Τρίτη 23 Μαΐου 2023

294. ASTRON AS-308 ΤΣΙΜΠΛΑΚΗΣ ΜΠΙΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 1968

Μπίλης Τσιμπλάκης Γεώργιος ASTRON AS-308 Το τζάκι να καπνίζει (Συρτός) - Έφυγα και μετάνιωσα (Μπάλος) 1968- 45rpm- 7''

«Ο Γιώργος ο Μπίλης (βλέπε και ανάρτηση 187) γεννήθηκε στο ∆αµαριώνα της Νάξου και το όνομα του ήταν Γεώργιος Τσιµπλάκης (Μπίλης ήταν το καλλιτεχνικό του). Από νωρίς ασχολήθηκε µε τη μουσική και δεν άργησε να φανεί το πηγαίο ταλέντο του ειδικά στο στίχο. Υπήρξε ένας από τους παραγωγικότερους δημιουργούς αφού υπολογίζουμε ότι έγραψε πάνω από 250 τραγούδια. Την συντριπτική τους πλειοψηφία εκτέλεσε ο ίδιος, µε την χαρακτηριστική του φωνή και τους περίφημους λαρυγγισμούς του που έδιναν µια άλλη, πολύ όμορφη νότα στις εκτελέσεις του. Τα τραγούδια του Γιώργου Μπίλη θα μπορούσαν να χωριστούν µε βάση τη θεματολογία τους, σε τέσσερις κατηγορίες : Τα αμιγώς ερωτικά, του μετανάστη, τα ιστορικά και τέλος τα σατυρικά.

Στα ερωτικά του κινήθηκε στα γνωστά νησιώτικα θέματα  και μέτρα και στηρίχθηκε στις µμουσικές φόρμες που κυριαρχούσαν . Χαρακτηριστικότερα τραγούδια του που έγιναν και μεγάλες επιτυχίες η «Καπετάνισσα» και το «Αγαπώ έναν ψαρά». Στα τραγούδια του μετανάστη εξέφρασε όλη την αγωνία του νεόφερτου στην Αθήνα µ' ένα ιδιαίτερο τρόπο απόλυτα φυσικό και κατανοητό, δημιουργώντας εικόνες και συναισθήματα που µόνο ένας γνήσια λαϊκός καλλιτέχνης που κάνει τη ζωή του, την εμπειρία του και τις αγωνίες του τραγούδι, μπορεί . Κλασικό και χαρακτηριστικό τραγούδι του που έγινε και μεγάλη επιτυχία το θρυλικό πλέον «Μου σφυρίζει ο τροχονόμος». Σ' αυτή την ενότητα εντάσσονται και τα τραγούδια που έχουν ως θέμα τους τη νοσταλγία του γενέθλιου τόπου αλλά και την επιθυμία της επιστροφής . «Αθήνα σε βαρέθηκα», «Είχα µια βάρκα στο νησί», «Το παράπονο του σκύλου» έγραψαν τη δική τους ιστορία στο χώρο του νησιώτικου.

«Ένα αμπέλι κι ένα σπίτι που 'χω κάτω στο νησί,

δεν τ' αφήνω να µου δίνουν την Αθήνα τη μισή»

Στα ιστορικά του τραγούδια αποδίδει έμμετρα γνωστά ιστορικά θέματα µε τον δικό του ξεχωριστό τρόπο . «Του Όθωνα η σέλλα» και το «Κριός κι απόκριος να γίνω» καταγράφουν δύο ευρύτατα γνωστές διηγήσεις για αντίστοιχα περιστατικά μεταφέροντας τα µε περίτεχνο τρόπο από την λαϊκή αφήγηση στη λαϊκή μουσική. Όμως , όπως κάθε αυθεντικός λαϊκός καλλιτέχνης, έτσι κι ο Γιώργος Μπίλης είναι παράλληλα και ένας έγκυρος χρονογράφος. Έτσι μέσα από τα τραγούδια του περιγράφει πρόσωπα και καταστάσεις από την πολιτική ζωή του τόπου αλλά και γεγονότα γενικότερου ενδιαφέροντος : «Αντρέα και Μητσοτάκη», «Όλοι λένε παραμύθια»,  «Μ έκαψε η εφορία» αλλά και «Ο Μήτρος στο γήπεδο» και ένας ολόκληρος δίσκος ( «Μια βραδιά στη Λισσαβόνα» )για την επιτυχία της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου στην Πορτογαλία το 2004.

