317. HIS MASTER'S VOICE 7PG 3857 ΠΥΡΓΑΚΗ ΦΙΛΙΩ- ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ- ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΣΤΑΣ- ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ 1969

Πυργάκη Φιλιώ- Βασιλόπουλος Γιάννης- Κοντογιώργος Κώστας- Βασιλειάδης (Βασιλάρης) Αριστείδης HIS MASTER'S VOICE 7PG 3857 Μέσα στο γιόμα χωριανή μου (Τσάμικο) - Ξύπνα Γιώργο μου το πρωΐ (Καλαματιανό) 1969- 45rpm- 7''

«H Φιλιώ Πυργάκη γεννήθηκε στον Aσπρόκαμπο Kορινθίας το 1939 και εμφανίστηκε στο πάλκο στα μισά της δεκαετίας του ’50. Ήταν η εποχή που οι τραγουδιστές, ειδικά στο χώρο του δημοτικού τραγουδιού, μεστώνονταν από παιδάκια. Την περίοδο εκείνη το είδος αναζητούσε νέους πρωταγωνιστές που θα εξέφραζαν, και το χτες αλλά και το -τότε- «σήμερα».
Στην κοινωνία η ξενιτειά αποτελούσε μονόδρομο για πολλούς όπως και η εσωτερική μετανάστευση. Τα νέα δεδομένα και το πάντρεμα του χωριού με την πόλη αντανακλάστηκαν μέσα από νέες δημιουργίες που πατούσαν γερά στο παρελθόν αλλά εμπλουτίζονταν από τα κατάλληλα μπολιάσματα των καιρών. Αυτό ίσχυε και για τη δισκογραφία αλλά και για την διασκέδαση. Το γλέντι, ο χορός, το ξέδομα αποτελούσε ανάγκη ζωής, σε έναν τόπο όπου οι άνθρωποι έχουν το τραγούδι ως τροφή.

Η Πυργάκη απ’ τα πρώτα χρόνια του ’60 έγινε στο «ψωμί του κόσμου» ηχογραφώντας σειρά δίσκων 45 στροφών στην Κολούμπια έχοντας στο πλευρό της τον πολύ Γιώργο Κόρο στο βιολί και τον κλαρινίστα Κώστα Κοντογιώργο που με τη σειρά του ήταν «φίρμα» της εταιρείας στο εργοστάσιο στον Περισσό. Δική του ανακάλυψη ήταν η Πυργάκη και με δικά του τραγούδια ξεκίνησε και αγαπήθηκε από το πανελλήνιο.
Η φωνή της ήταν καταιγίδα που ράγιζε τις καρδιές και ρίζωνε σ’ αυτές. Δεν είχε το «βελούδο» της Βέρρα ή το «κεντράρισμα» της Κολλητήρη αλλά ήταν περίτεχνη με τη μεστότητά της και συγκινούσε.
Δούλεψε γερά στα «δημοτικάδικα», τα μαγαζιά που άνθιζαν στο κέντρο και τα «εξαπτέρυγα» της Αθήνας (Έλατο, Πλάτανο, Bοσκοπούλα, Eλληνικό Γλέντι, Σταλακτίτες, Γλυκοχαράματα, Αγρίμια κ.ά) συνεργαζόμενη με σπουδαίους ερμηνευτές (Καρναβά, Κάβουρα, Σκαφίδα κ.ά.) και οργανοπαίκτες (Κόρο, Βασιλόπουλο, Γιαούζο, Κοκοντίνη, Mάκη Bασιλειάδη, Βαγγέλη και Βασίλη Σούκα, Μάγκα κ.ά).

