441. ΟΡΦΕΥΣ 14 ΣΟΥΚΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ- ΜΟΥΝΤΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ 1967

Σούκας Ευάγγελος- Μουντάκης Νίκος ΟΡΦΕΥΣ 14 Κρητικό Συρτάκι - Το ναυάγιο της Φαλκονέρας 1967- 45rpm- 7''

« Ο Βαγγέλης Σούκας γεννήθηκε στις 15/6/1929 στην Άρτα. Φημισμένος δεξιοτέχνης κλαρινετίστας της δημοτικής και λαϊκής μουσικής (αριστερόχειρας) καθώς και πολυγραφότατος τραγουδοποιός. Έπαιζε επίσης μπουζούκι, κιθάρα, λαούτο και άλλα όργανα, ενώ ξεκίνησε ως σαντουρίστας.

Μέλος της μεγάλης μουσικής οικογένειας των Σουκαίων (εγγονός βιολιτζή, γιος κλαριντζή, αδελφός των Βασίλη και Κώστα Σούκα και εξάδελφος του Τάκη Σούκα).

Το 1947 έπαιζε στην Αιτωλοακαρνανία με τον Τάκη Τζέμο.

Πήγε στην Αθήνα το 1950 και πρωτοδισκογράφησε με τη μεσολάβηση της Ρ. Εσκενάζυ.

Κατόπιν υπήρξε για πολλά χρόνια παραγωγός της «Music Box». Επί μεγάλο διάστημα είχε δικό του Κέντρο διασκέδασης, τη «Φαντασία» (Φαβιέρου).

Έχει παίξει και σε άλλα ονομαστά Κέντρα του Χώρου («Έλατος», «Ζούγκλα», «Ελληνικό Γλέντι», «Βελούχι», κ.λπ., ενώ έχει εμφανιστεί επανειλημμένα και στους Έλληνες του εξωτερικού (σε Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, Γερμανία, κ.λπ.).

Στους LP δίσκους του: «Δημοτικοί αντίλαλοι» (1973), «Ο χείμαρρος» (1976), «Ανατολίτικοι αναστεναγμοί» (1983), «Δεν μου φτάνουν δυο φιλιά» (1988), κ.λπ. Στα τραγούδια του: «Φύγε κι άσε με», «Ρούσα παπαδιά», «Τρεις φωτιές», «Εδώ σε τούτο το χωριό μια μαυροφόρα αγαπώ», «Δώσε μου πικρό φαρμάκι», "Mη μου φύγεις", «Δώσ' μου το κορίτσι θειά», «Φαρμάκι λίγο-λίγο», «Μείνε, μείνε κοντά μου», «Θέλεις να φύγεις μακριά μου», (τα 2 τελευταία με τη Ρ. Σακελλαρίου), το «Δάκρυ στάλα-στάλα», «Εσένα θέλω μόνο», «Ο ουρανός θα γκρεμιστεί», «Ανέβα στο τραπέζι μου», κ.λπ.

Το 1994 εμφανίστηκε στο ΜΜΑ. Είχε δημιουργήσει δική του "Σχολή" κλαρίνου δημοτικής μουσικής. Απεβίωσε στις 26/3/1979.»

«Ο Νίκος Μουντάκης (βλέπε και ανάρτηση 228) με καταγωγή από Κίσσαμο (Καστέλι) Χανίων σε νεαρή ηλικία. Δούλευε στην υπηρεσία αρχαιολογίας. Στην παραπάνω φωτογραφία είναι ο μικρός κάτω δεξιά.

Στο στούντιο ηχογράφησης του Σταματάκη Γιάννη (βλέπε φωτογραφία παραπάνω), που ηχογράφησαν αρκετά κρητικά σχήματα, τον συναντάμε ως συνθέτη (στην κασέτα ¨Το νησί των Μεγάλων¨ με τον Κουνελομιχάλη) και λαϊκό τραγουδιστή (με το ¨Ναυάγιο της Φαλκονέρας¨). Είχε γράψει αρκετά τραγούδια αλλά δυστυχώς δεν κατάφεραν να τα διασώσουν. Πέθανε σε ηλικία 80 ετών. Περισσότερες πληροφορίες και διορθώσεις σε βιβλίο που θα κυκλοφορήσει σύντομα.»

