62. MUSIC-BOX MB 272 ΜΠΕΣΛΕΜΕΣ ΣΠΥΡΟΣ- ΧΑΛΙΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ- ΧΡΥΣΙΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ 1962

 Μπεσλεμές Σπύρος- Χαλιγιάννης Παναγιώτης- Χρυσίνης Στέλιος MUSIC-BOX MB 272 Σήκω Λενιώ μου κι' άνοιξε - Συμπάθησε με γειτονιά 1962- 45rpm- 7''

Ο Παναγιώτης Χαλιγιάννης γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1935, στον Παρακάλαμο του Νομού Ιωαννίνων, σε μια οικογένεια μουσικών.
Ο πατέρας του, Χρήστος Χαλιγιάννης, από την ηλικία των έξι ετών τον έμαθε να παίζει κλαρίνο και τον προετοίμασε για τη βιοπάλη, διότι ήταν το μεγαλύτερο από τα έξι του παιδιά.
Μόλις τελείωσε ο πόλεμος, ο 10χρονος τότε Παναγιώτης, όπως και άλλοι συμπατριώτες του, έφυγε από τον Παρακάλαμο, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στην Αθήνα.

Σε ηλικία 12 ετών ξεκίνησε τη μουσική του καριέρα, παίζοντας κλαρίνο δίπλα σε διάσημους καλλιτέχνες, όπως τον Στέλιο Καζαντζίδη, τη Μαρινέλλα, την Καίτη Γκρέη, τη Ρίτα Σακελλαρίου (και μάλιστα στο πρώτο της τραγούδι) και άλλους.

Παράλληλα, συμμετείχε και στις ορχήστρες των οικογενειών Χαλκιά και Σούκα.

Το 1961 αποδέχτηκε την πρόταση ομογενή εστιάτορα κι πήγε στη Νέα Υόρκη με το συγκρότημά του, πιάνοντας δουλειά στο νυχτερινό κέντρο "Κηφισιά", στην 8η Λεωφόρο του Μανχάταν. Την εποχή εκείνη στη Νέα Υόρκη ανθούσαν τα ελληνικά νυχτερινά κέντρα.

Με την πάροδο του χρόνου άρχισε να εμφανίζεται σε ομογενειακές εκδηλώσεις και σε πλείστες άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις και κατάφερνε πάντα να συνεπαίρνει τα πλήθη και να τα ξεσηκώνει σε χορό.

Στους γάμους, στις βαφτίσεις και σε άλλες γιορτές ο Παναγιώτης Χαλιγιάννης ήταν πάντα εκεί και μαγνήτιζε τα πλήθη με τα τραγούδια της ξενιτιάς, με τα μοιρολόγια και υπενθύμιζε σε όλους ότι «τα λεφτά, τα χρήματα στον Άδη δεν περνάνε /φάτε πιείτε και γλεντήστε όλοι βρε παιδιά /κι όποιος πάει στον άλλο κόσμο δεν ξαναγυρνά».

Το 1975 παντρεύτηκε την αγάπη της ζωής του, τη Μαρία, με την οποία το 1984 έφεραν στον κόσμο το μοναχογιό τους, Χρήστο.

Το 2000 πέθανε η σύζυγός του, αλλά ο Παναγιώτης Χαλιγιάννης δεν το έβαλε κάτω.

Συνέχισε την καριέρα του, διότι ολόκληρη η ζωή του ήταν συνδεδεμένη με το τραγούδι.

Άφησε την τελευταία του πνοή στις 18 Μαρτίου 2013 σε ηλικία 78 ετών στο Νιου Τζέρσεϋ. 

 

Βιογραφικά στοιχεία για τον Σπύρο Μπεσλεμέ δυστυχώς δεν κατάφερα να βρω. Έχει αρκετά 45-άρια και ένα LP στο ενεργητικό του, όλα παραδοσιακά δημοτικά (κλέφτικα,τσάμικα,συρτά κ.α.). Η φωτογραφία του παραπάνω είναι από εξώφυλλο δίσκου 45 στροφών.

