120. PARLOPHONE GDSP 2765 ΚΙΤΣΑΚΗΣ ΑΛΕΚΟΣ- ΛΗΤΟΥ ΣΤΕΛΛΑ- ΧΑΛΚΙΑΣ ΠΕΤΡΟΣ ΛΟΥΚΑΣ- ΜΠΑΤΖΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ 1962

Κιτσάκης Αλέκος (Το αηδόνι της Ηπείρου)- Λήτου Στέλλα- Χαλκιάς Πέτρος Λουκάς (Πετρολούκας)- Μπατζής Βασίλης PARLOPHONE GDSP 2765 Επιλογή από συρτά Πωγωνίσια - Άσπρο τριαντάφυλλο κρατώ 1962- 45rpm- 7''

Ο Αλέκος Κιτσάκης γεννήθηκε στο Ριζοβούνι Πρεβέζης από γονείς γεωργοκτηνοτρόφους. Το ταλέντο του φάνηκε πολύ νωρίς και το γεύτηκαν πρώτα οι λαγκαδιές και τα ρουμάνια της ιδιαίτερης πατρίδας του. Οι χωριανοί του πρόσεξαν αμέσως το καθαρό και λαγαρό μέταλλο της φωνής του και άρχισαν να τον καλούν στις διάφορες εκδηλώσεις τους. Τον Οκτώβριο του 1946 κατεβαίνει στην Αθήνα και πηγαίνει με συγγενή του στην Πανηπειρώτικη συνομοσπονδία. Εκεί τον είδαν: οι Μάρκος Θάνος , Κων/νος Σταμάτης και Αχιλλέας Ζώης όπου του ζήτησαν να τραγουδήσει την "Τζαβέλαινα".

Ενθουσιάστηκαν και αποφάσισαν να τον παρουσιάσουν στο θέατρο της "Κυβέλης". Τραγούδησε την "Τζαβέλαινα" και πριν τελειώσει, ο κόσμος όρθιος και γεμάτος ενθουσιασμό χειροκροτούσε. Αυτή η εμφάνιση στην Αθήνα στέφθηκε από επιτυχία και αποτέλεσε την αρχή μιας δύσκολης αλλά θριαμβευτικής πορείας. Η Κοτοπούλη τον γνώρισε στην τότε βασίλισσα Φρειδερίκη η οποία σε συνεννόηση με την Πανηπειρώτικη τον έστειλε με δικά της έξοδα σε ιδιωτικό σχολείο. Τα καλοκαίρια 1951 και 1952 ο Αλέκος Κιτσάκης τραγουδάει στην πλατεία Σκουφά Άρτας και γίνεται χαμός. 

Το 1952 εγκαταλείπει την Πάτρα και έρχεται στην Αθήνα. Ο Αλέκος Κιτσάκης φοίτησε στο Εθνικό Ωδείο 6 χρόνια και απέκτησε πλούσια μουσική παιδεία και κατάρτιση, πράγματα που τον βοήθησαν στην μετέπειτα επαγγελματική του σταδιοδρομία. Αποφασίζει μόνος του να πάει στην ODEON την κατοπινή Μίνως Μάτσας και ζητάει να τον ακούσουν. Στην αρχή δεν τον δέχονται, αλλά αυτός επιμένει και ο μαέστρος Σπύρος Περιστέρης τον ακούει. Έξαλλος από ενθουσιασμό μαζεύει τους πάντες και δηλώνει πως ένα μεγάλο ταλέντο ανατέλλει. Το 1954 γραμμοφωνεί σε συνεργασία με τον κλαρινίστα Βάϊο Μαλλιάρα τα τρία πρώτα του τραγούδια "Γιατί είναι μαύρα τα βουνά", "Σταυρούλα μαυρομάτα", "Τα πήρανε τα πρόβατα".

Το 1956 γυρίζει σε συνεργασία με τον Βασίλη Μπατζή σε δίσκους τα 4 επόμενα τραγούδια του "Βλαχοθανάσης", "Βασίλω μου σ' αντάμωσα", "Λίτσα Βαγγελίτσα μου", "Περιστεράκια όμορφα". Η επιτυχία πρωτοφανής το 1960 με τα τραγούδια "Οι κλέφτες" και "Πάμε στο λόγγο για ξύλα". Έτσι ο κόσμος αρχίζει να τον αποκαλεί το ΑΗΔΟΝΙ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ. Συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους και καλύτερους δημοτέχνες στο κλαρίνο όπως: Τάσος Χαλκιάς, Βασίλης Σαλέας, Βασίλης Σούκας, Βαγγέλης Σούκας, Γιάννης Βασιλόπουλος, Μάκης Μπέκος, Θανάσης Χαλιγιάννης, Βασίλης Μπατζής, Γρηγόρης Καψάλης, Φίλιππος Ρούντας, Χρόνης Καψάλης, Ναπολέων Ζούμπας, Ναπολέων Δάμος, Σταύρος Καψάλης. Επίσης συνεργάστηκε για πολλά χρόνια με τον Γιώργο Κόρο που είναι το μεγαλύτερο βιολί που έβγαλε η χώρα μας.