«Ήταν 8 Δεκεμβρίου του 1966, όταν το πλοίο «Ηράκλειον», βυθίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες κοντά στην βραχονησίδα Φαλκονέρα. Το πλοίο εκτελούσε το δρομολόγιο από το λιμάνι της Σούδας στον Πειραιά, και βυθίστηκε λόγω μετατόπισης φορτίου και εισροής υδάτων από την μπουκαπόρτα. Αποτέλεσμα ήταν να βρουν τον θάνατο 224 άνθρωποι ενώ διασώθηκαν 47.

Ο αριθμός των νεκρών ωστόσο μέχρι και σήμερα παραμένει άγνωστος, καθώς τότε εκδίδοντο εισιτήρια και μέσα στο πλοίο. Σύμφωνα λοιπόν με τις μαρτυρίες όσων κατάφεραν να επιζήσουν, υπήρχαν και άλλοι επιβάτες, οι οποίοι δεν έχουν καταγραφεί πουθενά.» 

Στο ¨Μίλιε μου Κρήτη απ’τα παλιά¨, υπάρχει η ηχογράφηση κρητικού τραγουδιού (Σούστα) με κλαρίνο από τον Ιμβραϊμάκη (τουρκοκρητικός). Βέβαια ο ¨επίσημος¨ κλαρινίστας της Κρήτης ήταν ο Κωστής Γλεντούσης (1891-1979) αλλά δυστυχώς δεν δισκογράφησε. Ψάχναμε λοιπόν δισκογραφημένα κρητικά τραγούδια με κλαρίνο, εκτός από την γνωστή σούστα και πιθανολογούσαμε ότι δεν υπάρχουν.Το Κρητικό συρτάκι από τον Βαγγέλη Σούκα ήρθε να μας διαψεύσει (το απίθανο είναι ότι είναι καιρό στη συλλογή μου αλλά….¨ου γαρ το γήρας¨) . Εξαιρετικό το παίξιμο αλλά μετά την εισαγωγή, η αλήθεια είναι ότι δεν θυμίζει το συρτάκι. Στη δεύτερη πλευρά το κρητικολαϊκό ¨Το ναυάγιο της Φαλκονέρας¨ που η μόνη σχέση με Κρήτη είναι το ίδιο το ναυάγιο και ο Κρητικός Νίκος Μουντάκης. Η ηχογράφηση των τραγουδιών πιθανολογώ ότι είναι το 1967 με βάση το γεγονός ότι το ναυάγιο ήταν 8/12/1966.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).

 

 

440. FIDELITY 7210 ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ- ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ 1962

Καλομοίρης Γιώργος (Γιωργαντός)- Τσαγκαράκης Δημήτρης FIDELITY 7210 Για μια γυναίκα έχασα (Συρτός Κρουσανιώτικος) - Μαλεβιζιώτικος πηδηχτός χορός  1962- 45rpm- 7''

Ο Γιώργης Καλομοίρης (Γιωργαντός) γεννήθηκε στα Ανώγεια το 1931. Τα πρώτα βήματα στη μουσική, έγιναν από μικρό παιδί, στο Περαχώρι, εκεί που όλοι οι μερακλήδες του χωριού, στην παρέα του έπαιρναν μαζί και τους πιτσιρικάδες λυράρηδες, για να συμμετέχουνε και αυτοί, σε κείνη την πανδαισία της αντιστοίχησης των συναισθημάτων. Ο Στραβός (Πασπαράκης Μανόλης), ο Κουρκούτης (Μανουράς Γιώργης), ο Κίτσος (Ξυλούρης ο Γιώργης), και ο Σωκράτης ο Κοκορδούλης, είναι οι πρώτοι παλιοί λυράρηδες της εποχής που επηρέασαν τον Καλομοίρη το Γιώργη.

Ήταν ο Γιωργαντός μόλις 12 χρονών, που έπαιξε για πρώτη φορά λύρα, με τους μερακλήδες σε παρέα. Οι συνθήκες μέσα στην κατοχή, για ένα παιδί μόλις 12-13 χρονών, δεν ήταν οι κατάλληλες για να αποδώσει, αλλά έχοντας δίπλα του, σε όλο το χωριό αυτούς τους αγγέλους μερακλήδες, δεν μπορούσε παρά να επηρεασθεί και να γενεί αποδέκτης, των συναισθημάτων του λαϊκού πολιτισμού και της ευαισθησίας που κουβαλάει ο Ανωγειανός και να διδαχθεί από τους γλεντζέδες, που ανάθρεφαν τόσους και τόσους καλλιτέχνες.