 

Ο Στέλιος Χρυσίνης γεννήθηκε το 1916 στου Σερφιώτη στον Πειραιά από τους Γιάννη και Αγγελική Χρυσίνη και υπήρξε εξαιρετικός μουσικός, μεγάλος μαέστρος, στιχουργός και οργανοπαίχτης. Ήταν το τέταρτο παιδί της μεσοαστικής οικογένειας Χρυσίνη, μετά την Μαρία (1905), τον Βασίλη (1907) και τον Παναγιώτη (1910). Οι γονείς του, αρβανίτικης καταγωγής, είχαν μετοικήσει από το Κρανίδι Αργολίδας στον Πειραιά. Στη νηπιακή ηλικία των έξι μηνών, ο Στέλιος τυφλώθηκε και παρέμεινε τυφλός μέχρι το τέλος της ζωής του. Το ίδιο συνέβη και στον κατά έξι χρόνια μεγαλύτερό του αδελφό Παναγιώτη, επίσης εξαίρετο μουσικό. Η αναπηρία τους όμως δεν τους εμπόδισε να ασχοληθούν με τη μουσική και να εξελιχθούν σε άριστους μουσικούς. Ήταν η ευχάριστη έκπληξη της μοίρας τους να αναδειχτούν τα δύο τυφλά αδέλφια σε εκπληκτικά μουσικά ταλέντα!

Τον Στέλιο Χρυσίνη τον έχουμε συναντήσει και στην ανάρτηση νο12 να συνοδεύει με κιθάρα σε κρητικό σκοπό.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο ….(εδώ)

 

 

 

61. PANIVAR PA-587 ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ ΡΟΔΑΜΑΝΘΟΣ- ΚΑΚΛΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ- ΚΑΔΙΑΝΟΣ ΝΙΚΟΣ- ΒΕΡΥΚΟΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 1974

Ανδρουλάκης Ροδάμανθος- Κακλής (Κακλιδάκης) Μανώλης- Καδιανός Νίκος- Βερύκοκος Δημήτρης PANIVAR PA-587 Αναντράνισα - Όνειρο ήτανε η ζωή 1974- 45rpm- 7''

Ο Ροδάμανθος Ανδρουλάκης, γεννήθηκε το 1933 στον Οψυγιά Αμαρίου του νομού Ρεθύμνου και τα πρώτα του ακούσματα στη μουσική τα απέκτησε από το συγχωριανό του Στέλιο Κουτάκη, έναν υπέροχο λυράρη που χάθηκε πρόωρα στην περίοδο της κατοχής από πνευμονία. Το πρώτο του μουσικό όργανο ήταν ένας χοχλιός με τον οποίο έπαιζε τη λεγόμενη «μπουκόλυρα» (είχε πάρει ένα κέλυφος από χοχλιό και φυσούσε μέσα βγάζοντας ήχους που θύμιζαν λύρα): «αφού να σκεφτείτε έπιανα ένα χοχλιό, του άνοιγα μια τρύπα, έβανα μια σκέπη από τη ρογαλίδα (ρογαλίδα=αράχνη) κι έκανα μπουκόλυρα μιας κι έβγαζε τόσο ωραίο ήχο που μου δημιουργούσε την επιθυμία να παίζω.

Έπαιζα, λοιπόν, όλους τους σκοπούς με τη μπουκόλυρα από το χοχλιό στα παρτάκια που έκαναν οι νεαροί και οι κοπελιές του χωριού μου, πότε στο ένα σπίτι, πότε στο άλλο. Ήμουν, λοιπόν, ο λυράρης με τη μπουκόλυρα. Έτσι με φώναζαν… Παράλληλα όμως με αυτή την ιδιόρρυθμη λύρα έκανα προσπάθειες να μάθω και την κανονική λύρα. ‘Ήταν η εποχή που είχε κυκλοφορήσει το «Μόνο εκείνος π΄ αγαπά μπορεί να το πιστέψει» του Σκορδαλού. Μόλις το άκουσα, ετρελάθηκα…» 

Από μικρός λοιπόν, ασχολήθηκε με τη λύρα και δεν είχε συμπληρώσει ακόμα τα έντεκα όταν πρωτόπαιξε σε γάμο. Το βασικό του επάγγελμα ήταν ράφτης και μάλιστα για μια δεκαετία (1955-1965) το ραφείο του τον κράτησε μακριά από τα γλέντια.

