Τσαγκαράκης Μιχάλης
(Τσαγκαρομιχάλης)- Τσαγκαράκης Δημήτρης- Τσαγκαράκης Γιώργος FIDELITY 2105010 Η
φλυτζανού (Μαντινάδες) - Βαρύς καϋμός ο χωρισμός (Συρτός Καμαριανός) 1970-
45rpm- 7''
Ένας από τους κορυφαίους και καταξιωμένους νεότερους συνθέτες και
στιχουργούς της Κρητικής μουσικής είναι ο Μιχάλης Τζαγκαράκης. Κατάγεται από
οικογένεια μουσικών αφού και τα 3 αδέλφια του (Δημήτρης, Στέλιος, Γιώργος-
βλέπε και αναρτήσεις 34, 46, 117, 224 και 225) είναι λαμπροί καλλιτέχνες.
Ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του Ηρακλή Τζαγκαράκη που ήταν ένας από τους
καλύτερους λυράρηδες της εποχής του, έμαθε λύρα.
Η καταγωγή του πατέρα του ήταν από τις Καμάρες. Ο Μιχάλης Τζαγκαράκης γεννήθηκε
στο Αποίνι το 1945 και μεγάλωσε στο Ηράκλειο. Ξεκίνησε την καριέρα του
παίζοντας και τραγουδώντας στα χωριά του Ηράκλειου που τότε σε όλα τα καφενεία
του χωριού γίνονταν και ένα γλέντι και υπήρχε μεγάλος συναγωνισμός. Έπαιζαν
μόνο οι πιο αναγνωρισμένοι λυράρηδες και δεν μπορούσε εύκολα να διακριθεί. Η
διάκριση του ήρθε όταν σε ένα γλέντι, στην Τουρλωτή, αυθόρμητα, αυτοσχεδίασε
την πρώτη του σύνθεση το τραγούδι "Κουτσομπόλες". Ο ενθουσιασμός, τα
χειροκροτήματα και το κέφι του κόσμου, όχι μόνο τον συγκίνησαν αλλά άλλαξαν
εντελώς την καλλιτεχνική πορεία της ζωής του. Άρχισε να συνθέτει τραγούδια που
έδιναν χαρά, γέλιο και κέφι στον κόσμο.
Με συνεργάτες τα αδέρφια του Δημήτρη και Γιώργο Τζαγκαράκη και με
άλλους καλούς λαουτιέρηδες, Κ. Κατσουλίερη και Γ. Ξυλούρη, ξεσήκωνε τον κόσμο
και χάρη στο ταλέντο της σύνθεσης και της ποίησης που είχε, ο κόσμος τον
αγάπησε, τον ξεχώρισε και πολύ γρήγορα έγινε γνωστός σε όλη τη Κρήτη, χωρίς να
έχει γράψει τα τραγούδια του σε δίσκο. Η Κρητική μουσική, την εποχή εκείνη
ακούγονταν μόνο στα χωριά. Το μοναδικό κέντρο στο Ηράκλειο που είχε Κρητικό
πρόγραμμα ήταν το Λιμενικό περίπτερο, και ήταν πολύ τιμητικό για το Μιχάλη
Τζαγκαράκη που επέλεξαν εκείνον, να παίζει λύρα κάθε βράδυ, με λαουτιέρη το Δ.
Φουκάκη. Το 1964 έγραψε τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών " Α' πλευρά-
Ξενιτεμένο μου πουλί, Β πλευρά-Χωριανοί χωριανοί", ενώ δεν είχε πάει ακόμα
φαντάρος. Στο στρατό υπηρέτησε στο Πυροβολικό το 1965-1967. Εκείνη την εποχή,
απαγορεύονταν το ραδιόφωνο και το κασετόφωνο στο στρατόπεδο. Ο Μιχάλης
Τζαγκαράκης ψυχαγωγεί με τη λύρα και τα τραγούδια του, αξιωματικούς και
φαντάρους, γράφει το τραγούδι "Νεοσύλλεκτοι φαντάροι", παίζει στη λέσχη
αξιωματικών, σε γιορτές που διοργανώνουν οι αξιωματικοί στο Αίγιρο και στο
ραδιοφωνικό σταθμό Κομοτηνής, προβάλλοντας τη μουσική παράδοση της
Κρήτης.
Το 1967 απολύθηκε από το στρατό. Εκείνη την εποχή στο Ηράκλειο,
υπήρχαν μόνο δυο κέντρα. Ο Ερωτόκριτος και η Καλλιθέα και κάθε σαββατοκύριακο
έπαιζε και διαφορετικό συγκρότημα. Κάθε φορά που έπαιζε ο Μιχάλης Τζαγκαράκης
τα κέντρα ήταν ασφυκτικά γεμάτα. Αυτό ήταν η αιτία που οι ιδιοκτήτες του
κέντρου Καλλιθέα, του ζήτησαν μόνιμη συνεργασία. Ήταν ο πρώτος λυράρης που
έπαιζε κάθε βράδυ και για πολλά χρόνια, στο κέντρο αυτό, με συνεργάτες του τα
αδέλφια του Δημήτρη και Γιώργο και το Ζαχαρία Σμπώκο, βοηθώντας έτσι την πορεία
και την εξέλιξη της Κρητικής μουσικής.
Την ίδια εποχή ξεκίνησε και μια νέα καλλιτεχνική καριέρα για τον
Μιχάλη Τζαγκαράκη, γράφοντας τα τραγούδια του σε δίσκους 45 στροφών. Η φήμη του
ξεπέρασε τα σύνορα της Κρήτης. Προτάσεις γίνονται και από το εξωτερικό από
Κρητικό σύλλογο της Καλιφόρνιας για μόνιμη εγκατάσταση.