Το πρώτο επαγγελματικό γλέντι έγινε στ' Ανώγεια το 1948, σ' ένα γάμο και έπαιξαν μαζί με τον αξέχαστο Νίκο Ξυλούρη που σαν κοπέλια ετότεσας μαθαίνανε μαζί τη λύρα. Ήταν η απαρχή της προοπτικής του καλλιτέχνη, για να ξεπεράσει τα σύνορα του χωριού και άρχισε να κατεβαίνει στο Ηράκλειο, στην Πεδιάδα, στο Μονοφάτσι, στο Ρέθυμνο και σ' όλη την Κρήτη. Πρώτη φορά παίζει στο Ηράκλειο, στου Χαρίλαου την ταβέρνα στον Πόρο. Στη συνέχεια έπαιξε στο πρώτο Κρητικό κέντρο του Ηρακλείου στον "Ερωτόκριτο". Ο Καλομοίρης ο Γιώργης είναι από τους πρώτους λυράρηδες στο Ηράκλειο, που επέβαλαν τη λύρα και γενικότερα την Κρητική Μουσική την δεκαετία των ονείρων, της ευαισθησίας, των τεχνών και των γραμμάτων, την δεκαετία του 60.
Στην συνέχεια η Κρήτη της Αθήνας, το 1970 τον "απέσπασε" προσφέροντας για εφτά χρόνια την σφραγίδα του στη Κρητική μουσική, στην Αττική στα Κρητικά κέντρα "Κονάκι" και "Αγρίμια" και ξαναγιαέρνει στο Ηράκλειο το 1977 στο "Λιμενικό Περίπτερο" όπου μέχρι και το 1995, δημιουργεί ένα αξεγόραστο και απλό στέκι των μερακλήδων της Κρητικής Μουσικής. 

«Ο Καλομοίρης ο Γιώργης, σε όλη του τη διαδρομή, συνεργάστηκε με κορυφαίους λαγουθιέρηδες μεταξύ άλλων και οι: Φασουλάς Ζάχαρης, Κουμιώτης Γιώργης, Τσαγκαράκης Δημήτρης, Νίκος Μανιάς, Μαρκογιαννάκης Γιάννης, Ξυλούρης Γιάννης, Λαρετζάκης Μανώλης, Χαριτάκης Λάμπρος, Κουμιώτης Μανώλης, Ξυλούρης Βασίλης.

Όμως δεν πρέπει να ξεχάσουμε να αναφερθούμε, πως το ταξίδι της μετανάστευσης των Ελλήνων εκείνες τις δύσκολες δεκαετίες, έφερε πολλούς καλλιτέχνες της Κρητικής μουσικής κοντά στην Κρήτη του Καναδά, την Κρήτη της Αμερικής την Κρήτη της Αυστραλίας και στην Κρήτη της Ευρώπης. Εκεί βρέθηκε ο Γιώργης με τους συνεργάτες του, μεταφέροντας την γλυκιά ζεστασιά και την ευαισθησία, που χωρίς αυτήν οι Κρήτες όπου και να 'ναι αισθάνονται ορφανοί.»

«Ο Δημήτρης Τσαγκαράκης ήταν ένας πολύ καλός λαουτιέρης που έπαιξε με πολλούς μουσικούς στο διάστημα 1955-1975. Εκτός του Καλομοίρη, έπαιξε και ηχογράφησε με τους: Μουντόκωστα, Ψαρονίκο, Μιχάλη Τζαγκαράκη, Καμάρη, Κοκολογιάννη, Μελεσσανάκη, Γιώργο Σταυρουλάκη (Αντισκαριανό), Γιάννη Κακουλάκη και κάποιον λυράρη Μιχάλη Κρασαδάκη. Ήταν αδελφός του Μιχάλη Τζαγκαράκη.