Το 1965 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο, τον οποίο διαδέχτηκαν πολλοί με δικές του συνθέσεις αλλά και παραδοσιακά κομμάτια. Έχει σημαντική δισκογραφική παρουσία με αποκορύφωμα τη δεκαετία του 1970 και τη συνεργασία του με το Μανώλη Κακλή και την ιδιαίτερα γόνιμη συνεργασία τους. Συνεργάστηκε επίσης με το Νίκο Μανιά, το Στέφανο Αναστασάκη, το Μανούσο Πανταγιά, το Χρήστο Φουρναράκη, τον Γιώργο Κουκάκη, τον Ηλία Σαββάκη, το Μιχάλη Πετσάκη, κ.ά. Από το 1971 μέχρι σήμερα ασχολείται αποκλειστικά με τη λύρα, συντροφιά πλέον με το γιο του Κώστα στο λαούτο. 

Ο Ροδάμανθος όπως τον ήξερε όλη η Κρήτη, που μέχρι πρόσφατα δίδασκε σε νέα παιδιά την τέχνη του, «έφυγε» τα ξημερώματα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2010 σε ηλικία 77 ετών. 

Ο Μανώλης Κακλιδάκης (Κακλής), γεννήθηκε το 1945 στην Επισκοπή Ρεθύμνου. Σε ηλικία 16 ετών το 1961, ο πατέρας του αναγκάζεται να του πάρει το πρώτο του λαγούτο, αφού τον παροτρύνουν βέβαια κάποιοι που έχουν διακρίνει ότι μέσα του υπάρχει το μεράκι της Κρητικής μουσικής. Από εκεί & πέρα μόνος του προσπαθεί να ασχοληθεί ενεργά με το όργανο αυτό να μάθει να παίζει διάφορους σκοπούς. Τα πρώτα του μουσικά ακούσματα είναι από τον επίσης Επισκοπιανό και γείτονά του, τον μεγάλο Νίκο Μανιά. Από πολύ νεαρή ηλικία είχε την τύχη να ζήσει από κοντά σε ένα γλεντζέδικο περιβάλλον, γεμάτο μουσικά ακούσματα, γνήσια και Παραδοσιακά.

Οι λαγουτιέρηδες και τραγουδιστές που τον επηρέασαν βαθύτατα ήταν ο Μπαξεβάνης και ο Νίκος Μανιάς. Κυρίως η έκφραση του στο τραγούδι καθόρισε την πορεία του νεαρού τότε καλλιτέχνη, ο οποίος πολύ γρήγορα σημείωσε τεράστια πρόοδο και εξέλιξη και μέχρι σήμερα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκφραστές της Κρητικής μουσικής παράδοσης. Το πρώτο του γλέντι ήταν στον Πλάτανο σε ηλικία 18 χρονών το 1963 με τον συγχωριανό του αείμνηστο λυράρη Παντελή Δαμανάκη. Έπαιξε επίσης με τον Μανώλη Κοτζάμπαση από το Χρωμοναστήρι και στη συνέχεια με τον Μάρκο Δασκαλομαρκάκη από την Ασή Γωνιά. Επαγγελματικά ασχολείται με το λαούτο από την ηλικία των 24 ετών, αφού απολύθηκε από τον στρατό το έτος 1969.