Στα πανηγύρια λειτουργούσε σαν κεντρικό σημείο αναφοράς. Ήταν απ’ τις περιπτώσεις που πρώτα έπρεπε να κλείσεις εκείνην και μετά να πας στους επόμενους. Η Πυργάκη στην περιοχή της Λαμίας και της Λειβαδιάς ακόμη και λίγο πριν φύγει απ’ τη ζωή… ήταν Θεά! Και μόνο η παρουσία της προκαλούσε κύματα ενθουσιασμού στους μερακλήδες αλλά και τους νεότερους. Αλλά γενικά η Πυργάκη είχε πανελλήνια πέραση γι’ αυτό και εμφανίστηκε σε πολλές γωνιές της χώρας μας καθώς και σε Αμερική, Καναδά, Γερμανία, Αυστραλία, Σκανδιναβία, γνωρίζοντας μεγαλειώδη υποδοχή.
Μετά το δισκογραφικό ντεμπούτο της με το κλέφτικο «Βαρέθηκα τα νιάτα μου» και το τσάμικο «Μην τα μαλώνεις τα παιδιά» ακολούθησε το 1964 το καλαματιανό «Πέρασε ένας κυνηγός», πάντα του Κοντογιώργου και με τον Κόρο στο βιολί.

Το 1966 σειρά είχαν το «Λιβανατείκο» (κλαρίνο ο Γιώργος Γιαούζος) και το σπαρακτικό τσάμικο «Πουλιά μου σας παρακαλώ» (κλαρίνο ο Βασίλης Σαλέας), που στέριωσαν πια για τα καλά την Πυργάκη στο μουσικό στερέωμα και στη συνείδηση του κόσμου.

Μέχρι και λίγο μετά τα μισά του ΄70 παρέμεινε στην Κολούμπια ηχογραφώντας 45άρια αλλά και μεγάλους δίσκους.
Στη συνέχεια δισκογράφησε σε μικρότερες εταιρείες, σημειώνοντας επιτυχία, ενώ κυριολεκτικά αμέτρητες είναι οι ζωντανές ηχογραφήσεις που κυκλοφορούν με εκείνη πρωταγωνίστρια. Αν μπορούσαν να μετρηθούν οι πωλήσεις αυτών των άλμπουμ θα μιλάγαμε για… ατέλειωτη πλατίνα. Οι εγγραφές αυτές, παρά τα ταπεινά τεχνολογικά μέσα, -λίγες είναι αντάξιες της-, δείχνουν και τη δυναμική της αλλά και τη λατρεία του κοινού για τη φωνή της.

Στο λαϊκοδημοτικό είδος, παρά τις αστοχίες που υπήρχαν κυρίως στο στιχουργικό μέλος, η Πυργάκη κατάφερε να σταθεί μ’ αξιοπρέπεια και χαρακτήρα. Μεγάλο σουξέ έκανε με το πείραγμα του Κώστα Πίτσου στο «Σαν περπατάς, παραπατάς», απ’ τους μεγάλους ύμνους των πανηγυριών.
Δυστυχώς για μας, περιπτώσεις σαν της Πυργάκη κι άλλων ευλογημένων του δημοτικού τραγουδιού, δεν αξιοποιήθηκαν αναλόγως του χαρίσματος τους.
Η Φιλιώ Πυργάκη θεσμοθέτησε το «Καμπίσιο» και το «Καγκέλι» χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η γκάμα της δεν ήταν πλατιά. Σίγουρα όμως δεν ήταν και ατελείωτη, όπως όμως ήταν η ακτινοβολία της.

Θυμάμαι τον συνοδοιπόρο της και πηγαίο ερμηνευτή και δημιουργό Στάθη Κάβουρα, να μου περιγράφει θύμησες απ’ όταν άνθρωποι τραβούσαν στερήσεις και έκαναν πολλά χιλιόμετρα για να τους απολαύσουν, -εκείνον, τη Φιλιώ και μερικούς ακόμη καλλιτέχνες- για λίγες στιγμές, μια βραδιά. Μιλάμε για τραγουδιστές που διέθεταν ένα ευρύ και ισχυρό πυρήνα θαυμαστών που εκτιμούσαν τον τρόπο και τις προθέσεις τους. Για πολλούς ανθρώπους για πολλά χρόνια, το να δουν έστω και για μια φορά την Πυργάκη, ήταν ένα γεγονός ζωής.
Λένε πως έφυγε στις 17 Ιουλίου 2021...»