Ο Δημήτρης Τσαγκαράκης είχε δισκοπωλείο στο Ηράκλειο. Επίσης είχε την εταιρεία Castro στην οποία κυκλοφόρησε κάποιες κασέτες κατά τη δεκαετία του 70, μεταξύ των οποίων μία του Σκορδαλού και μία εκπληκτική του Γαργανουράκη.»

Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία σε παλιότερες αναρτήσεις. Εξαιρετικό δίδυμο ο Γιωργαντός με τον Δημήτρη Τσαγκαράκη. Από τα πρώτα τους, το  σημερινό δισκάκι με ένα ¨Κρουσανιώτικο συρτό¨ και ένα ¨Πηδηχτό Μαλεβιζιώτη¨.

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).

 

 

439. SONATA FIN-12 SON-2016 ΚΟΝΙΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΕΓΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ- ΛΕΓΑΚΗ ΕΛΕΝΗ- ΚΟΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ- ΣΚΑΦΙΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ 1970

Κονιτοπούλου/Λεγάκη Ειρήνη (Η Κυρά του Αιγαίου )- Λεγάκη Ελένη- Κονιτόπουλος Γιώργος- Σκαφίδας Κώστας SONATA FIN-12 SON-2016 Σαν τότε πουμουν κοπελιά (20 χρόνια πίσω- Συρτομπάλος πηδηκτός) - Ώπα ώπα (Καλαματιανό) 1970- 45rpm- 7''

 

«Η Ειρήνη Κονιτοπούλου-Λεγάκη (Η Κυρά του Αιγαίου), γεννήθηκε το 1931 στη Νάξο. Κόρη του βιολιστή Μιχάλη Κονιτόπουλου «το μωρό» και της Μαρίας Φυρογένη. Από τα 11 παιδιά που θα κάνουν, θα επιζήσουν τα πέντε. Η Ειρήνη, ο Γιώργος, ο Κώστας, και αργότερα η Αγγελική και ο Βαγγέλης. Με την Ειρήνη μωρό, η οικογένεια θα ταξιδέψει στην Αθήνα (εδώ θα γεννηθεί και ο Γιώργος). Στην Κατοχή θα επιστρέψουν στο νησί. Θα δουλέψει ως οικοδόμος ο Μιχάλης αλλά παράλληλα θα διαπρέπει σε εκδηλώσεις με το βιολί του. Μετά την κατοχή αρχίζει και η ενασχόληση του Γιώργου με το βιολί.

Μετά την απελευθέρωσή, το ραδιόφωνο αρχίζει και αναζητά εκπροσώπους από κάθε μέρος της Ελλάδας παραδοσιακούς οργανοπαίχτες προκειμένου να παίζουν ζωντανά στις εκπομπές του. Έτσι σε μία ακρόαση του Σίμωνα Καρρά, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν Προϊστάμενος του Τμήματος Παραδοσιακής Μουσικής της Ραδιοφωνίας, παρουσιάζεται και ο λαουτιέρης Δημήτρης Φυρογένης, θείος της Ειρήνης. Όταν μετά από λίγο καιρό ο Καρράς του ζητάει κάποιον να τον βοηθάει στο τραγούδι, εκείνος σκέφτεται την 20-χρονη ανιψιά του Ειρήνη. Αρχικά κρυφά από τον πατέρα της εκείνη τραγουδάει στο «Σταθμό». Εκείνος στην αρχή αντιδρά, αλλά στη συνέχεια ενσωματώνεται στο συγκρότημα, το οποίο το 1955-56 μαζί με την Άννα Καραμπεσίνη, θα ηχογραφήσουν τέσσερα τραγούδια.

Την εποχή που ηχογραφεί τα πρώτα της τραγούδια παντρεύεται το Στέλιο Λεγάκη και αρχίζει να μεγαλώνει τα παιδιά της.  Ο άνθρωπος που θα δώσει νέα ώθηση στην Αθηναϊκή πια οικογένεια του Μιχάλη Κονιτόπουλου είναι ο Γιώργος, ο οποίος αντικαθιστά τον πατέρα του στο συγκρότημα του Φυρογένη.  Ο Γιώργος με βασική τραγουδίστρια την Ειρήνη, θα αρχίσει πια επαγγελματικά να δουλεύει για τη δισκογραφία «Η Ειρήνη είχε κάποια πλεονεκτήματα, που είχα την εντύπωση ότι αν ακουστούν θα εντυπωσιάσουν. Έχει έκταση στη φωνή η Ειρήνη και αναπνοή που μπορεί να σε σκάσει να περιμένεις για το πότε θα σταματήσει και εκείνη να συνεχίζει.» …αναφέρει σε συνέντευξη του ο Γιώργος Κονιτόπουλος.

