Ο Γιώργης Καλομοίρης (Γιωργαντός)
γεννήθηκε στα Ανώγεια το 1931. Τα πρώτα βήματα στη μουσική, έγιναν από μικρό
παιδί, στο Περαχώρι, εκεί που όλοι οι μερακλήδες του χωριού, στην παρέα του έπαιρναν
μαζί και τους πιτσιρικάδες λυράρηδες, για να συμμετέχουνε και αυτοί, σε κείνη
την πανδαισία της αντιστοίχησης των συναισθημάτων. Ο Στραβός (Πασπαράκης
Μανόλης), ο Κουρκούτης (Μανουράς Γιώργης), ο Κίτσος (Ξυλούρης ο Γιώργης), και ο
Σωκράτης ο Κοκορδούλης, είναι οι πρώτοι παλιοί λυράρηδες της εποχής που
επηρέασαν τον Καλομοίρη το Γιώργη.
Ήταν ο Γιωργαντός μόλις 12 χρονών, που έπαιξε για πρώτη φορά λύρα,
με τους μερακλήδες σε παρέα. Οι συνθήκες μέσα στην κατοχή, για ένα παιδί μόλις
12-13 χρονών, δεν ήταν οι κατάλληλες για να αποδώσει, αλλά έχοντας δίπλα του,
σε όλο το χωριό αυτούς τους αγγέλους μερακλήδες, δεν μπορούσε παρά να
επηρεασθεί και να γενεί αποδέκτης, των συναισθημάτων του λαϊκού πολιτισμού και
της ευαισθησίας που κουβαλάει ο Ανωγειανός και να διδαχθεί από τους γλεντζέδες,
που ανάθρεφαν τόσους και τόσους καλλιτέχνες.
Το πρώτο επαγγελματικό γλέντι έγινε στ' Ανώγεια το 1948, σ' ένα
γάμο και έπαιξαν μαζί με τον αξέχαστο Νίκο Ξυλούρη που σαν κοπέλια ετότεσας
μαθαίνανε μαζί τη λύρα. Ήταν η απαρχή της προοπτικής του καλλιτέχνη, για να
ξεπεράσει τα σύνορα του χωριού και άρχισε να κατεβαίνει στο Ηράκλειο, στην Πεδιάδα, στο Μονοφάτσι, στο Ρέθυμνο και σ' όλη την Κρήτη. Πρώτη φορά παίζει
στο Ηράκλειο, στου Χαρίλαου την ταβέρνα στον Πόρο. Στη συνέχεια έπαιξε στο πρώτο Κρητικό
κέντρο του Ηρακλείου στον "Ερωτόκριτο". Ο Καλομοίρης ο Γιώργης είναι
από τους πρώτους λυράρηδες στο Ηράκλειο, που επέβαλαν τη λύρα και γενικότερα
την Κρητική Μουσική την δεκαετία των ονείρων, της ευαισθησίας, των τεχνών και
των γραμμάτων, την δεκαετία του 60.
Στην συνέχεια η Κρήτη της Αθήνας, το 1970 τον "απέσπασε"
προσφέροντας για εφτά χρόνια την σφραγίδα του στη Κρητική μουσική, στην Αττική
στα Κρητικά κέντρα "Κονάκι" και "Αγρίμια" και ξαναγιαέρνει
στο Ηράκλειο το 1977 στο "Λιμενικό Περίπτερο" όπου μέχρι και το 1995,
δημιουργεί ένα αξεγόραστο και απλό στέκι των μερακλήδων της Κρητικής
Μουσικής.
Ο Καλομοίρης ο Γιώργης, σε όλη του τη
διαδρομή, συνεργάστηκε με κορυφαίους λαγουθιέρηδες μεταξύ άλλων και οι:
Φασουλάς Ζάχαρης, Κουμιώτης Γιώργης, Τσαγκαράκης Δημήτρης, Νίκος Μανιάς,
Μαρκογιαννάκης Γιάννης, Ξυλούρης Γιάννης, Λαρετζάκης Μανώλης, Χαριτάκης
Λάμπρος, Κουμιώτης Μανώλης, Ξυλούρης Βασίλης.
Πρώτος δίσκος του, 78 στροφών, το 1958 με το εκπληκτικό τραγούδι
"Εγινες μάγισσα για με" και "Δυστυχισμένος βρίσκομαι",
επόμενος δίσκος 78 στροφών "Κυπριωτοπούλα μου" το 1959, δίσκους
μικρούς 45 στροφών έγραφε από το 1958 μέχρι και το 1968. Ενδεικτικά αναφέρουμε
ορισμένα τραγούδια, "Μ' άνοιξες στο κορμί πληγές", "Τα δυο σου
χέρια να κρατώ", "Τσάκι τσάκι", "Μ' ένα σου όχι στη
ζωή", "Πάει και πάει το σταμνί στη βρύση", "Χριστέ και
Παναγία μου", "Βαστά καλό λογαριασμό", "Φιλενάδες", ‘Ήρθε
στη βρύση το νερό" και άλλα.
Όμως δεν πρέπει να ξεχάσουμε να αναφερθούμε, πως το ταξίδι της
μετανάστευσης των Ελλήνων εκείνες τις δύσκολες δεκαετίες, έφερε πολλούς
καλλιτέχνες της Κρητικής μουσικής κοντά στην Κρήτη του Καναδά, την Κρήτη της
Αμερικής την Κρήτη της Αυστραλίας και στην Κρήτη της Ευρώπης. Εκεί βρέθηκε ο
Γιώργης με τους συνεργάτες του, μεταφέροντας την γλυκιά ζεστασιά και την
ευαισθησία, που χωρίς αυτήν οι Κρήτες όπου και να 'ναι αισθάνονται ορφανοί.
Ο
Δημήτρης Τσαγκαράκης ήταν ένας πολύ καλός λαουτιέρης που έπαιξε με πολλούς
μουσικούς στο διάστημα 1955-1975. Εκτός του Καλομοίρη, έπαιξε και ηχογράφησε με
τους: Μουντόκωστα, Ψαρονίκο, Μιχάλη Τζαγκαράκη, Καμάρη, Κοκολογιάννη,
Μελεσσανάκη, Γιώργο Σταυρουλάκη (Αντισκαριανό), Γιάννη Κακουλάκη και κάποιον
λυράρη Μιχάλη Κρασαδάκη. Ήταν αδελφός του Μιχάλη Τζαγκαράκη.
Ο Δημήτρης
Τσαγκαράκης είχε δισκοπωλείο στο Ηράκλειο, στην φωτογραφία παραπάνω είναι
μέσα μαζί με τον Μουντάκη, τον Σκορδαλό και τον Σηφογιωργάκη. Επίσης είχε την εταιρεία Castro
στην οποία κυκλοφόρησε κάποιες κασέτες κατά τη δεκαετία του 70, μεταξύ των
οποίων μία του Σκορδαλού και μία εκπληκτική του Γαργανουράκη.
Δυστυχώς βιογραφικά για την Σπυριδάκη Όλγα δεν βρήκα.
Πληροφορίες, φωτογραφίες και το ηχητικό
αρχείο…(εδώ)