Τα τραγούδια που έκαναν γνωστό τον Γιώργο Μπίλη σ' ένα ευρύτερο κοινό ήταν τα σατυρικά του. Η περιβόητη «Χήρα η κακομοίρα», «Η ζωντοχήρα κι ο γιατρός», «Ο πύραυλος», «Το βιάγκρα» και τόσα άλλα σχολίασαν σκωπτικά δύσκολα θέματα για τη δισκογραφία χωρίς όμως να προκαλέσουν ή να υπάρξουν αντιδράσεις . Κι αυτό οφείλεται στην όλη εικόνα του λαϊκού αυτού καλλιτέχνη και στον περίτεχνο αυθόρμητο πηγαίο τρόπο που απέδιδε αυτά τα κατά πολλούς απαγορευμένα θέματα . Χωρίς ίχνος και υπόνοια χυδαιολογίας έπαιξε µε τα γενετήσια ένστικτα και τη φυσική ροπή προς τον έρωτα κάθε φυσιολογικού ανθρώπου και κατάφερε να τα προσαρμόσει στην απλή και αποδεκτή τους μορφή. Χαρακτηρίστηκε ως ένας σύγχρονος Αριστοφάνης..

Λίγα αλλά πολύ όμορφα ήταν και τα λαϊκά τραγούδια κυρίως ζεϊμπέκικο που έγραψε. Το κλασικότερο όλων, το «Πήγα να δω ένα φίλο µου», ακόμα και σήμερα τραγουδιέται και συγκινεί. Όσον αφορά την μουσική επένδυση των στίχων του, ο Γιώργος Μπίλης όπως προείπαμε στηρίχθηκε στους γνωστούς δρόμους της νησιώτικης μουσικής κλίμακας, πάτησε πάνω σε κλασικά κομμάτια της και διεύρυνε κάποιες παρυφές της. Την σεβάστηκε και δεν την καπηλεύτηκε. Την απέδωσε σωστά και χωρίς ακρότητες. Στα πλαίσια των δικών του φωνητικών δυνατοτήτων δημιούργησε ένα χαρακτηριστικό και προσωπικό στυλ, άμεσα συνδεδεμένο µε τα θέματα που διαπραγματεύτηκε.

Η έννοια του επιτυχημένου διασκεδαστή ίσως τον χαρακτηρίζει περισσότερο απ' αυτήν του τραγουδιστή. Ήταν τραγουδοποιός µε όλη τη θετική σημασία της λέξης. Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός ότι στη δισκογραφία του χρησιμοποιεί σε πάρα πολλά τραγούδια του παράλληλα µε το βιολί ή και µόνο του το κλαρίνο. Στη κοινωνική του ζωή ο Γιώργος ήταν αυτό που τον χαρακτηρίζει και στα τραγούδια του: απλός, λιτός, σκωπτικός, πρόσχαρος, κοινωνικός, σεμνός. Αν και γνώρισε την τεράστια επιτυχία ως καλλιτέχνης και την αποθέωση στην πίστα και στο πατάρι των κέντρων και των πανηγυριών, τις ίδιες στιγμές ήταν και ένοιωθε μετανάστης, βοσκός, ψαράς, αμπελουργός. Ήταν χαρά να συμμετέχει στις παρέες των συμπατριωτών του και το έκανε πολύ συχνά χωρίς να αποστασιοποιηθεί ποτέ απ' αυτές. Και φυσικά µε το πηγαίο χιούμορ του, την αυθεντικότητα του, την περιπαιχτική του διάθεση και τον καλοκάγαθο χαραχτήρα του γινόταν σημείο αναφοράς σε κάθε κοινωνικό περίγυρο. Η ευκολία του στη στιχοπλοκία και οι εύστοχες αναφορές του σε πρόσωπα και γεγονότα τον έκαναν περιζήτητο σε παρέες και γλέντια.

Μαζί µ'αυτόν έφυγε και µια ολόκληρη σχολή του νησιώτικου τραγουδιού, ειδικά στη σατυρική του διάσταση.»

Δυο πολύ όμορφα τραγούδια, ιδιαίτερα ο μπάλος, από τον Γιώργο Μπίλη στο σημερινό δισκάκι. Δυστυχώς τα μέλη της ορχήστρας δεν αναφέρονται, πιθανότατα όμως να είναι τα ίδια με την ανάρτηση 187.

Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).