Τις πρώτες κοινές τους εμφανίσεις θα τις πραγματοποιήσουν στα 1960 και θα κυκλοφορήσουν δύο μικρούς δίσκους 45 στροφών, με παραδοσιακά τραγούδια διασκευασμένα από το Γιώργο.  Το 1963 θα ηχογραφήσουν τις μεγάλες επιτυχίες μέχρι σήμερα Αρμενάκι, Έλα να πάμε σ ένα μέρος, Στον Αρτεμώνα, τον Μαουκά, Με κοτσάκια φανερώνω. `Εκτοτε, ολόκληρη η οικογένεια Κονιτόπουλου την έχει ως πρότυπο. Πρωτοτραγούδησε σε Κέντρο το 1961 (Γαλάτσι). Ακολούθως και για πολλά χρόνια εμφανίστηκε στο Κέντρο «Μουράγιο». Τα τελευταία χρόνια (από το 1984 -2008) εμφανιζόταν μαζί με την κόρη της Ελένη Λεγάκη στο κέντρο « Αρμενάκι». Παράλληλα, εκτός από την Ελλάδα, έχει εμφανιστεί και στην Αμερική.»

«Ο Κώστας Σκαφίδας γεννήθηκε στα Μάρμαρα της Φθιώτιδας, και μεγάλωσε στην Αθήνα.

Την καριέρα του την ξεκίνησε από την «ΤΡΙΑΝΑ» του Χειλά, μαγαζί από το οποίο πέρασαν όλοι οι μεγάλοι του Ρεμπέτικου τραγουδιού, αλλά αργότερα μεταπήδησε στο Δημοτικό Τραγούδι, το οποίο άνθιζε εκείνη την εποχή.

Την πρώτη του εμφάνιση την έκανε στον «ΕΛΑΤΟ», μετά την κυκλοφορία του πρώτου του δίσκου 45 στροφών, ο οποίος είχε το επιτραπέζιο τραγούδι «Σιγά Λιάκο μ’ μη βιάζεσαι κάτσε να πάμε αντάμα», το οποίο τον έκανε γνωστό στο Πανελλήνιο. Από τότε βρέθηκε στην κορυφή, πρώτο όνομα στα σχήματα των μεγαλύτερων κέντρων.

Απ’ όπου πέρασε ο Κώστας Σκαφίδας, χάλασε κόσμο, όπως και στο δικό του μαγαζί (αργότερα), το οποίο βρισκόταν στον Σταθμό Λαρίσης, στην οδό Αγίου Παύλου.

Να επισημάνουμε ότι από τότε που έκλεισε το μαγαζί του Σκαφίδα στο σταθμό Λαρίσης, χάλασε και η πιάτσα, και έχασε την αίγλη της η περιοχή των «Δημοτικών» μαγαζιών.

Από το μαγαζί στον σταθμό Λαρίσης, από τον «ΣΚΑΦΙΔΑ», πέρασαν μουσικοί, τραγουδιστές, ηθοποιοί, εφοπλιστές, βουλευτές, υπουργοί, μετανάστες, και κάθε λογής φιλόμουσοι. Μόνιμος θαμώνας, αλλά και λάτρης του Σκαφίδα ήταν και ο μεγάλος Στέλιος Καζαντζίδης.

Μόνιμοι συνεργάτες του ήταν οι Γιώργος Κόρος, Κώστας Σούκας, Βαγγέλης Κοκκώνης, Βάσω Χατζή, Άννα Τσαχάλου, Μάκης Μπέκος, και άλλοι.