 

Ο Βασίλης Μπατζής γεννήθηκε στο Εκκλησοχώρι Ιωαννίνων το 1923 και πέθανε 14 Μαρτίου του 1993. Ήταν γιος του Περικλή (Κλη) Μπατζή.

Συνεργάστηκε πολλά χρόνια στο κέντρο "Έλατος" με τον Νίκο Καρακώστα και πήρε πολλά απ αυτόν, ώστε το παίξιμό του να μοιάζει πολύ με του Καρακώστα. Ακέραιος και παραδοσιακός μουσικός, ήταν ίσως ο τελειότερος μετά την "παλιά φρουρά".

Έπαιζε εξίσου καλά το Ηπειρώτικο, το Μωραΐτικο, ακόμα και τα καμπίσια με ξεχωριστό δικό του τρόπο, δημιουργώντας τη δική του "σχολή" το Μπατζίδικο παίξιμο.

Χαρακτηριστικό είναι το παίξιμό του στο τραγούδι "Περιστεράκια όμορφα".

Με τον Αλέκο Κιτσάκη ηχογράφησε πάνω από 100 τραγούδια.

Σύμφωνα με τη Δέσποινα Μαζαράκη («Το λαϊκό κλαρίνο», Εκδόσεις «Κέδρος», σελ. 25-26), η «σκλήθρα» (σόι) των Μπατζαίων είναι η πιο αντιπροσωπευτική οικογένεια μουσικών της ηπειρώτικης περιοχής του Πωγωνίου, με παράδοση που χάνεται στον χρόνο. Γι’ αυτό και τα χορευτικά πωγωνίσια κομμάτια λέγονται και «μπατζήτικα».

Ο γενάρχης τους Θανάσης Μπατζής έπαιζε φλογέρα «πριν βγουν τα κλαρίνα».

Ο μοναχογιός του Λάμπρος Μπατζής (που γεννήθηκε το 1830) έπαιζε βιολί.

Οι 3 γιοι του Λάμπρου ήταν κι αυτοί μουσικοί: ο Χρηστος (Κίτσος) Μπατζής (1857-1942) έπαιζε λαούτο, ο Νικόλας Μπατζής (1863-1940) έπαιζε κλαρίνο (ήταν ο πρώτος που έπαιξε κλαρίνο σε όλα τα χωριά της περιοχής` είχε κλαρίνο «σι μπεμόλ», αλλά έπαιζε και τζουρά) και ο Βασίλης Μπατζής (1864-1932) έπαιζε βιολί.

Ο μοναχογιός του Χρήστου, Λάμπρος Μπατζής (γ. το 1913) έγινε βιολάτορας, κάνοντας βιολάτορα και τον γιο του Χρήστο Μπατζή (γ. το 1932).

Από τους 4 γιούς του Νικόλα, ο Περικλής (Κλης) Μπατζής (1887-1947), ο Κων/νος (Ντίνος) Μπατζής (1889-μετά το 1960) και ο Λάμπρος Μπατζής (γ. το 1901) έγιναν γνωστοί κλαριντζήδες, ενώ ο Γιώργος Μπατζής (γ. το 1899) έπαιζε ντέφι.

Από τους 2 γιους του Βασίλη, ο Χριστόφορος (Φόρος) Μπατζής έγινε βιολάτορας, ενώ ο Μιχάλης Μπατζής ήταν δεξιοτέχνης στο ντέφι.

Στη συνέχεια, οι 2 γιοι του Περικλή (Κλή), Νίκος Μπατζής (1910-1938) και Βασίλης Μπατζής (γ. το 1923) έγιναν φημισμένοι κλαριντζήδες, όπως άλλωστε και οι 2 γιοι του Ντίνου (που σκοτώθηκαν στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο) ο Μήτσος Μπατζής (1911-1940) και ο Αλέκος (Λέκος) Μπατζής (1926-1940).

Ο γιος του Γιώργου, Κώστας Μπατζής (γ. το 1934) έγινε δεξιοτέχνης στο λαούτο, ενώ ο Λάμπρος Μπατζής έμεινε άκληρος.

Τέλος, μουσικοί έγιναν και οι 2 γιοι του Χριστόφορου, ο Γιώργος Μπατζής (που γεννήθηκε το 1924 και έγινε λαουτιέρης) και ο Αχιλλέας (Χίλιος) Μπατζής (που γεννήθηκε το 1929 και διακρίθηκε ως βιολάτορας).

Υπήρξαν και άλλοι απόγονοι της οικογένειας που έγιναν λαϊκοί μουσικοί, όπως ο Φόρος Μπατζής, αξιόλογος βιολιστής της μεταπολεμικής Εποχής, κ.ά.