"Γεννήθηκα στο Αγρίνιο το 1939. Ο πατέρας μου και η μάνα Αγρινιώτες. Ο παππούλης μου Γιάννης Βασιλόπουλος από την Κωνσταντινούπολη, ήρθε στην Φιλιππιάδα.
Η γιαγιά μου από το Μεσολόγγι. Τσιγγάνα. Είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Υπηρέτησα φαντάρος στην Τρίπολη.
Τα καλύτερα κλαρίνα που άκουγα τότες, ήταν: Ο Χαράλαμπος Μαργέλης, ο Κώστας Φουσκομπούκας ο πατέρας του Αριστείδη Μόσχου, ο Βασίλης Τουρκοβασίλης από την Πρέβεζα, ο Βάγιος Μαλλιάρας και ο Γουρνόπουλος από τη Βουργιά Μεσολογγίου.
Οι θείοι μου, Κώστας και Γρηγόρης έπαιζαν κλαρίνο. Ο Χριστόφορος σαντούρι, ο Μήτσος τραγουδούσε μαζί με τον πατέρα μου Γιώργο Βασιλόπουλο, από τα καλύτερα κλαρίνα, με έβγαλαν στην πιάτσα. Εμάς ποτέ δε μας είπαν «Γύφτοι». Επίσημα ντυμένοι έρχονταν και μας έπαιρναν με τα άλογα για τους γάμους και τα πανηγύρια. Αιτωλοακαρνανία, Άρτα, Πρέβεζα, Πάτρα σέβονταν τα όργανα. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν προσωπικότητες.

Στην Αθήνα ήρθα 18 χρονών. Πρώτο μαγαζί του Δημήτρη Μασούρα στην Ομόνοια «Ο Ευρώτας» μετά με τον Δημήτρη Ζάχο στην Πλατεία Βάθη στην «Ζούγκλα». Έπαιξα με τον Κώστα Ρούκουνα στην Ηπείρου, τη Σοφία Κολλητήρη, την Τασία Βέρα, τον Γιώργο Παπασιδέρη, Γιώργο Μεϊντανά και πολλούς άλλους. Μ’ άκουσε ο Στέλιος Καζαντζίδης και μ’ έβαλε στο δίσκο στην Κολούμπια. Το μεροκάματο 30-60 δραχμές στις αρχές του ’60. Τώρα είμαι πρώτο όνομα και είναι ανάλογο. Είμαι αυτοδίδακτος και όταν εκτελώ το όργανο δίνω την ψυχή μου. Όπως αγαπώ το παιδί μου πιο καλά αγαπώ το όργανο. Άκου να σου πω, εγώ παίζω το ΛΑ κλαρίνο είναι πιο σωστό από το ΝΤΟ δεν το αγριεύει το όργανο, το ΛΑ είναι γλυκό. Το κλαρίνο που ‘χω το πήρα 100 δραχμές από το σακούλι ενός Βλάχου. Είναι πάνω από 100 χρονών όργανο. Ο άνθρωπος δεν ήξερε τι μου ‘δώσε. Το παν στο κλαρίνο είναι το φύσημα και οι ανάσες. Το φύσημα πρέπει να ‘ναι ταιριασμένο με τα δάχτυλα, διαφορετικά «αλλού παπάς κι αλλού τα ράσα του». Η ανάσα από τη μύτη μόνη της. Μόνο εγώ να το καταλαβαίνω. Άμα το νιώσει ο ακροατής, πάει χάλασε το κομμάτι.