Ο Κώστας Σκαφίδας, εκτός από τα «ανατολίτικα», και τα παραδοσιακά Δημοτικά τραγούδια, έχει ένα μεγάλο ρεπερτόριο που λίγοι το κατέχουν. Πρόκειται για το ρεπερτόριο της «σχολής» των Σκληρού, Ανδριανού, Γούβα, αλλά και άλλων μεγάλων του Δημοτικού τραγουδιού, ρεπερτόριο που τραγουδιέται στα χωριά της Αττικής, στη Σαλαμίνα, την Εύβοια, και σε άλλες περιοχές. Πρόκειται για εκατοντάδες τραγούδια λαϊκά, συρτά, νησιώτικα, που δεν τα τραγουδούν πολλοί, και μάλιστα σωστά όπως ο Σκαφίδας.»

Split 45άρι το σημερινό δισκάκι, με δυο από τα μεγάλα ονόματα της δισκογραφικής Sonata. Κονιτόπουλοι στην πρώτη πλευρά (βλέπε πρώτη φωτογραφία με όλους τους συμμετέχοντες και όχι μόνο) με τον κλασικό συρτομπάλο (όπως αναγράφει η ετικέτα) ¨Σαν τότε πουμουν κοπελιά¨ και Κώστας Σκαφίδας με το Καλαματιανό ¨Ώπα ώπα¨.

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).

 

 

438. VICTOR 63546 ΖΟΡΜΠΑΝΗΣ Π. 1907

Ζορμπάνης (Ζορμπανάκης) Π. VICTOR 63546 Ο Γρίβας (Δημώδες) - Παιδιά αν θέτε λεβεντιά (Δημώδες) 1907- 78rpm- 10''

Στο σημερινό δίσκο γραμμοφώνου, ο οποίος ηχογραφήθηκε το 1907 στην Αθήνα,  συμμετέχει Ελληνική ορχήστρα με χορωδία, σύμφωνα πάντα με τις ετικέτες. Ο Π. Ζορμπάνης ή Ζορμπανάκης ήταν βιολιστής και πιθανότατα συμμετέχει στη χορωδία αλλά δεν γνωρίζουμε αν είναι πρώτη φωνή. Σίγουρα όμως αποτελεί πρωτεργάτη της χορωδίας Ζορμπάνη. Βιογραφικά στοιχεία δυστυχώς δεν υπάρχουν. Στις έρευνες που παραθέτω στις πληροφορίες και παρακάτω αναφέρουν σε παρένθεση την χρονολογία 1894 που αποκλείετε να ήταν χρονολογία γέννησης. Παρακάτω ακολουθεί απόσπασμα για τα καφέ-αμάν και την σύσταση της ορχήστρας. Σίγουρα υπάρχει βιολί, λαούτο και έντονα σαντούρι, όπως ακούγεται καθαρά και από την ηχογράφηση. 

«Το 1871 ιδρύεται το Ωδείο Αθηνών και την ίδια χρονιά ανοίγει το πρώτο καφέ-σαντάν στην Αθήνα, λίγο αργότερα το 1873 ανοίγει πάντα στην πρωτεύουσα το πρώτο καφέ-σαντούρ.  Ο τύπος αυτός των κέντρων διασκέδασης από το 1886 και στο εξής θα μετονομαστεί σε καφέ-αμάν. Κατά τον Τούρκο μουσικολόγο Mahmut R. Gazimihal, ο όρος καφέ αμάν είναι τσιγγάνικη παραποίηση του τούρκικου όρου mani kahvesi, αφορά δε σε καφενεία τα οποία διέθεταν 2 ή 3 τραγουδιστές οι οποίοι αυτοσχεδίαζαν εδώ στίχους (λεγόμενους mani).  Ετυμολογικά πάντα η λέξη μανές (αμανές) ίσως να παράγεται κατά τον Γ. Φαιδρό «εκ του «μανέρως» κατά συγκοπήν της συλλαβής «ρω»». Ο «μανέρως» ήταν θλιβερός ήχος ή μάλλον ερωτική θρηνωδία που ονομάζονταν  επίσης ολοφυρμός ή και Λιναίος θρήνος. Δεν αποκλείεται ακόμη  να έχει σχέση με το επιφώνημα «αμάν».