 

Ο Πέτρο-Λούκας Χαλκιάς γεννήθηκε στο Δελβινάκι της Ηπείρου το 1934. Το 1945, 11 χρονών ξεκίνησε να δουλεύει ως μηχανικός αυτοκινήτων. Ήταν απόφαση του πατέρα του να μη μάθει κλαρίνο όπως αυτός γιατί όπως έλεγε δεν θα μπορούσε να ζήσει την οικογένειά του όπως ήθελε. Ο πρώτος που τον άκουσε ήταν ο παππούς του που περνούσε τυχαία από το «λάκκο» όπου έπαιζε συνήθως.
Από περιέργεια κατέβηκε να δει ποιος έπαιζε έτσι και προς μεγάλη έκπληξη είδε τον εγγονό του. Με τη βοήθειά του ξεκίνησε μαθήματα με «το καλύτερο κλαρίνο του Ζαγορίου» τον Φίλιππα Ρούντα.
Η πρώτη του «επίσημη» εμφάνιση ήταν σε ένα γάμο. Έπαιζε το καλύτερο τότε συγκρότημα, τα «Τακούτσια», όπου έπαιζε ο Φ. Ρούντας.

Ο γάμος ήταν 20 Αυγούστου στα Δολιανά. Είχε περάσει αρκετά η ώρα όταν ο Φίλιππας (γνωστός για την αδυναμία του στο ποτό) «έπεσε κάτω από το μεθύσι». Ανάστατοι οι άλλοι μουσικοί του συγκροτήματος μετά από προτροπή του Ρούντα, φώναξαν τον 11χρονο Πέτρο να παίξει στη θέση του δασκάλου του. Σαστισμένος από αυτήν την κατάσταση ο Πέτρος ξεκινάει να παίζει και όλοι θαυμάζουν το μικρό «κλαριντζή» που παίζει όπως ο Φίλιππας. Έτσι έπαιξε λίγες φορές μετά από αυτό μαζί με τον Φ. Ρούντα ως 2ο κλαρίνο.
Τον ίδιο χρόνο παίρνει την απόφαση να πάει στην Αθήνα (όπου έπαιζε κλαρίνο ο πατέρας του) για να παίξει σε ένα γάμο όπου τον είχαν καλέσει μαζί με ένα συγκρότημα. Την ώρα της πρόβας τυχαία τον ακούει ένα παρουσιαστής Ραδιοφωνικής εκπομπής και του προτείνει να παίξει στο Ράδιο σε μία εκπομπή.
Το όνομά του είναι Πέτρος Χαλκιάς. Μετά από ένα τυπογραφικό λάθος στον πρώτο του δίσκο όμως (όπου είχε γραφεί Τ. Χαλκιάς αντί Π. Χαλκιάς) ο Πέτρος αποφάσισε να ονομάζεται Πετρο-Λούκας από το όνομα του παππού του Λουκά Χαρισιάδη.
Το 1960 μεταναστεύει στην Αμερική όπου παραμένει 20 χρόνια και διαδίδει την παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας.

Είκοσι χρόνια έμεινε στην Αμερική και το καλοκαίρι του 1979 γύρισε στην Ελλάδα. Το βράδυ εκείνο (που έφτασε) γινόταν στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας μία «σύναξη κλαρίνων». Εκεί έπαιξε για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια στην Ελλάδα και φυσικά κράτησε τον κόσμο πάνω από μία ώρα περισσότερο από το επιτρεπόμενο.
Εκτός από την Αμερική έχει παίξει και σε Αυστραλία, Καναδά, Γερμανία και σε άλλα κράτη.
Το ρεπερτόριό του εκτείνεται και πέρα από τα όρια της Ηπείρου, το δε παίξιμο του χαρακτηρίζεται "Καρακωστέϊκο" με φωνές καθαρές και ρυθμικές.

Κλαρίνο παίζει και ο γιος του Μπάμπης αλλά και ο εγγονός του (γιος του Μπάμπη) Πετράκης ο οποίος μάλιστα είναι αποκλειστικά δικός του μαθητής και το παίξιμο του είναι ίδιο με του παππού του.
Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι αν ο Πετρο-Λούκας δεν έφευγε για την Αμερική θα είχε εκτοπίσει επαγγελματικά πολλούς από τους συναδέλφους του στην Ελλάδα.

Βιογραφικά στοιχεία για την Στέλλα Λήτου δεν κατάφερα να βρω. Πιθανότατα εικονίζεται παραπάνω στην φωτογραφία με τον Κιτσάκη και τον Μπατζή.

Δυο από τα δυνατά κλαρίνα στην σημερινή ανάρτηση, συνοδεύουν (πρωταγωνιστούν) την εξαιρετική φωνή του Αλέκου Κιτσάκη.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).