Λαζαρίδης Γεώργιος ή Σπανός
ODEON GA 1337 Κονδυλιές Καστρινιώτικες - Συρτός Κισσανιώτικος (Κισσαμιώτικος)
1928-78rpm -10''
«Άγνωστα παραμένουν τα βιογραφικά στοιχεία για τον τραγουδιστή Γιώργο
Λαζαρίδη, με την υπέροχη φωνή και τη μικρή παρουσία στη δισκογραφία
γραμμοφώνου. Πρόκειται για Μικρασιάτη στην καταγωγή τραγουδιστή, ο οποίος
πρέπει να έζησε για κάποιο διάστημα στην Κρήτη, πιθανόν στο Ηράκλειο.
Υποδειγματικός αμανετζής, με ιδιαίτερη φωνή υψηλής τεχνικής, εντοπίζεται μεταξύ
1928-1930 σε δεκατέσσερις συνολικά ηχογραφήσεις κρητικών τραγουδιών και
αμανέδων στις εταιρίες Pathe, Odeon και Parlophone. Στις ηχογραφήσεις του τον
συνοδεύει μικρασιάτικου τύπου ορχήστρα με μουσικούς όπως ο Δημήτρης Σέμσης ή
Σαλονικιός και Γιάννης Δραγάτσης ή Ογδοντάκης στο βιολί, ο Χρήστος Μαρίνος στο
σαντούρι και ο Κώστας Καρίπης στην κιθάρα.
Μετά το '22 (μικρασιατική καταστροφή- ανταλλαγή πληθυσμών- νωρίτερα
ένωση Κρήτης 1913) ήρθαν στην κυρίως Ελλάδα ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες. Ανάμεσά
τους τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής: δημιουργοί, τραγουδιστές,
οργανοπαίχτες. Οι πρόσφυγες αναζητούσαν τόσο διασκέδαση όσο και έκφραση, ώστε
να ξεφύγουν για λίγο από τα βάσανα. Έτσι, στην Αθήνα έσμιξαν οι κομπανίες που
έπαιζαν στη Σμύρνη και στην Πόλη. Δημιουργήθηκε πάλι η "σμυρναίικη
σχολή" που την απετέλεσαν μεταξύ άλλων οι συνθέτες Βαγγέλης Παπάζογλου,
Παναγιώτης Τούντας, Σταύρος Παντελίδης, Γιάννης Δραγάτσης (Ογδοντάκης),
Δημήτρης Σέμσης (Σαλονικιός), Σπύρος Περιστέρης. Και οι τραγουδιστές Κώστας
Νούρος, Γιώργος Βιδάλης, Στελλάκης Περπινιάδης, Λευτέρης Μενεμενλής.
Έχουμε όμως και την "Πολίτικη σχολή" με τους συνθέτες Κ. Σκαρβέλη,
Αντώνη Διαμαντίδη, Γρηγόρη Ασίκη, Κώστα Καρίπη και Μαρίκα Πολίτισσα. Τα
σμυρναίικα τραγούδια είναι οι προπομποί των κατοπινών ρεμπέτικων της
Πειραιώτικης σχολής, αλλά και ένα γερό θεμέλιο για ολόκληρη τη νεότερη ελληνική
μουσική.
Το ίδιο συνέβη και στην Κρήτη. Υπήρξε πάντρεμα μουσικών ¨στοιχείων¨ και
τεχνικών εκατέρωθεν. Αυτό βέβαια συνέβη κυρίως στις μεγάλες πόλεις Χανιά,
Ρέθυμνο, Ηράκλειο και όχι στα χωριά. Το ίδιο υποστήριζε και ο Φουσταλιέρης.»
Η δεύτερη γραμμοφωνική πλάκα του Λαζαρίδη στη
Γερμανική Odeon η σημερινή ανάρτηση. Στην πρώτη ανάρτηση 240, πάλι με τον
Λαζαρίδη (στο 1336), έχουν προστεθεί κάποια ενδιαφέροντα ερευνητικά στοιχεία
που αφορούν τα τραγούδια.
Ο Συρτός Κισσανιώτικος φυσικά είναι Κισσαμιώτικος,
κάτι είχαν με την Κίσσαμο από παλιά δεν εξηγείται αλλιώς, το ότι σε αρκετούς
δίσκους δεν αναφέρεται σωστά (δες την ανάρτηση του Ροδινού 178 – Κυσσανιώτικος).
Στις φωτογραφίες εικόνες από την ανταλλαγή πληθυσμών και την ένωση της Κρήτης.
Στην πρώτη εικονίζονται πρόσφυγες με έναν λυράρη ανάμεσα τους.
Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).