Κάποτε με κάλεσε ο Μίκης Θεοδωράκης και με πήρε και με πήγε ο Γιάννης ο Πέτσας (κιθάρα). Όταν πήγα στο Στούντιο, ήτανε 30 με 40 μουσικοί και ο Μίκης Θεοδωράκης μου ‘δώσε την παρτιτούρα και λέω του Γιάννη: «Τι μου δίνει εδώ; Μου ‘δώσε μια παρτιτούρα». «Μαέστρο, δε διαβάζει τις νότες», του είπε ο Γιάννης και ο Μίκης ήθελε να με διώξει και όπως κάθισε στο πιάνο του λέω: «Δάσκαλε παίξε και θα το παίξω». Τα ‘χασέ ο Μίκης και γυρίζει και λέει: «Πώς είναι δυνατόν να κρατάει τόσες φωνές στο μυαλό του!» «Ώσπου να πάμε στη Θεσσαλονίκη» μου λέει, «θα σε μάθω μουσική». Εν τω μεταξύ τον πιάσανε – Χούντα ήτανε- και δεν είχα την τύχη να προλάβω να διαβάσω μαζί του.

Από μικρός μ’ άρεσε η Βυζαντινή μουσική, παίρνω το όργανο, συγκεντρώνομαι και κατεβάζω αυτά που θέλω και πατάω στους δρόμους της Βυζαντινής μουσικής Ραστ Σαμπάχ Ουσάκ Νέβα Γιαβέντι. Μπορώ να παίζω τα πιο δύσκολα κοντσέρτα, αρκεί να τ’ ακούσω μια φορά. Έχω παίξει κλαρίνο στο δίσκο του Σταύρου Ξαρχάκου «Η Ελλάδα της Μελίνας». Τι άλλο θέλεις! Έχω 3 κορίτσια και 2 αγόρια παντρεμένα και μ’ εγγόνια. Τη γυναίκα μου την έχασα. Μ’ αρέσει το ωραίο ντύσιμο, το βρήκαμε από τη γενιά του πατέρα μας. Είναι παράδοση. Ο άνθρωπος δεν ζει για να γεμίζει την κοιλιά του αλλά για να μοσχοβολάει."
Ο μεγάλος μουσικός έφυγε στις 4/2/2011 σε ηλικία 72 χρονών!

Γεννήθηκε το 1932 στον Πύργο Ηλείας (κατά άλλους στο Ριόλο Αχαΐας), κατάγεται από οικογένεια μουσικών και είναι αδερφός του μεγάλου Μάκη Βασιλειάδη.
Εκτός από κλαρίνο που το γνωρίζει πολύ καλά παίζει και φλογέρα με μοναδικό τρόπο!
Ο Βασιλάρης (Βασιλειάδης) είναι ο πρώτος που μελέτησε και τελειοποίησε τη φλογέρα ανοίγοντας ακόμα δύο τρύπες (από έξι τις έκανε οκτώ) έχοντας έτσι μια πλήρη οκτάβα στη διάθεσή του!
Κατέχει ξεχωριστή θέση στο πάνθεον των μουσικών του κλαρίνου γιατί θεωρείται ο πιο ενήμερος και τελειότερος εκτελεστής των αυθεντικών παραδοσιακών τραγουδιών.

Έχει συνεργαστεί με όλα τα μεγάλα ονόματα του δημοτικού τραγουδιού στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συμμετοχές σε ραδιοτηλεοπτικές παραγωγές και σε ηχογραφήσεις δίσκων. Εκτός από τα παραδοσιακά παίζει και τα "καμπίσια" όχι όμως όπως παίζονται σήμερα αλλά όπως παίζονταν παλιά. Έχει διδάξει κλαρίνο σε πολλούς νέους μουσικούς.
Οι δύο γιοί του είναι επίσης μουσικοί (ο Μπάμπης παίζει και αυτός κλαρίνο). Είναι χαρακτηριστικό του παιξίματος του το σόλο "Αργείτικο καλαματιανό".
Ο Αριστείδης Βασιλάρης έφυγε απ τη ζωή στις 11 Αυγούστου 2013.

Βιογραφικά στοιχεία για τον Κώστα Κοντογιώργο σε παλαιότερες αναρτήσεις.

Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).