Μόλις απολύθηκε από τον στρατό, συνέχισε να παίζει με τον Δασκαλομαρκάκη και ακολούθησε μια πολύχρονη συνεργασία με τον Ροδάμανθο Ανδρουλάκη. Ο Μανώλης Κακλής έχει να παρουσιάσει πλούσια δισκογραφία και συνεργασίες με μεγάλους καλλιτέχνες όπως το Νίκο Μανιά, τον Λεωνίδα Κλάδο, τον Ροδάμανθο Ανδρουλάκη, τον Ζαχαρία Μελεσσανάκη, τον Θανάση Σκορδαλό, τον Μανώλη Καρπουζάκη, τον σύντεκνό του Νίκο Αλεφαντινό κ.ά. Έχει επίσης ανελλιπή ζωντανή παρουσία στα Παραδοσιακά Κρητικά δρώμενα αλλά και τις κοινωνικές εκδηλώσεις των Κρητών σε όλο τον κόσμο.
Η δεκαετία του ‘70 και του ‘80 θεωρούνται οι κορυφαίες στην καριέρα του Μανώλη Κακλή και ιδιαίτερα οι δισκογραφικές του συνεργασίες με τον Ροδάμανθο, τον Κλάδο και τον Μελεσσανάκη που πραγματικά έσπασαν τα ταμεία των πωλήσεων.

Για τον Κακλή έχουμε αναφερθεί στις πρώτες αναρτήσεις (νο5), τότε που δεν προσθέταμε τα βιογραφικά στοιχεία, οπότε του χρωστούσαμε.

Για τον Καδιανό Νίκο στην ανάρτηση νο48 θα βρείτε βιογραφικά στοιχεία πληροφορίες και περισσότερες φωτογραφίες. Για τον Βερύκοκο Δημήτρη, δυστυχώς παρόλο τις πάρα πολλές συμμετοχές του στην Κρητική δισκογραφία, δεν βρίσκεται τίποτα από στοιχεία και φωτογραφίες.

Στο σημερινό δισκάκι έχουμε τον Κακλή σε ένα ριζίτικο και ένα συρτό στα φωνητικά (και στο λαούτο). Ροδάμανθος στη λύρα και Καδιανός στο λαούτο. Συνοδευτικά ο Βερύκοκος με κιθάρα.  

 (Τα σκαναρισμένα εξώφυλλα που προστέθηκαν είναι του Ιδομενέα από Ρέθυμνο και τον ευχαριστώ πολύ που συμβάλει στη προσπάθεια καταγραφής).
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο ….(εδώ)

 

 

 

 

 

 

60. PARLOPHONE GDSP 3007 ΜΕΛΑΣ ΜΗΝΑΣ- ΠΗΤΤΑΣ ΜΙΧΑΗΛ- ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑΣ Μ. 1965

 Μελάς Μηνάς- Πηττάς Μιχαήλ- Πρωτόπαππας Μ.  PARLOPHONE GDSP 3007 Μαντινάδες της Καρπάθου - Καρπαθιακοί χοροί (Σούστα- Πάνω χορός) 1965- 45rpm- 7''

Έπαιζες τους σκοπούς Μελά ολόγλυκα σα μέλι

τον μερακλή τον κέρδιζες κι΄ας ήταν να μη θέλει.

 

Βιογραφικά στοιχεία για τους καλλιτέχνες δυστυχώς δεν υπάρχουν αλλά διαβάζοντας για την Κάρπαθο παρακάτω, εύκολα κανείς μπαίνει στο κλίμα. Λίγα τα δισκάκια που κυκλοφόρησαν με Καρπαθιακούς σκοπούς  και δύσκολα βρίσκονται (θα βρείτε πληροφορίες στα pdf αρχεία). Λύρα-γερακοκούδουνα στο δοξάρι και λαούτο η χαρακτηριστική ζυγιά της Καρπάθου αλλά και το βιολί-λαούτο το συναντάμε αρκετά.

Η Κάρπαθος, αν και μικρό νησί, διαθέτει πολύ μεγάλο και πλούσιο λαϊκό πολιτισμό και διατηρεί ακόμα με μεγάλη προσήλωση τις παραδόσεις της και τα ήθη και έθιμά της. Η προσήλωση αυτή οφείλεται στη γεωγραφική της θέση, (μακριά από την κεντρική Ελλάδα) και στη γνήσια και καθαρή ελληνική ψυχή του Καρπάθιου.

Πολλοί Έλληνες και ξένοι ασχολήθηκαν με την Κάρπαθο και άφθονο λαογραφικό υλικό έχει δημοσιευθεί σε βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες, αλλά και πάρα πολύ βρίσκεται αδημοσίευτο σε χέρια ερευνητών.

