Στασινόπουλος Σωτήρης (Αηδόνι του
Μοριά- Σκέντζος- Χαρδαβέλας) COLUMBIA 56091-F Μαγουλιανίτισσα - Ο κόρακας 1927-
78rpm- 12''
«Καραβιές
κάθε μέρα από ανθρώπους φτωχούς, από ελληνόπαιδα μικρά, από κορίτσια νέα, από
αδελφάδες, από γυναίκες κι από γέρους ακόμη, αφήνουν τη δύστυχη πατρίδα μας
ζητούντες στη μαύρη ξενιτιά το ψωμί τους, την ασφάλειά τους, την ησυχίας τους».
Αυτά διαβάζουμε, ανάμεσα σ’ άλλα, στην εφημερίδα «Φρουρός» της Καλαμάτας, στις
19 Μαρτίου 1909.
Ανάμεσά
στους πρώτους Έλληνες που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στην Αμερική την
περίοδο 1896-1921 ήταν και ο μοναδικός, μετέπειτα, τραγουδιστής δημοτικών
τραγουδιών στην Αμερική, Σωτήρης Στασινόπουλος, που γεννήθηκε το 1880 στη
Στρέζοβα(σήμερα Δάφνη) Καλαβρύτων, όπου ήταν γνωστός με τα παρατσούκλια :
Σκέντζος ή Χαρδαβέλλας.
Ο
Σωτήρης Στασινόπουλος πήγε στην Αμερική λίγο μετά το 1900, ήταν από τους
πρώτους που ηχογράφησαν εκεί. Την πρώτη του ηχογράφηση την έκανε το 1921. Ήταν
το κλέφτικο «Δροσούλα» που λίγο αργότερα επανεκδόθηκε μαζί με το «Τα πρόβατα
βελάζουνε». Ηχογράφησε στην Αμερική συνολικά περίπου 100 δημοτικά
τραγούδια(κλέφτικα, συρτά, τσάμικα και καλαματιανά), ένα ζεϊμπέκικο(Αποφάσισα
να γίνω στην Αγιά Σοφιά κουμπές) και ένα Σμυρναίικο Μπάλλο, για λογαριασμό των
εταιρειών COLUMBIA, VICTOR και OKEH.
Στην
Αμερική συνεργάστηκε με μοναδικούς οργανοπαίχτες που άφησαν εποχή. Με τον Νίκο
Σουλεϊμάνη(κλαρίνο), με τον Γιάννη Κυριακάτη(κλαρίνο), τον Αθανάσιο
Βρούβα(κλαρίνο), τον Νίκο Ρέλλια(κλαρίνο), τον Γιάννη Μακεδόνα(κλαρίνο), τον
Κώστα Γκαντίνη(κλαρίνο) και Λουί Ρασσιά(σαντούρι). Ο ίδιος έπαιζε λαούτο. Ήταν
μεγάλη η αγάπη του για τα δημοτικά τραγούδια. Αυτό φαίνεται και από την έκδοση
του βιβλίου του «Αθάνατα Ελληνικά Ηρωικά Τραγούδια»(Νέα Υόρκη 1944).
Μοναδικό φαινόμενο τραγουδιστή. Ο
τρόπος και έκφρασή του δεν έχει ταίρι. Εκείνο όμως που μας καταπλήσσει είναι η
έκταση της φωνής του. Όσοι τραγουδούν γνωρίζουν τι δύσκολο είναι να τραγουδάς
το φωνήεν ι στην ψηλότερή σου νότα. Όλοι βάζουμε τους στιχουργούς ν’ αλλάξουν
τη λέξη και να βάλουν το φωνήεν α στην ψηλότερη νότα που έχουμε να
τραγουδήσουμε. Ετούτος δω τραγουδάει το ι στη νότα κόντρα Re και τρελαίνεσαι με
την ευκολία του, τη σταθερότητα και εκφραστική του δύναμη (Βλέπε «Δε στο ‘πα
Γιώργη μ’ μια και δυο»). Πέθανε το 1960
στην Αμερική.
Προσωπική
πάντα άποψη, ο Στασινόπουλος ήταν ο καλύτερος στο δημοτικό τραγούδι.
Πραγματικός Τενόρος (έτσι τον αναφέρουν και στα αυτοκόλλητα των δίσκων της Αμερικής).
Αγαπημένος του παππού μου όπως και δικός μου. Οι δίσκοι του βρίσκονται δύσκολα
σε μεγάλες τιμές, αφού η ζήτηση είναι μεγάλη και από τους νεότερους συλλέκτες
δημοτικής μουσικής.
Ο Σωτήρης Στασινόπουλος παίζει λαούτο στο κλέφτικο “Ο κόρακας” και έχουμε την ευκαιρία
να τον ακούσουμε να συνοδεύει ο ίδιος το τραγούδι του σε αυτή τη μεγάλη πλάκα
γραμμοφώνου (12΄΄).
Ώρε, τι
έχεις καημένε, κόρακα, αχ αμάν μωρέ,
που
σκούζεις, και, μωρέ, και φωνάζεις
να μη διψάς,
να μη διψάς για αίματα,
αχ -Γεια σου
λεβέντο-Σωτήρο από τα Καλάβρυτα!
ωρέ, να μη
διψάς, να μη διψάς για αίματα, αχ μωρέ,
για
τούρκικα, τούρκικα κεφάλια, κόρακα, αχ από,
πέρασα από
τη Τζουμαγιά, αχ ώρε, πέρασα,
ωχ, πέρασα από
τη Τζουμαγιά, αχ μωρέ,
κι αγνάντιο
στη, μωρέ, στη Δοϊράνη, αητός κορμιά, αχ,
να ιδείς
κορμιά πώς κείτουνται
-Γεια σου
Στασινόπουλε, γεια σου -Ωχ!
δεν
ματαχαϊδεί, δεν ματαχαϊδεί δεν ματαχαϊδεί σαν τέτοια λυγερή (σφαγή).
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το
ηχητικό αρχείο ….(εδώ)