Στην Αθήνα λοιπόν, το πρώτο μαγαζί αντίστοιχο του είδους των καφέ αμάν λειτούργησε το 1873, στην Ιερά Οδό. Το συγκρότημα που υπήρχε εδώ χρησιμοποιούσε βιολιά και από τους τακτικότερους πελάτες του ήταν ιεροψάλτες οι οποίοι σύχναζαν εκεί «δια να μανθάνωσι τους ήχους και τας αναβάσεις και καταβασίας των αμανέδων και λοιπών τραγουδιών». (βλ. Εφημερίδα «Αλήθεια» 3-07-1873). Για το χαρακτηρισμό αυτού του μαγαζιού χρησιμοποιούνταν ο όρος «καφέ σαντούρ» (ωδικά καφενεία ανατολικής μουσικής) και όχι «καφέ αμάν» το συγκεκριμένο όρο τον συναντάμε μόνον μετά το 1886. Στην Αθήνα πάντα το 1871 λειτούργησε το πρώτο «καφέ σαντάν» τύπος κέντρου διασκέδασης με Γερμανίδες χορεύτριες, στο Άντρον Νυμφών, στις όχθες του Ιλισού οι οποίες με όπλο τα γυναικεία θέλγητρα προσέλκυαν ανέλπιστα πλήθη πιστών στην ευρωπαϊκή μουσική.

Το 1874 επαναλαμβάνεται το πείραμα του 1873 στο μαγαζί της Ιεράς Οδού με ακόμη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία. Το συγκρότημα προέρχεται αυτή τη φορά από την Σμύρνη και αποτελείται από δύο τραγουδιστές (Βασίλειος Κονταξής και Αναστάσιος Βελέντζας) δύο βιολιστές (Παναγός Βογιατζής και Κοκόλης Σιλάλης), έναν λαουτιέρη (Δημήτριος Βογιατζής) και έναν σαντουριέρη (βλ. Κυριάκος Τσορβάς. Από άρθρο της εφημερίδας «Εφημερίς» 17-07-1874). Τα επόμενα δώδεκα χρόνια (1874-1886) τα σαντούρια εισβάλλουν σταδιακά σε χώρους ψυχαγωγίας που βρίσκονταν πλησιέστερα το κέντρο. Μέχρι το 1886, που σημειώνεται η μεγάλη έκρηξη του αμανέ στην Αθήνα και εγκαινιάζεται η δεκάχρονη περίπου περίοδος της απόλυτης κυριαρχίας του οι επισκέψεις των ανατολίτικων συγκροτημάτων γίνονται σε μόνιμη ετήσια βάση.

Το 1886 η Αθήνα έχει κατακλυστεί πλέον από καφέ αμάν. Έχει διαπιστωθεί πως στα καφέ αμάν  οι γυναικείες μορφές είναι περισσότερες από τις αντρικές, αξίζει μάλιστα να αναφερθεί η περίπτωση της Ευθαλίας Δημητρίου, η οποία θάμπωνε με τους αισθησιακούς της χορούς το κοινό της. Οι γυναίκες αυτές κατάγονται κυρίως από την Σμύρνη και την Πόλη είναι Ελληνίδες μεταξύ τους  όμως υπάρχουν και Τουρκάλες, Αρμένισσες όπως και Εβραίες. Τα αντρικά ονόματα που μνημονεύονται σε συνάρτηση με το τραγούδι είναι πολύ λίγα, εκτός από τους Κονταξή και Βελέντζα μας παραδίδονται και ονόματα σμυρναίων καλλιτεχνών όπως του Κοκκινάκη, του Οβανέζη, του Εβραίου Δαβίδ και του Σουλιώτη Βούρκου. Οι άντρες διακρίνονται ως οργανοπαίκτες κυρίως και μπορούν να αναδειχτούν σε αστέρες του καφέ αμάν μόνο όταν κατέχουν τη θέση του πρώτου βιολιστή. Στην κατηγορία αυτή ανήκει ο Σμυρνιός Γιοβανίκας, ο Πανάνος Βογιατζής και ο Δημήτριος Ρόμπος.  Άλλοι γνωστοί είναι οι: Ζαράκης, Παπαναστασίου, Παπούτσας, ο Π. Ζορμπανάκης(1894) και ο Ρουμάνος Μοντρογκάντι. Από τα υπόλοιπα όργανα ξεχωρίζουν: σαντούρι :Κυριάκος Τσορβάς, Γεωργής Ρόμπος, Λάμπης, Χιώτης. Λαουτέριδες: Βογιατζής Δημ, Μουραμπάς Αριστοτέλης. Ο μόνος παίκτης κλαρίνου, του οποίου το όνομα διασώθηκε, είναι ο Παντελής Γκούμας. Το μπουζούκι αναφέρεται μόνο σε δύο περιπτώσεις.»