Λόγω του μεγάλου λαογραφικού της πλούτου, η Κάρπαθος θεωρείται από τους σημαντικότερους «αιμοδότες» της Ελληνικής Λαογραφίας.

Το μεγαλύτερο μέρος από το λαογραφικό υλικό τους διατηρείται ακόμα από τους όπου γης Καρπάθιους.

Είναι αξιοπρόσεκτο με πόση ευλάβεια, όχι μόνο οι μόνιμα διαμένοντες, αλλά και οι Καρπάθιοι της διασποράς διατηρούν τη φιλολογική, αλλά και την εθιμική λαογραφία της Καρπάθου.

Δημοτικά τραγούδια και αυτοσχέδιες της στιγμής μαντινάδες, παροιμίες, αινίγματα, παραμύθια, μύθοι, παραδόσεις, ευχές, κατάρες και όρκοι είναι στα στόματα και στις καθημερινές συζητήσεις των Καρπάθιων νέων και γέρων, αντρών και γυναικών.

Ξεχωριστή θέση έχει βέβαια, το καθιστό Καρπάθικο γλέντι, το οποίο δίνει την ευκαιρία να ζωντανεύουν τα δημοτικά τραγούδια της Καρπάθου, αλλά και παρουσιάζεται το ποιητικό ταλέντο του Καρπάθιου, με τις μαντινάδες της στιγμής, που εκφράζουν τον πόνο και τη χαρά τους, ανάλογα με την περίσταση.

Τέτοιου είδους γλέντια που συμμετέχουν πάντα τα τοπικά μουσικά όργανα (τσαμπούνα, λύρα, λαούτο, βιολί) παρακολουθεί κανείς σε πανηγύρια, σε κοινωνικές εκδηλώσεις (βαφτίσεις, γάμους, ονομαστικές εορτές) μετά από τα πλούσια τραπέζια (τάβλα) με παραδοσιακά φαγητά, που παρατίθεται για όλους τους προσκαλεσμένους.

Στις ίδιες εκδηλώσεις απολαμβάνει και τους τοπικούς στους οποίους καταλήγουν τα καλά γλέντια.

Μερικοί από τους χορούς αυτούς είναι ο Σιγανός, ο Γονατιστός, ο Πάνω χορός, η Σούστα, ο Φουμιστός (μόνο στο γάμο), ο Ζερβός, τα Κεφαλλονίτικα, ο Αντιπατητής, ο Αρκηστής. Από αυτούς, οι πέντε πρώτοι χορεύονται συχνότερα. Κυρίως ο Πάνω χορός και η Σούστα.

Πολλά έθιμα πρωτότυπα κιόλας, που έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα, διασώζονται ακόμη στην Κάρπαθο και οι Καρπάθιοι αισθάνονται ιδιαίτερα υπερήφανοι κάθε φορά που συμμετέχουν σ’ αυτά.

Πολιτιστικοί Σύλλογοι και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου, οργανώνουν εκδηλώσεις τοπικού χαρακτήρα και χρώματος (αναβιώσεις εθίμων, γιορτές κρασιού «Βωλάδα και Όθος», συναντήσεις, φεστιβάλ χορών και χοροεσπερίδες).

Τα λεπτοδουλεμένα, ποικιλόχρωμα υφαντά κεντήματα και πλεκτά που αποτελούν την διακόσμηση, τη «στολισιά» του Καρπάθικου «σουφά» είναι υπόθεση της Καρπαθιάς νοικοκυράς και σπουδαίο κεφάλαιο της λαογραφικής κληρονομιάς της.

Μέσα στο σπίτι αυτό, το μεγάλο Καρπάθικο σπίτι που είναι από μόνο του ένα μικρό λαογραφικό μουσείο, με εργόχειρα, τα ξυλόγλυπτα, τα κάδρα των παππούδων και των γονέων, γίνονται οι χαρές της οικογένειας, αλλά και τα πλούσια τραπέζια στους «φιλοξενούμενους», στους οποίους προσφέρονται και παραδοσιακά εδέσματα, ποτά και γλυκά. 

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο ….(εδώ)