ξετρελαμένος από τον παράφορο έρωτά του και τυφλωμένος από την αίσθηση της απώλειάς της, την σκότωσε με μαχαίρι, οπότε βέβαια συνέχισε να είναι φυγόδικος και πλέον διπλά καταζητούμενος.

Τότε ήταν που έφυγε μακριά απ΄ την Λευκάδα, άλλαξε το όνομά του σε Κώστα Γιαούζο, τον τόπο καταγωγής του, ακόμα και την ημερομηνία γέννησής του. Κάποιοι μάλιστα λένε πως το επώνυμο που διάλεξε δεν το έκανε τυχαία, αλλά έχοντας σαν στόχο του της καλλιτεχνική του πορεία, ήθελε να συνδυαστεί η παρουσία του με την διασκέδαση (πάμε Γιαούζο= πάμε για ούζο!), δεδομένου πως εκείνη την εποχή το ούζο ήταν το πιο ιν  ποτό σε αυτά τα μαγαζιά.

Σαν Γιαούζος πλέον λοιπόν, κατέληξε στο Μαρτίνο της Βοιωτίας, όπου μαθήτευσε στο κλαρίνο δίπλα στον πιο διάσημο δάσκαλο εκείνης της εποχής, στον Τουρκαλβανό Σουλεημάνη. Εκεί με τις βάσεις που είχε  από το παίξιμο της φλογέρας στο Νιοχώρι από μικρός, αλλά και το τεράστιο μουσικό ταλέντο του, αναδείχτηκε γρήγορα σαν ένας απ΄ τους κορυφαίους -και για πολλούς ο κορυφαίος- προπολεμικός κλαριτζής.

Σύμφωνα με τον Γιάννη Μητρόπουλο στο βιβλίο του “Οι μεγάλοι του Δημοτικού Τραγουδιού“, το παίξιμό του δεν το είχε κανείς. Χρώμα και ύφος μοναδικό και ταχύτητα τρομερή! Υπήρξε ο μοναδικός κλαριτζής που γνώριζε τις εισαγωγές όλων των κλέφτικων τραγουδιών! Από αυτόν τις έμαθαν και όλοι οι νεώτεροι.

Αργότερα ξεκινώντας η δισκογραφία, η φήμη του απογειώθηκε κυρίως όταν συνεργάστηκε με τον τραγουδιστή Γιώργο Παπασιδέρη, με τον οποίο έπαιξε με μοναδικό τρόπο πολλά απ΄ τα τραγούδια που ακούγονται ακόμη και σήμερα, ενώ για την παλιά και αξεπέραστη αγάπη του, την Αναστασία, έγραψε το γνωστό τραγούδι “Ξύπνα καημένη Αναστασά“.

Ο Κώστας Γιαούζος, ήταν από τους λίγους που έπαιζε τις εισαγωγές όλων των κλέφτικων τραγουδιών και από αυτόν τις έμαθαν οι νεότεροι καθώς και ο γιος του Γιώργος Γιαούζος, που κι αυτός έπαιζε πολύ καλό κλαρίνο. Όταν έπαιζε το «Νάσαν τα νιάτα δυο φορές» τα «τσακίσματα» και τα δάχτυλα του Γιαούζου ήταν μοναδικά, έπαιζε με τα δάχτυλα στον αέρα λέγανε. Στο πάλκο του μαγαζιού του Καβάλα χόρευε ο Γεώργιος Κερφύλιας που είχε πουλήσει τα αρνιά και με τα χρήματα αυτά πλήρωνε τα όργανα. Όταν «πέταξε» όλα τα λεφτά και δεν είχε χορτάσει η ψυχή του χορό πλησιάζει τον Γιαούζο και του λέει «Κώστα μυζήθρες παίρνεις;» «Πώς δεν παίρνω;» λέει ο Γιαούζος. Πηγαίνει στο σπίτι του και γυρίζει με ένα γεμάτο ταγάρι από μυζήθρες, κάθε χορός και μία μυζήθρα.

Ο Κώστας Γιαούζος έφυγε απ΄ την ζωή το 1957, μετά από μια μακρά και κορυφαία καριέρα στο κλαρίνο, έχοντας εργαστεί στα πιο γνωστά μαγαζιά του είδους στην Αθήνα αλλά και στα μεγάλα πανηγύρια της Ρούμελης και της Πελοποννήσου.  Στο Νιοχώρι πάντως και στην Λευκάδα δεν ξαναγύρισε ποτέ.

Φοβερό δίδυμο στο σημερινό δισκάκι. Εξαιρετικός Παπασιδέρης στο τραγούδι και άπαιχτος Γιαούζος στο κλαρίνο. Ο καθένας μια κατηγορία μόνος του.   

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).