Ακολουθεί ανάλυση των τραγουδιών από το αρχείο Κουνάδη:

Το τραγούδι ¨Ο Γρίβας¨ αναφέρεται στον θάνατο του αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, στρατηγού και πολιτικού Θεόδωρου Γρίβα (Πρέβεζα 1797- 5/11/1862).
Το τραγούδι κυκλοφόρησε αρχικά με την ετικέτα της Gramophone Co (αριθμός δίσκου: 4-14635) και επανεκδόθηκε από τη Victor στον δίσκο με αριθμό VI-63546-A.
Γράφει σχετικά ο Αριστομένης Καλυβιώτης: «Η "The Gramophone Co Ltd" στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας της με την "Victor" είχε αποκτήσει μετά το 1903 το δικαίωμα χρήσης του σήματος της εταιρείας "International Zonophone Co.".

Σύμφωνα με την άποψη του Hugo Strötbaum από το 1905 (ή από το τέλος του 1904) αρχίζει να κυκλοφορεί τις νέες ηχογραφήσεις της αποκλειστικά με τις ετικέτες "Disque pour Zonophone" και "Zonophone Record". Όλοι αυτοί οι δίσκοι ήταν αριθμημένοι στη σειρά X-100000. Ταυτόχρονα η "The Gramophone Co Ltd" κυκλοφορεί κάποιες απ' τις παλαιότερες ηχογραφήσεις της με ετικέτες "Zonophone". Αυτό συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι το 1907. Από το 1909 η "The Gramophone Co Ltd" αρχίζει να κυκλοφορεί τις νέες ηχογραφήσεις της, πάλι με την ετικέτα "Concert Record Gramophone". Πολλές από τις νέες ηχογραφήσεις της "The Gramophone Co Ltd", κυκλοφορούν ταυτόχρονα και με την ετικέτα "Zonophone". Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1911, οπότε μάλλον σταμάτησε η κυκλοφορία νέων δίσκων της εταιρείας με ετικέτες "Zonophone"».

Σύμφωνα με τον Νικόλαο Γ. Πολίτη, ο οποίος κατατάσσει το τραγούδι ¨Παιδιά αν θέτε λεβεντιά¨, στα "κλέφτικα" (Ν. Γ. Πολίτης, "Κλέφτικα τραγούδια", Ιστορική έρευνα, Αθήνα, σελ. 14): «Ο κλέφτης, ο εξαίρων τον βίον αυτού, τον ανυψούντα το φρόνημα και αποκαθιστώντα αυτόν ελεύθερον, πρόσφορον δε προς ανάδειξιν πολεμικών αρετών, δεν αποκρύπτει ότι ο τοιούτος βίος είναι τραχύτατος και ότι πρέπει πολλήν να έχη καρτερίαν και αντοχήν προς τας ταλαιπωρίας ο ασπαζόμενος αυτόν. Την σκιεράν όψιν του βίου των κλεφτών εξεικονίζει το προκείμενον άσμα».Η ηχογράφηση κυκλοφόρησε αρχικά με την ετικέτα της Zonophone (αριθμός δίσκου: X 104619) ή της Gramophone Co (αριθμός δίσκου: 4-14636) και επανεκδόθηκε από τη Victor (αριθμός δίσκου: VI-63546-B).
Συγκαταλέγεται στον πρώτο κύκλο ηχογραφήσεων που πραγματοποίησε στην Αθήνα η εταιρεία "The Gramophone Co Ltd", το 1907, με ηχολήπτη τον Frederick William Gaisberg.

Στις ετικέτες του δίσκου αναγράφεται ο χαρακτηρισμός "Δημώδες". Ουσιαστικά έχουμε ένα τσάμικο και ένα κλέφτικο. Η επανέκδοση της Victor έγινε περίπου στα μέσα της δεκαετίας του’10 (1910).

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).