Παπαβραμίδης Νίκος RCA 48g 2089 Αγγείου τικ (Ποντιακό)
- Κατήβα στον διπόταμον (Ποντιακό) 1960- 45rpm- 7''
Γεννήθηκε
στην Αργυρούπολη του Πόντου το 1907, αλλά μεγάλωσε στην Τραπεζούντα, όπου
εργαζόταν ο Κρωμναίος πατέρας του.
Έμαθε να
παίζει λύρα από την ηλικία των 10-12 ετών. Η πρώτη λύρα του μάλιστα ήταν
καμωμένη από τον ίδιο με κλωστές καρουλιού – παιχνίδι, με άλλα λόγια, ο ίδιος
όμως έκανε τάχα ότι παίζει, προκαλώντας το ενδιαφέρον των μικρότερων παιδιών
που έτρεχαν από πίσω του.
Ο πατέρας
του, όταν διαπίστωσε την αγάπη του για τη λύρα, παράγγειλε σε κάποιον μαραγκό
να του φτιάξει μία, την οποία του την έδωσε αποβραδίς για να πει τα κάλαντα.
Από τότε αφοσιώθηκε στη λύρα και δεν ήθελε να πάει στο σχολείο.
Όταν έμαθε ο
δάσκαλος τι συνέβαινε, του είπε γελώντας: «Τα γράμματα φαντάγματα, υιέ μ’ την
λύραν παίξον».
Το 1923, με
την Ανταλλαγή, έφηβος ήρθε με την οικογένειά του στην Ελλάδα. Μια λύρα, η
κεμεντζέ του, ήταν το μόνο πράγμα που πήρε μαζί του ο Νίκος, τότε το ΄23, που
τους φόρτωσαν όλους σωρηδόν στο καράβι, γεμίζοντάς το μέχρι τ΄αμπάρια, για να
τους φέρουν στην Ελλάδα. Θα΄ταν δεν θα΄ταν τότε στα 15 του.
Το καράβι,
στο οποίο πλήρωσαν ναύλο, τους άφησε στη Μακρόνησο, όπου έμειναν σε σκηνές
τρεις μήνες, και από εκεί πήγαν και εγκαταστάθηκαν στον Πειραιά. Μαζί του είχε
και τη λύρα και άρχισε να παίζει, μαθαίνοντας τους σκοπούς των τραγουδιών από
μεγαλύτερους λυράρηδες.
Ο
Παπαβραμίδης φέρεται να είχε δάσκαλο τον σπουδαίο λυράρη Δήμο (τον
«Κωνσταντά»).
Ο Νίκος στην
Ελλάδα, όπου ήρθε με μόνη «αποσκευή» την κεμεντζέ του, έμελλε να γίνει μεγάλος
και τρανός λυράρης. Ο Νίκος Παπαβραμίδης με τ΄ όνομα. Οι νεότεροι μπορεί να μη
τον ξέρουν, αλλά οι παλιοί τον θυμούνται και στην Τουρκία είναι γνωστός στους
Μαυροθαλασσίτες που είναι λάτρεις της μουσικής του μιας και ο Παπαβραμίδης
τραγουδούσε και στα τούρκικα. Μάλιστα υπάρχει και τραγούδι τούρκικο που λέει
«κοίτα πώς παίζει η κεμεντζέ του Νίκου».
Ο Σταυρίκος
Παπαβραμίδης αναφερόμενος στον αδελφό του είχε πει: «Ήταν και λυράρης ο αδελφός
μου, Νίκος Παπαβραμίδης με τ΄ όνομα. Έπαιζε την ποντιακή λύρα και χαλούσε ο
κόσμος. Τον φώναζαν συχνά και στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Έπαιξε και στα
εγκαίνια της τηλεόρασης, τότε που έπαιξε για πρώτη φορά πρόγραμμα». Ο Νίκος
Παπαβραμίδης μπορεί να πέθανε το 1995, η μουσική και τα τραγούδια του όμως
έμειναν.
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο …(εδώ).