Τετάρτη 28 Ιουλίου 2021

100. RCA 47g 2157 ΞΥΛΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΣ (ΨΑΡΟΝΙΚΟΣ) - ΞΥΛΟΥΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1961

Ξυλούρης Νίκος (Ψαρονίκος- Αρχάγγελος της Κρήτης)- Ξυλούρης Ιωάννης (Ψαρογιάννης) RCA 47g 2157 Επισκοπικές κοντυλιές - Νέος Βενεραθιανός συρτός 1961- 45rpm- 7''

‘Μεσημέρι και ο ήλιος έκαιγε τη πέτρα. Παραμονή του πανηγυριού και ο Νίκος έβαλε μπροστά το μοτοσακό. Απόθεσε τη λύρα μπροστά του και πίσω κάθισε ο Γιάννης με το λαούτο στο χέρι. Διέσχισαν τη Πλατιά Στράτα και πέρασαν τη Χανιώπορτα. Προχώρησαν στην Εξηνταδύο Μαρτύρων και βγήκαν στα περίχωρα του Ηρακλείου. Ο Νίκος είχε «τα μάτια του τέσσερα» κι ο Γιάννης μιλούσε για τους μερακλήδες του χωριού. Το γλέντι θα κρατούσε δυο με τρις μέρες. Μπήκαν στους χωματόδρομους για το χωριό και ο μοτοσακός μούγκριζε σε κάθε στροφή και στις πασπάλες του δρόμου φαλτσάριζε. Ο Νίκος ήταν απασχολημένος με την οδήγηση και μόλις έφερνε το μοτοσακό στα ίσια του αναφωνούσε ενθουσιασμένος. Διέσχιζαν τους τόπους με τα αμπέλια, με τα αγίνωτα σταφύλια και τις ελιές. Στο βάθος τα βουνά κάρφωναν με τα κορφές τους τον ουρανό.
Στα δασωμένα πλάγια τα χωριά έλαμπαν ασβεστωμένα στο ήλιο. Τα στρώματα της σκόνης έκαναν όλο και πιο δύσκολη την οδήγηση μα η λαχτάρα του γλεντιού, τους γέμιζε κέφι και όρεξη. Ο ανηφορικός δρόμος με τις πασπάλες και τους τράφους δυσκόλευε το μηχανάκι. Πίσω τους φαινόταν το Ηράκλειο με τη θάλασσα να απλώνεται γαλάζια. Μικρό φαινόταν από μακριά! Ο ένας έπαιζε το σκοπουλάκι με το στόμα και ο άλλος συνόδευε και που και που πετούσαν κάποια μαντινάδα και σκούσαν στα γέλια. Έτσι πήγαιναν και πήραν αεράτα τη στροφή με τις πασπάλες. Ο μοτοσακός φάλτσαρε και ο Νίκος προσπάθησε να κρατήσει το τιμόνι. Δυστυχώς και παρ’ ελπίδα το τιμόνι στράβωσε και το πέσιμο ήταν άγαρμπο και απότομο. Ο Νίκος μέσα στις σκόνες σηκώθηκε και φώναξε:
-Γιάννη, Γιάννη!!!
Πλησίασε τον αδερφό του που είχε πέσει πάνω στις πέτρες του τράφου. Μίλησαν, στάθηκε στα πόδια του ο μικρός αδερφός αλλά με δυσκολία περπατούσε. Το κοστούμι είχε ξεσκιστεί και τα αίματα είχαν ανεκατωθεί με τη σκόνη του δρόμου.
-Νίκο, Νίκο… το λαούτο! Το λαούτο!
Το λαούτο είχε χτυπηθεί άσχημα κι ο Γιάννης δεν κοιτούσε που δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια του, μόνο είχε την έγνοια του οργάνου. Ο Νίκος βλέποντας τον αδερφό του στα αίματα και στις σκόνες μουρμούρισε:
Το λαούτο ξαναγίνεται, εσένα να δούμε τι έχεις!
Για καλή τους τύχη περνούσε ένα φορτηγό, που σταμάτησε σαν είδε τους κατασκονισμένους νέους. Γύρισαν στο Ηράκλειο κι η πρώτη δουλειά ήταν αν πάνε στο νοσοκομείο. Αφού γιατροπόρεψαν οι ντόκτορες το Γιάννη, επέστρεψαν σπίτι.
-Μείνε εσύ Γιάννη σπίτι κι εγώ πάω να βρω συνάδελφο, να με βοηθήσει να βγάλομε το γλέντι των ανθρώπω στο χωριό.
Έτσι κι έγινε. Ο λαβωμένος αδερφός έμεινε σπίτι κι ο Νίκος πήρε τη λύρα του και με κάποιο φίλο λαουτιέρη πήγαν στο χωριό και γλέντησαν τους χωριανούς, μετά τον εσπερινό αλλά και τη μέρα της γιορτής του Αγίου. Τρεις μέρες γλεντούσε τον κόσμο. Χαρά του να γλεντά τους βασανισμένους ανθρώπους που αναζητούσαν αναπνοές στα δίσεχτα εκείνα χρόνια της φτώχειας, των ξενιτεμών και της σκληρής ζωής. Ο Νίκος έπαιζε και τραγουδούσε ασταμάτητα. Οι κρητικοί προσπαθούσαν να συνέλθουν από το πόλεμο, τα ανόσια έργα των ναζιστών και τα μετεμφυλιακά χρόνια. Πέτρινα χρόνια. Ο Νίκος τρέχει από πανηγύρι σε πανηγύρι δίνοντας ανάσες ζωής με τη λύρα και το τραγούδι του. Οι ξένες μουσικές έχουν κυριαρχήσει εκείνο τον καιρό κι ο Νίκος αγωνίζεται να δώσει ζωή στη κρητική μουσική, στους σκοπούς, στους χορούς, στα ριζίτικα…..’

Όφου και κατοστάρισα. Με όλη του την αγάπη, από τον Νίκο όπως λέει και το αυτόγραφο και με πολύ αγάπη από τις ‘Πέρδικες’, ένα δισκάκι από τα πρώτα του Ψαρονίκου. Σκέφτηκα για τις εκατό δημοσιεύσεις, για δώρο να ξεκινήσουμε και τα LP, από την επόμενη. Θα δούμε γιατί έπιασε η ζέστη, μας τραβάνε οι παραλίες και μας καλεί και η Μεγαλόνησος.
Το όμορφο κείμενο παραπάνω θα το βρείτε στις πληροφορίες ολόκληρο.
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό αρχείο ….(εδώ)