Το 1970 σταμάτησε από το κέντρο Καλλιθέα για ένα χρόνο. Τη περίοδο αυτή συνεργάστηκε και με το Νίκο Ξυλούρη στο κέντρο Ραφίνα και Ερωτόκριτο.
Το 1970 σταμάτησε από το κέντρο Καλλιθέα για ένα χρόνο. Τη περίοδο αυτή συνεργάστηκε και με το Νίκο Ξυλούρη στο κέντρο Ραφίνα και Ερωτόκριτο.
Το 1971 συνεργάστηκε πάλι με το κέντρο Καλλιθέα, με συνεργάτες τα
αδέλφια του Στέλιο και Γιώργο.
Το 1972 ανοίγει το δικό του κέντρο την Ξαστεριά, χωρητικότητας 1000 ατόμων, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της δικτατορίας για το όνομα του κέντρου και τις αντιστασιακές μαντινάδες που έλεγε. Ανανεώνει το κρητικό πρόγραμμα της "Ξαστεριάς" και συνεργάζεται με αξιόλογους καλλιτέχνες όπως το μεγάλο Κώστα Μουντάκη, τον Βασίλη Νιράκη(Μπακαλιάρος), τον Γιώργο Ταμιωλάκη, τον Λαρετζάκη, τον Αντώνη Βαφάκη, τον Κώστα Γαρυφαλάκη, τον Γιάννη Δερμιτζάκη και τον Ζαχαρία Μελεσανάκη.
Πολιτικοί, τραγουδιστές, ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων ο Γεώργιος Μαύρος, ο Ντέμης Ρούσος, η 'Αννα Καλουτά, η Έρικα Μπρόγιερ, ποδοσφαιρική ομάδα της ΑΕΚ και η ηθοποιός Δώρα Σιτζανη με το μεγάλο συνθέτη Μάνο Λοΐζο (ήταν φίλοι και κουμπάροι του), επισκέπτονταν την Ξαστεριά και η κοσμοσυρροή ήταν πρωτοφανής. Γι αυτό το λόγο ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ανοίγει και δεύτερο κέντρο τον Ερωτόκριτο με συνεργάτη το Βασίλη Νιράκη. Η φιλία που έδενε το Μιχάλη Τζαγκαράκη με το Μάνο Λοΐζο ήταν μεγάλη. Ετοιμάζονταν να συνεργαστούν και να γράψουν ένα δίσκο με έντεχνα Κρητικά τραγούδια. Στο σπίτι του Μάνου Λοΐζου και της Δώρας Σιτζανη, παρουσία του διευθυντή της ΜΙΝΟΣ ΜΑΤΣΑΣ, κου Αχιλλέα Θεόφιλου, συζήτησαν για την επικείμενη συνεργασία. Ο Μάνος Λοΐζος ζητά από το Μιχάλη Τζαγκαράκη να εγκατασταθεί στην Αθήνα για ένα χρόνο, για πρόβες και ηχογραφήσεις, πράγμα δύσκολο για το Μιχάλη, γιατί έπρεπε να κλείσει τα δυο κέντρα που διατηρούσε στο Ηράκλειο.
Το 1972 ανοίγει το δικό του κέντρο την Ξαστεριά, χωρητικότητας 1000 ατόμων, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της δικτατορίας για το όνομα του κέντρου και τις αντιστασιακές μαντινάδες που έλεγε. Ανανεώνει το κρητικό πρόγραμμα της "Ξαστεριάς" και συνεργάζεται με αξιόλογους καλλιτέχνες όπως το μεγάλο Κώστα Μουντάκη, τον Βασίλη Νιράκη(Μπακαλιάρος), τον Γιώργο Ταμιωλάκη, τον Λαρετζάκη, τον Αντώνη Βαφάκη, τον Κώστα Γαρυφαλάκη, τον Γιάννη Δερμιτζάκη και τον Ζαχαρία Μελεσανάκη.
Πολιτικοί, τραγουδιστές, ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων ο Γεώργιος Μαύρος, ο Ντέμης Ρούσος, η 'Αννα Καλουτά, η Έρικα Μπρόγιερ, ποδοσφαιρική ομάδα της ΑΕΚ και η ηθοποιός Δώρα Σιτζανη με το μεγάλο συνθέτη Μάνο Λοΐζο (ήταν φίλοι και κουμπάροι του), επισκέπτονταν την Ξαστεριά και η κοσμοσυρροή ήταν πρωτοφανής. Γι αυτό το λόγο ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ανοίγει και δεύτερο κέντρο τον Ερωτόκριτο με συνεργάτη το Βασίλη Νιράκη. Η φιλία που έδενε το Μιχάλη Τζαγκαράκη με το Μάνο Λοΐζο ήταν μεγάλη. Ετοιμάζονταν να συνεργαστούν και να γράψουν ένα δίσκο με έντεχνα Κρητικά τραγούδια. Στο σπίτι του Μάνου Λοΐζου και της Δώρας Σιτζανη, παρουσία του διευθυντή της ΜΙΝΟΣ ΜΑΤΣΑΣ, κου Αχιλλέα Θεόφιλου, συζήτησαν για την επικείμενη συνεργασία. Ο Μάνος Λοΐζος ζητά από το Μιχάλη Τζαγκαράκη να εγκατασταθεί στην Αθήνα για ένα χρόνο, για πρόβες και ηχογραφήσεις, πράγμα δύσκολο για το Μιχάλη, γιατί έπρεπε να κλείσει τα δυο κέντρα που διατηρούσε στο Ηράκλειο.
Φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).